در فرازهای شماره (187و188و189) خطبه، حضرت میفرمایند: «فَهَیْهاتَ مِنْكُمْ وَ كَیْفَ بِكُمْ وَ اَنّی تُؤْفَكُونَ»؛ یعنی خیلی عجیب و غیرمنتظره بود. چطور این كار را كردید، با این كار به كجا میخواستید برسید؟ حضرت خطاب به خلیفة اوّل و دوم میگویند: اصلاً آدم فكرش را هم نمیكرد كه شما دست به چنین انحرافی بزنید. اگر ابوسفیان این كار را میكرد برای حضرت تعجّب نداشت، ولی اینها میگویند ما مسلمانیم، حدّاقل مسلمانی برای خودداری از چنین عملی كافی بود. راستی چه كاری واقع شده است كه فاطمهزهرا(س) انتظار دارند كسی با حداقل اسلامیت هم نباید به آن كار دست بزند. یعنی چه چیزی است كه آنقدر بدیهی است كه هر مسلمانی با حداقل اسلامیت باز به آن دست نمیزند و فاطمهزهرا(س) تعجّب میكنند كه چرا خلیفة اوّل و دوم به آن دست زدند و به آن تن دادند؟ به عنوان مثال؛ وقتی ما دیده باشیم جنابعالی آب را میشناسید و تر و مرطوب بودن آن را تجربه كردهاید، حالا بگویید: آب، تر نیست! میگوییم: اصلاً از شما انتظار چنین سخنی نمیرفت، چون حداقل ارتباط با آب كافی است كه شما متوجّه شده باشید آب تر است، لذا به جنابعالی میگوییم این چه حرفی است كه میزنید، از شما اصلاً چنین انتظاری نداشتیم.
حضرت فاطمهزهرا(س) به همین اندازه از حركات خلیفة اوّل و دوم تعجّب كرده بودند، میفرمایند:«كَیْفَ بِكُم»: چطور شد این كار را كردید«اَنّی تُؤْفَكُونَ»: كجا دارید با چنین انحراف بزرگی میروید.(اِفْك یعنی عملی كه مطابق واقع و مطابق حق نیست)
پس معلوم است طبق سخنان حضرت فاطمهزهرا(س) در این خطبه بحثِ یك انحراف بزرگ و جهتگیری ناحق و باطلی است كه انتظار نمیرفت مدّعیان اسلامیت به آن دست بزنند، و حضرت تمام حسّاسیت خود را روی این موضوع قرار دادهاند و بحث غصب فدك و اینها را برای نمونه میآورند تا انحراف اصلی را نشان دهند.