(60) وَالْقَوَعِدُ مِنَ النِّسَآءِ الَّتِی لَا یَرْجُونَ نِکَاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُنَاحٌ أَن یَضَعْنَ ثِیَابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجَتٍ بِزِینَةٍ وَأَن یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَّهُنَّ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ
و بر زنان وانشستهای که امیدی به ازدواج ندارند، باکی نیست که پوشش خود را زمین گذارند، به شرطی که زینت خود را آشکار نکنند. و عفت ورزیدن برای آنان بهتر است و خداوند شنوا و آگاه است.
نکتهها:
از آیات قرآن استفاده میشود که در مسألهی حجاب، ملاک این است که پوشش بانوان تحریک کننده و شهوت انگیز نباشد، زیرا تنها موارد زیر را استثنا نموده است:
* (غیر اولی الاربة)**نور، 31.*** کسی که شهوتی ندارد.
* (او الطفل الّذین لمیظهروا علی عَورات النساء) بچّهای که از مسائل شهوت، چیزی نمیداند.
* (حین تَضعون ثیابکم)**نور، 58.*** هنگامی که لباستان را کنار میگذارید وبا همسر خود هستید.
* (لا یَرجون نکاحاً) زنان از کار افتادهای که امید ازدواج ندارند.
بنابراین، مسأله روی تحریک احساسات جنسی و گناه دور میزند و اگر حدّاقلِّ حجاب اسلامی، برای جلوگیری از گناه کافی نبود، لازم است بانوان چادر و حجاب برتر داشته باشند، تا دیگران مرتکب گناه نشوند.
مراد از جملهی (یَضعن ثیابهنّ) این نیست که زنان سالخورده مجازند عریان شوند، زیرا در آیه قبل نیز مراد از (تضعون ثیابکم) در آوردن لباسهای بیرون بود، نه تمام لباسها، به علاوه امام صادق علیه السلام دربارهی این آیه فرمودند: مراد کنار گذاشتن روسری و روپوش است نه برهنگی.**تفسیر نورالثقلین ؛ کافی، ج57، ص522.***
اصل مسألهی حجاب از احکام ثابت و ضروری اسلام است، ولی مسائل مربوط به کیفیّت پوشش، بر این اساس تنظیم میشود که تمایلات جنسی را تحریک نکند و عامل حفظ عفّت و پاکدامنی باشد. (لا یرجون نکاحاً فلیس علیهن ...)
پیامها:
1- قوانین اسلام مطابق با واقعیّتها و ضرورتها و نیازها و تواناییهای اجتماعی است. (باید برای پیرزنی که میل به همسر ندارد و آرایش نمیکند، مسئله را آسان گرفت) (و القواعد من النساء الَّتی لا یرجون نکاحاً... ان یضعن ثیابهن)
2- برای زنان پیر وجوان، آرایش ونشاندادن زینت ممنوع است. (غیر متبرّجات)
3- سالخوردگی به تنهایی کافی نیست، بلکه باید بیمیلی به ازدواج نیز باشد تا اجازه برداشتن روسری را داشته باشند. (القواعد... لایرجون)
4- حجاب، مایهی حفظ عفّت است. (یضعن ثیابهن ... و أن یستعففن خیر لهن)
5 - حجاب، به نفع زنان است. (خیرٌ لهن)
6- دوخت لباس و نوع و رنگ آن، هر چه به عفت نزدیکتر باشد، بهتر است. (و ان یستعففن خیرٌ لهن)
7- در کنار آزادی، هشدار لازم است. (اگر از آسان بودن و راحتی احکام الهی، سوء استفاده شود و برای اهداف شیطانی، عمل شود، خدا شنوا و آگاه است و به حساب متخلفان میرسد). (واللّه سمیع علیم)