تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 8
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره مومنون آیه 115

(115) أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَکُمْ عَبَثاً وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ
پس آیا گمان می‏کنید که ما شما را بیهوده آفریده‏ایم، و شما به سوی ما بازگردانده نمی‏شوید؟
نکته‏ها:
قرآن برای آفرینش انسان اهدافی را بیان کرده است از جمله:
1- عبادت. (و ما خلقت الجنّ والانس الاّ لیعبدون)**ذاریات، 56 .*** من جن و انس را نیافریدم جز برای این که عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند).
2- آزمایش. (خَلَق الموت والحیاة لیَبلوکم ایّکم احسن عملاً)**ملک، 2 . ***(خداوند) مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید، که کدام یک از شما بهتر عمل می‏کنید.
3- برای دریافت رحمت الهی. (الاّ مَن رحم ربّک و لذلک خلقهم)**هود، 119. ***مگر کسی که پروردگارت به او رحم کند و(خداوند) برای همین (رحمت) مردم را آفرید.
حضرت علی علیه السلام فرمود: «رحم اللّه امرء عرف قدره» خداوند رحمت کند کسی را که ارزش و اعتبار خود را بشناسد.**غررالحکم.*** و بداند از کجا آمده، اکنون در کجاست وسپس به کجا می‏رود.
امام حسین علیه السلام فرمود: «انّ اللّه ما خلق العباد الاّ لیعرفوه فاذا عرفوه عبدوه فاذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عبادة من سواه» خداوند متعال بندگانش را نیافریده است مگر برای این که او را بشناسند، آن گاه که او را شناختند، عبادتش کنند و چون خدا را عبادت کردند، با پرستش و عبادت او از پرستش غیر او بی‏نیاز شوند.**بحار، ج‏5، ص‏312.***
حضرت علی علیه السلام فرمود: «الدّنیا خُلقت لغیرها ولم‏تخلق لنفسها»**نهج‏البلاغه، حکمت 463.*** دنیا برای دیگری آفریده شده و برای خود آفریده نشده است. (دنیا وسیله‏ای است برای رسیدن به آخرت)
آری، کسانی که همه‏ی هدف‏های خود را در درون دنیا جستجو می‏کنند، زمین‏گرا و زمین‏گیر می‏شوند. چنانکه در آیه‏ی 176 سوره اعراف آمده است: (اخلد الی الارض)
هر دم از عمر گرامی هست گنج بی‏بدل - می‏رود گنجی چنین هرلحظه بر باد آه آه‏
پیام‏ها:
1- آفرینش انسان، هدفدار است. (أفحسبتم انّما خلقناکم عبثا)
2- همه‏ی محاسبات انسان، واقع بینانه نیست. (أفحَسِبتم)
3- در کار خداوند عبث و بیهودگی راه ندارد. (أفحَسِبتم... عَبَثا)
4- زندگی دنیا بدون آخرت، بیهوده ولغو است. (عَبَثا)
5 - انسان مسئول و متعهّد است. (باید خود را برای پاسخ گویی در قیامت آماده کنیم). (أفحسبتم ... لا ترجعون)
6- هدف آفرینش انسان، در این جهان خلاصه نمی‏شود. (أفحسبتم...لاترجعون)