در سرزمین روزه، رسیدن به تمركزی که عرض شد بیشتر از سایر ماه‌ها فراهم است و می‌توانیم پایه‌ی این نوع تمركز را در ماه رمضان بگذاریم در حالی‌که اگر از ماه رمضان خوب استفاده نكنیم به چنین تمرکزی نمی‌رسیم، در ماه رمضان است كه اگر بخواهیم می‌توانیم آن ورعی را كه امیر‌المؤمنین(ع) مأمور حفظ آن هستند، با تمركز بر روی حقایق معنوی و توجه به اوامر و نواهی الهی، پیدا كنیم. روزه‌داری، زمینه‌ای است كه این ورع با تمركز و تفكّری كه روزه خودبه‌خود به‌وجود می‌آورد، رشد كند و به بار نشیند. آن‌وقت دیگر نمی‌گویید فهم معارف الهی و معارف اهل‌البیت(ع) سخت است، بلكه چون از صرف‌كردنِ فكر برروی موضوعات سطحی آزاد شده‌اید و روی موضوعات عالی و الهی متمركز هستید از آن‌ها لذت می‌برید. از امام صادق(ع) داریم كه: «اِنَّ اَمْرُنا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لا یَحْتَمِلُهُ اِلاّ مَنْ كَتَبَ‌اللهُ فِی قَلْبِهِ الْاِیْمان»(103) امر ما، سختِ پیچیده به سختی‌ها است و نمی‌تواند تحمل كند آن را مگر كسی كه خداوند ایمان را در قلب او نگاشته است. جامعه‌ای كه آمادگی تفكر و تمركز بر روی حقایق و اوامر و نواهی الهی را ندارد و از اندیشه‌های عمیق گریزان است، آینده‌اش در خطر است! و ملاحظه فرمودید چگونه گریز از تفكّر و تعمّق در مسائل دینی، مبدأ بی‌ورعی و بی‌تقوایی شده است.
انسان غیرمتّقی، متوجه بی‌فکری خود نیست و حتّی اگر به او تذكر دهی كه در تفكر صحیحی قرار نداری، بدش می‌آید. اگر به مهندسی كه می‌تواند چندین نقشه‌ی پیچیده را در یك روز بكشد، بگویید كه فكر نداری، می‌گوید: پس چطور این نقشه‌ها را می‌كشم؟ نمی‌داند كه فكر اساسی كه عبارت باشد از فكرِ توجه به حضور حق، در او به حاشیه رفته است. گفت:
قیمت هر کاله دانی که چیست
قیمت خود را ندانی، احمقی است
جان جمله علم‌ها این است، این
که بدانم من کی‌ام، فی یوم دین
این جهان پوشیده گشتی و غنی
چون‌از این‌جا می‌روی،چون می‌کنی؟