(28) لِیَشْهَدُواْ مَنَفِعَ لَهُمْ وَیَذْکُرُواْ اسْمَاللَّهِ فِی أَیَّامٍ مَّعْلُومَتٍ عَلَی مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِیمَةِ الْأَنْعَمِ فَکُلُواْ مِنْهَا وَأَطْعِمُواْ الْبَآئِسَ الْفَقِیرَ
(مردم از هر منطقهای به حج خواهند آمد) تا شاهد منافع گوناگون خویش باشند و در ایام مخصوص حج خدا را یاد کنند، به خاطر چهار پایان زبان بستهای که رزقشان شده؛ پس از گوشت آنها بخورید و بینوای فقیر را اطعام کنید.
نکتهها:
امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از (أیّاماً معلومات) ایام تشریق، یعنی روزهای 11 و 12 و 13 از ماه ذیالحجة است.**تفسیر نورالثقلین ؛ معانیالاخبار، ص 297.***
امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از (یُذکروا اسماللّه)، گفتنِ اللّهاکبر وجملات بعد از آن است که در دعای معروفی بعد از پانزده نماز که اوّل آن نماز ظهر روز عید قربان است، خوانده میشود.**تفسیر نورالثقلین.***
امام کاظم علیه السلام در پاسخ شخصی فرمود: اگر پوست قربانی مکّه را به سلاخ به عنوان مزد بدهند مانعی ندارد، زیرا آنچه را که خوردنی است باید خود یا فقیر مصرف کند (کُلوا منها و اَطعِموا...) و پوست خوردنی نیست.**تفسیر نورالثقلین.***
سیمای حج:
* حج، یک بسیج عمومی و مانور موحدین است.
* حج، چهرهی زیبای عشق و تعبد است.
* حج، زنده نگاه داشتن خاطرات وخدمات پیامبرانی همچون ابراهیم واسماعیل و محمّد است. (درود خداوند بر همهی آنان باد)
* حج، مرکز اجتماعات بین المللی مسلمین است.
* حج، مرکز ارتباطها و تبادل اخبار و اطلاعات جهان اسلام است.
* حج، پشتوانهی اقتصاد مسلمین وایجاد اشتغال برای دهها هزار مسلمان است.
* حج، بهترین فرصت و زمان برای تبلیغات اسلامی، افشاگری توطئهها، حمایت از مظلومان، برائت از کفّار و ایجاد رعب و وحشت در دل آنان است.
* حج، بهترین فرصت و زمان برای توبه، یاد مرگ و معاد، از همه چیز بریدن و صحرای عرفات و مشعر را دیدن و در انتظار مهدی موعود علیه السلام نشستن است.
پیامها:
1- مسلمانان باید برای به دست آوردن منافع مادژی و معنوی حج در صحنه حاضر باشند. (لِیَشهدوا)
2- منافع حج به قدری مهم است که اگر مردم از دورترین نقاط دنیا هم بیایند، باز ارزش دارد. (فَجٍّ عمیق - لیَشهدوا)
3- انجام فرمان خدا و قصد قربت داشتن در حج، با بهرهگیریهای گوناگون جنبی منافاتی ندارد. (لِیَشهدوا منافع لهم)
4- دستورات الهی به سود مردم است. (منافع لهم) نفرمود: «منافعهم»
5 - در حج، هم منافع دنیوی است و هم اخروی. ((منافع) مطلق آمده است و امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «منافع» در آیه، منافع دنیا وآخرت است.)**تفسیر نورالثقلین ؛ کافی، ج 47، ص 422.***
6- فلسفهی عبادات، یاد خداست. (و یُذکروا اسم اللّه) (دربارهی فلسفهی نماز نیز میخوانیم: (أقِم الصّلوة لِذکری) یعنی برای یاد خدا، نماز به پادار)
7- عنصر زمان، در نیایش و دعا مؤثّر است. (فی أیّام مَعلومات) (عبادات اسلامی زمان بندی مخصوصی دارد)
8 - چهار پایان و تسلیم بودن آنها در برابر انسان و قربانی آنها و سودهای دیگری که دارند، از نعمتهای الهی است که به بشر داده شده است. (رَزَقَهم)
9- استفاده از گوشت قربانی برای خود زائران جایز است. (فکُلوا) (بر خلاف عادتهای زمان جاهلیّت که مصرفش را برای حاجی حرام میدانستند)
10- حضور در حج و رسیدن به منافع آن، باید با فقرزدایی همراه باشد. (واَطعِموا البائس)
11- اجتماع اغنیا در حج نباید آنان را از فقرا غافل کند. (اَطعِموا البائس الفقیر)