(11) وَمِنَ النَّاسِ مَن یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَی حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انقَلَبَ عَلَی وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالْأَخِرَةَ ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ
و از (میان) مردم، کسی است که خداوند را تنها با زبان میپرستد، (ایمان او در حاشیه و در مرز کفر است و با حادثهای کوچک میلغزد) پس اگر خیری به او برسد، به آن اطمینان یابد، و اگر مصیبت و آزمایشی به او رسد، دگرگون شود (و به سوی کفر رود، چنین کسی) در دنیا و آخرت زیانکار است، این همان زیان آشکار است.
نکتهها:
شاید به خاطر آن که ظلمِ کم نیز از خداوندِ عادل، ظلمِ بسیار محسوب میشود، در آیهی شریفه، کلمهی «ظَلاّم» آمده است.
پیامها:
1- خداوند عادل است و قهر یا مهر او نتیجهی عملکرد ماست. (ذلک بما قَدّمت)
2- دیگران را عامل گناه و خلاف خودمان ندانیم، که هرچه هست از خودماست. (قَدّمت یَداک)
3- ایمان بعضیها موسمی و سطحی است و حوادث تلخ و شیرین آن را تغییر میدهد. (و من النّاس ...)
4- حساب عقیده و عملی که بر اساس منطق است، از حساب فراز و نشیبهای مادّی جداست. (دین را برای نان نخواهیم) (فَاِن اَصابَه خَیر...)
5 - انسان در معرض هجوم حوادث تلخ و شیرین است. (اَصابَه ... اَصابته)
6- فقر و ناملایمات وسائل آزمایشند. (اَصابته فِتنة)
7- ارتداد و بازگشت از راه خداوند، قهر شدید الهی و عذاب دوزخ را به دنبال دارد. (اِنقَلَب علی وَجهه خَسِرالدّنیا و الآخره)