تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 8
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره نور آیه 26

(26) اَلْخَبِیثَتُ لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَتِ وَالطَّیِّبَتُ لِلطَّیِّبِینَ وَالطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَتِ أُوْلَئِکَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ‏
زنان پلید سزاوار مردان پلیدند ومردان پلید سزاوار زنان پلید، زنان پاک برای مردان پاکند و مردان پاک برای زنان پاک. آنان از آنچه درباره‏شان می‏گویند منزّهند و برای آنان مغفرت و روزی نیکویی است.
نکته‏ها:
این آیه یک اصل کلّی را مطرح می‏کند و معنایش این نیست که اگر مردی یا زنی خوب بود حتماً همسرش نیز خوب و مشمول مغفرت و رزق کریم و اهل بهشت است. زیرا قرآن ملاک را ایمان و تقوا و عمل صالح می‏داند و لذا با اینکه حضرت نوح و لوط طیب بودند همسرانشان از خبیثات و دوزخی‏اند.
کلمه‏ی «طیّب» به معنای دلپسند و مطلوب است و در قرآن در توصیف مال، ذرّیه، فرزند، کلام، شهر، همسر، غذا و رزق، باد، مسکن، فرشته، درخت و تحیّت آمده است و در مقابل آن کلمه‏ی «خَبیث» است که آن هم برای مال، انسان، همسر، سخن، عمل و شجره به عنوان وصف مطرح شده است.
این آیه را چند نوع می‏توان معنا کرد:
الف: با توجّه به آیات قبل که درباره‏ی تهمت به زنان پاکدامن و ماجرای افک بود و با توجّه به جمله‏ی: «مبرّئون ممّا یقولون»، معنای آیه آن است که کلمات خبیث مثل تهمت و افترا، شایسته افراد خبیث و سخنان پاک شایسته‏ی افراد پاک است.
ب: ممکن‏است مراد آیه بیان یک حکم شرعی‏باشد که ازدواج پاکان با ناپاکان ممنوع است. نظیر آیه اوّل همین سوره که می‏فرمود: (الزّانی لایَنکح الاّ زانیة) مرد زناکار جز زن زناکار را به همسری نگیرد، همان گونه که در روایتی امام باقر علیه السلام این معنا را تأیید می‏کند.**تفسیر مجمع‏البیان.***
ب: ممکن است مراد آیه همسویی فکری، عقیدتی، اخلاقی وبه اصطلاح هم‏شأن و هم‏کفو بودن در انتخاب همسر باشد. یعنی هر کس بطور طبیعی به سراغ همفکر خود می‏رود.
ذرّه‏ای که در همه ارض و سماست - جنس خود را همچو کاه و کهرباست‏
ناریان مر ناریان را جاذبند - نوریان مر نوریان را طالبند
در قرآن برای رزق اوصافی ذکر شده است از جمله:
(رزقاً حسنا)**نحل، 67.***، (رزقٌ کریم)**انفال، 4.***، (رَزَقکم اللّه حلالاً طیّبا)**مائده، 88.***، (یَرزُقه من حیث لایَحتسب)**طلاق، 3.***، (یُرزَقون فیها بغیر حساب)**غافر، 40.***
پیام‏ها:
1- طبع افراد پلید آن است که به سراغ پلیدی‏ها می‏روند برعکس افراد خوب که به سراغ خوبی‏ها می‏روند. (الخبیثیات للخبیثین... الطیّبات للطیّبین)
2- استفاده از نعمت‏ها و طیّبات، حقّ اهل ایمان است. (والطّیّبات للطّیبّین)
3- سالم ماندن نسل‏های پاک، از برنامه‏های قرآن است. (والطیّبات للطّیبّین)
4- حمایت از پاکدامن‏ها لازم است. (اولئک مبرؤن ممّا یقولون)
5 - معنویّات بر مادیّات مقدّم است. (در قرآن هر جا جمله‏ی (رزق کریم) آمده، قبلش جمله‏ی (لهم مغفرة) آمده است.)