تربیت
Tarbiat.Org

رمضان دریچه رؤیت (سیر الی الله در سایه‌ی جوع، صوم و ماه رمضان)
اصغر طاهرزاده

ماه نظر بر جلال الهی

امام سجاد(ع) در دعای 44 صحیفه که دعای ورود به ماه رمضان است، دستوراتی می‌دهند که به ما کمک می‌کند تا ادب ورود به ماه رمضان را قلباً و قالباً رعایت کنیم. حضرت ابتدا حمد خدا را می‌گویند که چگونه به ما لطف کردی و ما را به چنین شرایطی رساندی،عرضه می‌دارند: «وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَ مِنْ تِلْكَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضَانَ، شَهْرَ الصِّیَامِ، وَ شَهْرَ الْإِسْلَامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحِیصِ، وَ شَهْرَ الْقِیَامِ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ، هُدىً لِلنَّاسِ، وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقان‏» حمد برای خدایی که از راه‌های رسیدن به خود، ماه خود، ماه رمضان را قرار داد که ماه روزه‌داری و ماه اسلام و ماه پاکیزه کنندگی و ماه خالص کردن و ماه قیام است، ماهی که قرآن در آن نازل شد تا هدایتی برای مردم باشد و حقایق روشنی است از هدایت و بصیرت و سپس در ادامه می‌فرمایند: «فَاَبَانَ فَضیلَتَهُ عَلَی سَائِرِ الْشُّهُورِ بِمَا جَعَلَ لَهُ مِنَ الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ، وَ الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ» پس آشکار کرد برتری آن را از سایر ماه‌ها به جهت حرمت‌ها و حرام‌های فراوان و فضائل مشخص که در آن ماه قرار داد. حضرت دلایل برتری این ماه را چند چیز می‌دانند یکی از آن دلایل «الْحُرُمَاتِ الْمَوْفُورَةِ» است به این معنا که در این ماه چیزهای فراوانی حرام است. و دیگر دلیل بر فضیلت این ماه «الْفَضَائِلِ الْمَشْهُورَةِ» فضیلت‌های مشخصی است که جان انسان‌ها می‌تواند آن‌ها را بشناسد و به آن دست یابد، از جمله وجود شب قدر در این ماه. در ادامه جهت تبیین موضوع می‌فرمایند: «فَحَرَّمَ فِیهِ مَا اَحَلَّ فِی غَیْرِهِ اِعْظَامَاً» به جهت عظمت این ماه چیزهایی که در بقیه‌ی ماه‌ها حرام نیست، در این ماه حرام است. از سر تعظیم به این ماه هر کاری در این ماه نمی‌توان انجام داد، مثل این که شما در محضر انسان بزرگی ادب نگه می‌دارید و حرکاتی را که در سایر مکان‌ها انجام می‌دهید در آنجا انجام نمی‌دهید. و لذا «وَ حَجَرَ فِیْهِ الْمَطَاعِمَ وَ الْمَشَارِبَ اِکْرَامَاً» و انسان در این ماه از خوردن و نوشیدن به جهت احترام به این ماه منع شده است. تا آماده‌ی پذیرش هدایت خاصه گردد.
حضرت سجاد(ع) در صدد‌اند نسبت به این ماه به ما نگاه دقیق و عمیقی بدهند و راز محرمات این ماه را تبیین کنند. زیرا امکان ظهور حقایق در این ماه برای انسانی که نظر خود را از دنیا و خوردنی ها و آشامیدنی‌های آن منصرف کرده باشد فراهم است فقط باید از بعضی کارها که در بقیه‌ی ماه‌ها مجاز بود که انجام دهد، خودداری نماید.
این یک قاعده است که حقایقی در این عالم هست، اگر توانستیم حرمت مخصوصی که مربوط به تجلی آن‌ حقایق است، نگه داریم جان ما آماده‌ی تجلی انوار آن حقایق می‌شود، به شرطی که آیات عظیم خدا را پائین نیاوریم بلکه پرده‌ی غفلتمان را نسبت به جایگاه آن‌ها عقب بزنیم و حریم آن‌ها را حفظ کنیم و بر حیرتمان نسبت به آن‌ها بیفزائیم و توجه خود را به سوی آن‌ها بیندازیم و جان خود را به آن‌ها نزدیک کنیم بدون آن که از عظمت آن‌ها بکاهیم.