تربیت
Tarbiat.Org

بصیرت فاطمه‌زهرا(س)
اصغر طاهرزاده

فاطمه(س) مقام شعور و صبر

بسم الله الرّحمن الرّحیم
﴿اَلسَّلامُ عَلَیْكِ یا مَمْتَحَنَةُ ‌امْتَحَنَكِ ‌الله ‌ُالذَّی خَلَقَكِ قَبْلَ اَنْ ‌یَخْلُقَكِ﴾
﴿فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صابِرَة﴾
سلام بر تو ای فاطمه‌زهرا(س)! ای امتحان‌شده توسط خالقت، قبل از آن‌كه خلق شوی! و خداوند دید تو در آن امتحان شكیبا خواهی بود.
اصل و اساس شعور فاطمه(س) همان اسلام و سیرة محمّدی(ص) است، لذا اگر فاطمه(س) خلق نمی‌شد، اسلام به عنوان بهترین هدیه خدا به بشریت، طوری به دست نااهلان می افتاد كه اصلاً معلوم نبود از مسیر خود خارج شده است و لذا از مسیر تأثیرگذاری و هدایت‌گری‌اش در آیندة تاریخ به كلی خارج می‌گشت. فاطمه(س) در همان صدر اسلام و پس از رحلت رسول‌خدا(ص) با تمام تیزبینی متوجّه اوضاع شدند كه چه می‌شود. آن‌قدر فاجعه بزرگ بود كه بقیه مسلمانان متوجّة آن نبودند و اگر هم متوجّه می‌شدند طاقت تحمل چنین فاجعه‌ای را نداشتند و نه تنها كاری از پیش نمی‌بردند، بلكه نمی‌توانستند آن را تحمل كنند و خودشان از بین می‌رفتند، لذا است كه خداوند از قبل، فاطمه(س) را در یك شعور فوق‌العاده و یك صبر مطلق پرورانده است؛ شعوری برای فهم اسلام و تشخیص اسلام حقیقی از اسلامی كه در سقیفه پایه‌گذاری شد، و فاطمه(س) هم نشان داد شایستگی چنین پرورشی را دارد. حضرت از یك طرف در مقابل ربودن اسلام حقیقی، از خود صبر و شكیبایی نشان داد، و از طرف دیگر به فكر راه‌كار و چاره افتاد. این دو خصوصیت از فاطمه(س) انسان فوق‌العاده‌ای ساخته كه شیعه در زیارتی كه در مقدمه عرض شد بدان اشاره می‌كند، و شما با توجّه به همین صفات به او سلام می‌دهید كه خداوند برای چنین مأموریتی به دنبال انسان بزرگی بود و ای فاطمه! تو را امتحان كرد و دید برای این كار صابر و شكیبا هستی و از عهده انجام آن برمی‌آیی. و معلوم شد در مقابل مصیبت بزرگ حذفِ اسلام از مسیر ولایت، می‌توانی خود را نبازی، بلكه نقش‌آفرینی ‌كنی - درست همان كاری كه دختر فاطمه(س) یعنی حضرت زینب(س) در كربلا انجام داد كه در مقابل شهادت حضرت سید‌الشّهداء(ع) و یارانش، نه تنها خود را نباخت، بلكه فهمید چه باید بكند- فاطمه(س) نیز یا باید شعور فهم اسلام را نداشته باشد كه دیگر فاطمه(س) نیست، و اگر می‌تواند اسلام حقیقی را از اسلام غیرحقیقی بازشناسد، باید بتواند در مقابل نقشه حذف اسلام حقیقی خود را نبازد همان‌طور كه زینب شاگرد مكتب فاطمه(س) با كشتن حسین(ع) ، آن هم حسینی كه زینب(س) می‌شناسد، خود را نباخت، تازه حسین(ع) حاصل اسلام عزیز است و حالا در زمان فاطمه(س) اصل اسلام در خطر است و دارند اسلام را به قتلگاه می‌برند. آری؛ باید فاطمه(س) قبل از خلقت، امتحان می‌شد تا معلوم ‌شود آیا از عهدة چنین كاری برمی‌آید یا نه. و معلوم شد او مجسمة صبر و شكیبایی است و چنین تعبیری در متون دینی مربوط به فاطمه(س) است و در مورد آن حضرت آورده‌اند: «وَ كُنْتِ لِمَا امْتَحَنَكِ صابِرَة»؛ و لذا می‌فهمیم كه فلسفة خلقت فاطمه(س) برای نجات اسلام در آن برهه خاص بوده است.