تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 8
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره حج آیه 34

(34) وَلِکُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَکاً لِّیَذْکُرُواْ اسْمَ اللَّهِ عَلَی‏ مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِیمَةِ الْأَنْعَمِ فَإِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُواْ وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِینَ
و (شما تنها امّتی نیستید که تکلیف قربانی دارد، زیرا) ما برای هر اُمّتی آئینی قرار دادیم، تا هنگام قربانی نام خدا را بر حیواناتی که خداوند روزی آنان کرده ببرند، خدای شما معبود یکتاست، پس فقط تسلیم او باشید، و به بندگان خالص بشارت ده.
نکته‏ها:
کلمه «مُخبتین» از «خَبت» یعنی زمین وسیع وهموار که خالی از فراز و نشیب است و مخبت به انسان آرام ومطمئن گفته می‏شود که از هرگونه پندار شرک دور باشد.
کلمه‏ی «مَنسَک» یا مصدر، یا اسم زمان ویا اسم مکان است.لذا معنا چنین است: ما برای هر اُمّتی برنامه عبادت یا زمانی را برای قربانی یا مکانی را برای آن قرار دادیم.
پیام‏ها:
1- برنامه قربانی، در تمام ادیان آسمانی بوده است. (لکلّ اُمّة...)
2- هنگام قربانی، نام خدا را باید به زبان آورد. (لیَذکُروا)
3- شیوه‏ی بندگی خداوند، تنها باید از طریق وحی باشد. (جَعلنا مَنسکاً)
4- خدای ما پروردگار یکتاست. (فالهکم اله واحد)، همان خدایی که هم دین مارا تأمین می‏کند، (جعلنا مَنسکاً) و هم دنیای مارا (رَزَقهم من بَهیمة الانعام).
5 - نام خداوند به قدری ارزش دارد که اگر هنگام ذبح حیوان بر زبان جاری شود، گوشت آن حیوان حلال، وگرنه حرام خواهد بود. (لیَذکُروا اسم‏اللّه)
6- غذای انسان‏های خداپرست نیز باید رنگ الهی داشته باشد. (لیَذکُروا اسم‏اللّه)
7- جز برای خدا تسلیم نشوید. (فله اَسلِموا)
8 - همین که در تمام ادیان نام خدا بردن مطرح است، پس آفریدگار همه یکی است. زیرا اگر خدای دیگری بود این مراسم به صورت‏های دیگری نیز مطرح می‏شد. (فالهکم اله واحد) (حرف «فاء» برای نتیجه است یعنی وحدت مکتب، نشانه‏ی وحدت معبود است).
9- بشارت‏های الهی، مخصوص کسانی است که متواضع و تسلیم خدا هستند. (بَشّر المخبِتین)