(14) ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَماً فَکَسَوْنَا الْعِظَمَ لَحْماً ثُمَّ أَنشَأْنَهُ خَلْقاً ءَاخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَلِقِینَ
سپس از نطفه، لخته خونی آفریدیم، آن گاه لخته خون را پارهگوشتی ساختیم وپاره گوشت را به صورت استخوانهایی در آوردیم، و استخوانها را با گوشت پوشاندیم، سپس آن را آفرینش تازهای دادیم، پس شایستهی تکریم و تعظیم است خداوندی که بهترین آفرینندگان است.
نکتهها:
کلمهی «سُلالة» به معنای عصاره و کلمه «عَلَقة»به معنای خون غلیظ وبسته شده و کلمه «مُضغة» به معنای پاره گوشت بدون استخوان است.
امام باقر علیه السلام فرمودند: مراد از (خلقاً آخر) دمیده شدن روح در بدن است.**تفسیر نورالثقلین.***
مراد از (احسن الخالقین) به فرموده امام رضا علیه السلام آن است که قدرت آفریدن را خدا به دیگران نیز داده، مثلاً حضرت عیسی از طرف خداوند میآفریند.**بحار، ج4، ص147.*** (أخلق لکم من الطین کهیئة الطّیر)**آلعمران، 49.***
دلائل بهترین خالق بودن خداوند بسیار است از جمله:
الف: خالقیّت او دائمی است.
ب: محدودیّت به اشیای خاصّی ندارد.
ج: تنوّع در آن نامحدود است.
د: از سادهترین چیز مهمترین را میسازد.
ه: مواد اوّلیهاش از خودش میباشد.
و: در ساختن تقلید نمیکند.
ز: پشیمانی و تردید در او راه ندارد.
ح: بر اساس رحمت میآفریند، و تمام ساختههایش هدفدار است.
ط: ساخته او با نظام هستی هماهنگ است.
پیامها:
1- یاد گذشتهها و ضعفهای انسان و توجّه به قدرت و لطف خداوند، زمینهای است برای تقویت ایمان و عبادت بیشتر. (لقد خلقنا)
2- آفرینش انسان در چند مرحله انجام گرفته است. (طین - نطفة - علقة ...)
3- با این که مادر انواع حرکتها را دارد، ولی رحم او برای فرزند، جایگاهی مطمئن است. (قرار مَکین)
4- تمام مراحل آفرینش، زیر نظر خداوند است. (خلقنا - کسونا - انشأنا)
5 - ارزش انسان به روح اوست. (خلقاً آخر)
6- خودشناسی، مقدّمهی خداشناسی است. (نطفة، علقة، مضغة - فتبارک اللّه احسن الخالقین)