(45) وَاللَّهُ خَلَقَ کُلَّ دَآبَّةٍ مِّن مَّآءٍ فَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی رِجْلَیْنِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ مَا یَشَآءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
و خداوند هر جنبدهای را از آب آفرید، پس برخی از آنها بر شکم خویش راه میرود و برخی بر دو پا راه میرود و بعضی بر چهار پا راه میرود. خداوند هر چه بخواهد میآفریند، زیرا خدا بر هر چیزی تواناست.
نکتهها:
در این آیه، خداوند به اصناف حیوانات اشاره فرموده است: خزندگان، چرندگان و پرندگان.
تفکّر در ساختمان وجودی حیوانات، گامی برای خداشناسی است. حضرت علی علیه السلام در نهجالبلاغه دربارهی برخی حیوانات از جمله طاووس ومورچه سخنانی آموزنده گفته است.
این آیه بدنبال آیه قبل است؛ یعنی همان گونه که جابجایی شب و روز برای اهل بصیرت عبرتآموز است، آفرینش آن همه موجودات گوناگون از آب نیز وسیلهی عبرت است.
ممکن است تنوین در کلمهی «ماء» به اصطلاح تنوین تنویع باشد، یعنی خداوند انواع موجودات را از انواع آبها و مایعات مناسب خود آفرید.**تفسیر راهنما.***
پیامها:
1- همهی جنبندهها با ارادهی او آفریده شدهاند. (اِنّ اللّه خَلَقَ کلّ دابّة)
2- اگر انسان در حرکت و رشد معنوی نباشد، در حرکت ظاهری همچون حیوانات خواهد بود. (اِنّ اللّه خَلَقَ کلّ دابّة...)
3- مادّهی اصلی همهی جنبندهها آب است، (ماء) ولی قدرتنمایی خدا به گونهای است که از این مادّهی ساده، این همه موجودات متنوّع خلق میکند. (اِنّ اللّه خلق کلّ دابّة...)