تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد3
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

2 - محتویات این سوره

همانطور که گفتیم این سوره در مدینه نازل شده، یعنی به هنگامی که پیامبر صلی اللّه علیه و آله دست در کار تاءسیس حکومت اسلامی و ایجاد یک جامعه سالم انسانی


@@تفسیر نمونه، جلد 3، صفحه 274@@@

بود، به همین دلیل بسیاری از قوانینی که در سالم سازی جامعه مؤثر است در این سوره نازل شده است.

از طرفی چون افرادی که تار و پود این جامعه نو پا را تشکیل می دادند، افراد بت پرست دیروز با آن همه آلودگیهای دوران جاهلیت بوده اند، لذا باید قبل از هر چیز رسوبات گذشته را از مغز و روح آنها بیرون ساخت و به جای آن قوانین و برنامه هایی که برای نوسازی یک جامعه فرسوده لازم است قرار داد.

بطور کلی بحثهای مختلفی که در این سوره می خوانیم عبارتند از:

1 - دعوت به ایمان و عدالت و قطع رابطه دوستانه با دشمنان سرسخت.

2 - قسمتی از سرگذشت پیشینیان برای آشنایی هر چه بیشتر به سرنوشت جامعه های ناسالم.

3 - حمایت از کسانی که نیازمند به کمک هستند، مانند یتیمان، و دستورهای لازم برای نگاهداری و مراقبت از حقوق آنها.

4 - قانون ارث بر اساس یک روش طبیعی و عادلانه در برابر شکل بسیار زننده ای که در آن زمان داشت و به بهانه های مختلفی افراد ضعیف را محروم می ساختند.

5 - قوانین مربوط به ازدواج و برنامه هایی برای حفظ عفت عمومی.

6 - قوانین کلی برای حفظ اموال عمومی.

7 - کنترل و نگهداری و بهسازی نخستین واحد اجتماع یعنی محیط خانواده.

8 - حقوق و وظایف متقابل افراد جامعه در برابر یکدیگر.

9 - معرفی دشمنان جامعه اسلامی و بیدار باش به مسلمانان در برابر آنها.

10 - حکومت اسلامی و لزوم اطاعت از رهبر چنین حکومتی.

11 - تشویق مسلمانان به مبارزه با دشمنان شناخته شده.

12 - معرفی دشمنانی که احیانا فعالیتهای زیرزمینی داشتند.


@@تفسیر نمونه، جلد 3، صفحه 275@@@

13 - اهمیت هجرت و لزوم آن به هنگام روبرو شدن با یک جامعه فاسد و غیر قابل نفوذ.

14 - مجددا بحثهایی درباره ارث و لزوم تقسیم ثروتهای متراکم شده در میان وارثان.