(36) فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَیُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فِیهَا بِالغُدُوِّ وَالْأَصَالِ
(این نور هدایت) در خانههایی است که خداوند اذن داده رفعت یابند و نام او در آنها ذکر شود و در آنها بامدادان و شامگاهان او را تسبیح گویند.
نکتهها:
در زیارت جامعه خطاب به ائمّه شیعه علیهم السلام میخوانیم: «جَعَلکم فی بیوتٍ أذِن اللّه أن تُرفع...» بنابراین حرم امامان معصوم علیهم السلام ، یکی از مصادیق «فی بیوت» است.
کلمهی «ترفع» در آیه به معنای بلندی مکانی نیز میباشد، نظیر آیهی (اذ یَرفع ابراهیم القواعِدَ من البیت و اسماعیل)**بقره، 127.*** یعنی حضرت ابراهیم پایههای کعبه را بلند ساخت.
امام باقر علیه السلام فرمود: آن خانهها، خانههای انبیا و حکما و امامان معصوم میباشد.**تفسیر نورالثقلین.*** و «ثعلبی» در تفسیر خود نقل میکند: روزی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مشغول تلاوت این آیه بود. ابوبکر برخاست و پرسید: آیا خانهی فاطمه علیها السلام و علی علیه السلام از مصادیق این آیه است؟ فرمود: آری، از بهترین مصادیق این آیه است.**تفسیر روحالمعانی.***
امام کاظم علیه السلام فرمود: مراد از «بالغدوّ و الآصال» در آیه، نمازهای اوّل وقت است.**بحار، ج23، ص326.***
در فرهنگ قرآن، در موارد متعدّدی به جای نماز، تسبیح آمده است. (وسبّح بالعشیّ والابکار)**آلعمران، 41.***، (و سَبّح بحَمدِ ربّک قبلَ طلوع الشمس و قبل الغروب)**ق، 39.***
پیامها:
1- راهیابی به نور خدا در هر کجا نیست، بلکه در مکانها و از راههای خاصّی است. (اللّه نور... فی بیوتٍ...)
2- بلند ساختن مساجد وکانونهای عبادت مانعی ندارد. (أذن اللّه أن ترفع)
3- مکانها یکسان نیستند و بعضی از آنها، بر بعضی دیگر برتری دارند. (فی بیوت أذن اللّه أن تُرفَع)
4- توجّه به نور هدایت خداوند با رفت و آمد به مساجد به دست میآید. (اللّه نور... یهدی اللّه لنوره... فی بیوت...)
5 - مساجد باید از هر جهت از خانههای دیگر بهتر و برتر باشند. (أن تُرفَع)
6- بزرگی و عظمت، مخصوص خدا و مواردی است که او اجازه میدهد. (أذن اللّه أن تُرفَع)
7- اصل در استفاده از مساجد، ذکر خداست، نه مراسم دیگر. (یُذکرُ فیها اسمه)
8 - درهای مسجد باید در اوقات نماز باز باشد و کسی حقّ ندارد آن را ببندد. (یسبّح له فیها بالغُدوّ و الآصال)
9- تسبیح خداوند، باید هر صبح و شام تکرار شود. (یسبّح... بالغُدوّ و الآصال) (عنصر زمان و مکان در عبادت مؤثّر است.)