موضوع دیگری که تأثیر عمیق آن به تجربه ثابت شده و همه علمای اخلاق و تعلیم و تربیت اتّفاق نظر دارند، مسأله معاشرت و دوستی است. غالباً دوستان و معاشران ناباب و آلوده سبب آلودگی افراد پاک شدهاند؛ عکس آن نیز صادق است، زیرا بسیاری از افراد پاک و قویّالاراده توانستهاند بعضی از معاشران ناباب را به پاکی و تقوا دعوت کنند. با این اشاره به قرآن باز میگردیم و اشاراتی را که قرآن به این مسأله دارد با هم میشنویم:
1 - وَمَنْ یَعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحْمنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرینٌ - وَاِنَّهُمْ لَیَصُدُّوْنَهُمْ عَنِ السَّبیلِ وَیَحْسَبُونَ اَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ - حَتَّی اِذا جاءَنا قالَ یالَیْتَ بَیْنی وَبَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرینُ.(117)
2 - قالَ قائِلٌ مِّنْهُمْ اِنّی کانَ لی قَرینٌ - یَقُولُ اَءِنَّکَ لَمِنَ الْمُصَدِّقینَ - اَءِذامِتْنا وَکُنَّا تُراباً وَعِظاماً أَءِنَّالَمَدینُونَ - قالَ هَلْ اَنْتُمْ مُطَّلِعُونَ - فَاطَّلَعَ فَرَاهُ فی سَواءِ الْجَحیمَ - قالَ تَاللَّهِ اِنْ کِدْتَّ لَتُرُدینِ - وَلَوْلا نِعْمَةُ رَبّی لَکُنْتُ مِنَ الْمُحْضَرینَ.(118)
3 - وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلی یَدَیْهِ یَقُوْلُ یالَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبیلاً - یا وَیْلَتی لَیْتَنی لَمْ اَتَّخِذْ فُلاناً خَلیلاً - لَقَدْ اَضَلَّنی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ اِذْجآءَنی وَکانَ الشَّیطانُ لِلْاِنْسانِ خَذُوْلاً.(119)