(28) فَإِن لَّمْ تَجِدُواْ فِیهَآ أَحَداً فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّی یُؤْذَنَ لَکُمْ وَإِن قِیلَ لَکُمُ ارْجِعُواْ فَارْجِعُواْ هُوَ أَزْکَی لَکُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ
پس اگر کسی را در خانه نیافتید، وارد آنجا نشوید تا آنکه (به نحوی) به شما اجازهی ورود داده شود واگر به شما گفته شد که برگردید، برگردید (وناراحت نشوید) این برای پاک ماندن شما بهتر است و خداوند به عملکرد شما آگاه است.
پیامها:
1- ورود به خانهی دیگران با علم به نبود کسی در آنجا، حرام است. (فلاتَدخلوا)
2- ورود اجازهی قطعی میخواهد، (حتّی یُؤذن لکم) ولی برگشتن نیاز به صراحت صاحبخانه ندارد، بلکه به مجرد پیدا شدن علائم نارضایتی بازگشتن لازم است. (قیل)
3- ورود به خانه مردم نیاز به اذن و اجازه دارد؛ خواه اذن دهنده صاحب خانه و مالک باشد، یا مقام مجاز دیگر نظیر حاکم اسلامی. (جمله «یؤذن» مجهول آمده تا اصل اذن را ثابت کند و نامی از اذن دهنده نیامده است)
4- توقّف در کنار خانهی مردم ممنوع است. (اِرجعُوا)
5 - نپذیرفتن مهمان ناخوانده جایز است. (ارجِعوا)
6- عذر صاحب خانه را بپذیریم. (اِرجِعوا) و خود را به صاحب خانه تحمیل نکنیم. (اِرجِعُوا فارجِعوا)
7- صفا، صمیمیّت و نداشتن توقّع بیجا، از برکات اخلاق اسلامی است. (اِرجِعوا فارجِعوا)
8 - راه خودسازی و تزکیه، عمل به آداب اسلامی و مراعات حقوق مردم است. (اِرجِعوا - اَزکی لکم)
9- گاهی رشد انسان به این است که سر او به سنگ بخورد. (اِرجعوا - اَزکی لکم) هر برگشتی شکست نیست. (اَزکی لکم)
10- ملاک در تنظیم روابط اجتماعی مردم، رشد و طهارت است. (اَزکی لکم) (اوامر و نواهی خداوند کلید رشد و طهارت است.)
11- علم خداوند به عملکرد ما رمز تشویق و تهدید ماست. (بما تعملون علیم)