(52) فَلَا تُطِعِ الْکَفِرِینَ وَجَهِدْهُمْ بِهِ جِهَاداً کَبِیراً
پس، از کافران پیروی نکن و به وسیلهی قرآن (یا ترک پیروی از آنان) با آنان به جهادی بزرگ بپرداز.
نکتهها:
برخورد ما با کفّار چند مرحله دارد:
اوّل: عدم اطاعت از آنان. «فلا تُطِع»
دوّم: مبارزه و جهاد. «و جاهِدهم»
جهاد و مبارزه نیز چند قسم است: جهاد با شمشیر که جهاد اصغر است، جهاد علمی با منطق قرآن و پاسخ دادن به شبهات دشمنان که جهاد کبیر است.
پیامها:
1- سازش با کفّار ممنوع است. (فلا تطع) (هرگونه تقاضای انحرافی کفّاررا با قاطعیّت رد کنید)
2- زمانی میتوانید در برابر کفّار، مستقل و مقاوم و با صلابت باشید که متمرکز باشید. (لوشئنا لبعثنا فی کل قریة نذیراً - فلا تطع) یعنی اکنون که رهبری در وجود یک پیامبر متمرکز است، شما نیرومندید، پس سازش نکنید.
3- پیروی نکردن از کفّار کافی نیست، جهاد لازم است، آن هم جهادی بزرگ و همهجانبه. (فلا تُطِع ... و جاهدهم به جهاداً کبیرا)
4- مبارزهی منفی، یکی از شیوههای مبارزه است. (با ترک اطاعت از کفّار، با آنان جهاد کن) (فلاتُطِع... و جاهدهم)
5 - قرآن بهترین ابزار جهاد علمی و فرهنگی و نیرومندترین وسیلهی بحث و محاجه با دشمنان اسلام است. (جاهدهم به)
6- دشمنان شما برای تهاجم فرهنگی و فکری تلاشها دارند، شما هم بیکار نباشید. (جاهدهم) طرفینی است.
7- جهاد علمی و منطقی علیه کفر و شرک، بزرگترین جهاد است. (جهاداً کبیراً)