بَابُ السَّعْیِ فِی حَاجَةِ الْمُؤْمِنِ
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ مَشْیُ الرَّجُلِ فِی حَاجَةِ أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ یُكْتَبُ لَهُ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ یُمْحَى عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئَاتٍ وَ یُرْفَعُ لَهُ عَشْرُ دَرَجَاتٍ قَالَ وَ لَا أَعْلَمُهُ إِلَّا قَالَ وَ یَعْدِلُ عَشْرَ رِقَابٍ وَ أَفْضَلُ مِنِ اعْتِكَافِ شَهْرٍ فِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 282 روایة:1@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: براى گام برداشتن مرد در راه حاجت برادر مؤمنش، ده حسنه برایش نوشته شود و ده از او محو شده و ده درجه برایش بالا رود، و جز این نمىدانم كه فرمود: (17) و آن برابر آزاد كردن ده بنده و بهتر از اعتكاف یكماه در مسجدالحرام است.
عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع یَقُولُ إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً فِى الْأَرْضِ یَسْعَوْنَ فِى حَوَائِجِ النَّاسِ هُمُ الْآمِنُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ مَنْ أَدْخَلَ عَلَى مُؤْمِنٍ سُرُوراً فَرَّحَ اللَّهُ قَلْبَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 282 روایة:2@*@
ترجمه :
حضرت ابوالحسن علیه السلام فرمود: همانا از براى خدا در زمین بندگانى است كه براى حوائج مردم كوشش مىكنند، اینها روز قیامت در امانند، و هر كه بمؤمنى شادى رساند، خدا روز قیامت دلش را شاد سازد.
عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِى عُبَیْدَةَ الْحَذَّاءِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع مَنْ مَشَى فِىحَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَظَلَّهُ اللَّهُ بِخَمْسَةٍ وَ سَبْعِینَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ لَمْ یَرْفَعْ قَدَماً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً وَ حَطَّ عَنْهُ بِهَا سَیِّئَةً وَ یَرْفَعُ لَهُ بِهَا دَرَجَةً فَإِذَا فَرَغَ مِنْ حَاجَتِهِ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ بِهَا أَجْرَ حَاجٍّ وَ مُعْتَمِرٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 282 روایة:3@*@
ترجمه :
امام باقر (ع) فرمود: هركس در راه حاجت برادر مسلمانش گام بردارد، خدا او را در زیر سایه 75 هزار فرشته قرار مىدهد و هر گامى بردارد، خدا برایش حسنه نویسد و گناهى از او بزداید و درجهئى بالا برد، و چون او از برآوردن حاجت برادرش فارغ شود، خداى عزوجل بدانجهت برایش پاداش حج و عمره گرار نویسد.
عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ صَدَقَةَ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ حُلْوَانَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَأَنْ أَمْشِیَ فِی حَاجَةِ أَخٍ لِی مُسْلِمٍ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أُعْتِقَ أَلْفَ نَسَمَةٍ وَ أَحْمِلَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ عَلَى أَلْفِ فَرَسٍ مُسْرَجَةٍ مُلْجَمَةٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 283 روایة: 4 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: گام برداشتنم براى آوردن حاجت برادر مسلمانم، نزد من محبوبتر است از اینكه هزار بنده آزاد كنم و هزار اسب زین و لجام كرده در راه خدا برم (یعنى بجهاد بفرستم).
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عُمَرَ الْیَمَانِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَمْشِى لِأَخِیهِ الْمُؤْمِنِ فِى حَاجَةٍ إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ حَطَّ عَنْهُ بِهَا سَیِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ بِهَا دَرَجَةً وَ زِیدَ بَعْدَ ذَلِكَ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ شُفِّعَ فِى عَشْرِ حَاجَاتٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 283 روایة: 5 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: مؤمنى نیست كه در راه حاجت برادر مؤمنش گام بردارد، جز آنكه خداى عزوجل برایش در هر قدمى حسنهئى نویسد و گناهى فرو ریزد و درجهئى بالا برد و سپس ده حسنه بیفزاید و در ده حاجت او را شفیع گرداند.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ أَبِى أَیُّوبَ الْخَزَّازِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ سَعَى فِى حَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ طَلَبَ وَجْهِ اللَّهِ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ أَلْفَ أَلْفِ حَسَنَةٍ یَغْفِرُ فِیهَا لِأَقَارِبِهِ وَ جِیرَانِهِ وَ إِخْوَانِهِ وَ مَعَارِفِهِ وَ مَنْ صَنَعَ إِلَیْهِ مَعْرُوفاً فِى الدُّنْیَا فَإِذَا كَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ قِیلَ لَهُ ادْخُلِ النَّارَ فَمَنْ وَجَدْتَهُ فِیهَا صَنَعَ إِلَیْكَ مَعْرُوفاً فِى الدُّنْیَا فَأَخْرِجْهُ بِإِذْنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا أَنْ یَكُونَ نَاصِباً
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 283 روایة: 6 @*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: هر كه براى خدا در راه حاجت برادر مسلمانش كوشش كند، خداى عزوجل برایش هزار هزار حسنه نویسد كه بدان سبب خویشان و همسایگان و برادران و آشنایانش آمرزیده شوند، و اگر كسى در دنیا باو احسانى كرده باشد، روز قیامت باو گویند: بآتش در آى و هر كس را بیابى كه در دنیا بتو احسانى كرده، باذن خدا خارج كن، مگر اینكه ناصبى (دشمن ائمه) باشد.
عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِى بَصِیرٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ سَعَى فِىحَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ فَاجْتَهَدَ فِیهَا فَأَجْرَى اللَّهُ عَلَى یَدَیْهِ قَضَاءَهَا كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَجَّةً وَ عُمْرَةً وَ اعْتِكَافَ شَهْرَیْنِ فِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ صِیَامَهُمَا وَ إِنِ اجْتَهَدَ فِیهَا وَ لَمْ یُجْرِ اللَّهُ قَضَاءَهَا عَلَى یَدَیْهِ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَجَّةً وَ عُمْرَةً
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 283 روایة: 7 @*@
ترجمه :
و فرمود: هر كه براى حاجت برادر مسلمانش سعى و كوشش كند تا خدا آنرا بدست او روا سازد، خداى عزوجل یك حج و یك عمره و اعتكاف دو ماه در مسجد الحرام را با روزه آنها برایش نویسد، و اگر او كوشش كند، ولى خدا برآوردنش را بدست او جارى نسازد، خداى عزوجل برایش یك حج و یك عمره نویسد.
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَفَى بِالْمَرْءِ اعْتِمَاداً عَلَى أَخِیهِ أَنْ یُنْزِلَ بِهِ حَاجَتَهُ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 284 روایة:8 @*@
ترجمه :
و فرمود: براى اعتماد داشتن مرد ببرادرانش همین بس كه حاجتش را بسوى او برد.
عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ كُنْتُ جَالِساً مَعَ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع إِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ مَكَّةَ یُقَالُ لَهُ مَیْمُونٌ فَشَكَا إِلَیْهِ تَعَذُّرَ الْكِرَاءِ عَلَیْهِ فَقَالَ لِى قُمْ فَأَعِنْ أَخَاكَ فَقُمْتُ مَعَهُ فَیَسَّرَ اللَّهُ كِرَاهُ فَرَجَعْتُ إِلَى مَجْلِسِى فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا صَنَعْتَ فِى حَاجَةِ أَخِیكَ فَقُلْتُ قَضَاهَا اللَّهُ بِأَبِى أَنْتَ وَ أُمِّى فَقَالَ أَمَا إِنَّكَ أَنْ تُعِینَ أَخَاكَ الْمُسْلِمَ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ طَوَافِ أُسْبُوعٍ بِالْبَیْتِ مُبْتَدِئاً ثُمَّ قَالَ إِنَّ رَجُلًا أَتَى الْحَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ ع فَقَالَ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی أَعِنِّی عَلَى قَضَاءِ حَاجَةٍ فَانْتَعَلَ وَ قَامَ مَعَهُ فَمَرَّ عَلَى الْحُسَیْنِ ص وَ هُوَ قَائِمٌ یُصَلِّى فَقَالَ لَهُ أَیْنَ كُنْتَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ تَسْتَعِینُهُ عَلَى حَاجَتِكَ قَالَ قَدْ فَعَلْتُ بِأَبِى أَنْتَ وَ أُمِّى فَذُكِرَ أَنَّهُ مُعْتَكِفٌ فَقَالَ لَهُ أَمَا إِنَّهُ لَوْ أَعَانَكَ كَانَ خَیْراً لَهُ مِنِ اعْتِكَافِهِ شَهْراً
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 284 روایة: 9@*@
ترجمه :
صفوان جمال گوید: خدمت امام صادق (ع) نشسته بودم كه مردى از اهل مكه بنام میمون درآمد و از نداشتن كرایه شكایت كرد، حضرت بمن فرمود: برخیز و برادرت را یارى كن، من برخاستم و همراه او شدم تا خدا كرایه او ار فراهم ساخت، سپس بمكان خود برگشتم.
امام صادق (ع) فرمود: براى حاجت برادرت چه كردى؟ عرضكردم: پدر و مادرم بقربانت، خدا آنرا روا كرد، حضرت ابتدا فرمود: همانا اگر برادر مسلمانت را یارى كنى، نزد من از طواف یك هفته (هفت شوط) بهتر است، سپس فرمود: مردى نزد حسن بن على علیهما السلام آمد و عرضكرد: پدر و مادرم بقربانت، مرا بقضاء حاجتى یارى كن، حضرت نعلین پوشید و همراه او شد، در بین راه حسین صلوات الله علیه را دید كه بنماز ایستاده است، امام حسن علیه السلام بآنمرد فرمود: چرا از ابى عبدالله (حسین بن على علیه السلام) براى قضاء حاجتت كمك نخواستى؟ عرضكرد: پدر و مادرم بقربانت این كار را كردم، اعتكافش را یادآور شد، امام حسن علیه السلام فرمود: همانا اگر او ترا یارى مىكرد از اعتكاف یكماهش بهتر بود.
شرح : اگر اشكال شود كه چرا امام حسین علیه السلام او را بقضاء حاجتش یارى نكرد، چهار جواب مىتوان گفت:
اول - ممكن است امام حسین علیه السلام عذر شرعى دیگرى غیر از اعتكاف داشته و بآنمرد اظهار نفرموده است.
دوم - اسبعادى ندارد كه هر امامى پیش از امامتش علمش از امام زمان خود كمتر باشد یا آنچه را ثوابش كمتر است انتخاب كند.
سوم - امام حسین علیه السلام مىخواست ثواب این عمل را ببرادرش امام حسن علیه السلام رساند.
چهارم ممكن است شخص دیگرى بآنمرد گفته باشد: امام حسین علیه السلام در حال اعتكاف مرآت ج 2 صفحه 186.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِی جَمِیلَةَ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْخَلْقُ عِیَالِى فَأَحَبُّهُمْ إِلَیَّ أَلْطَفُهُمْ بِهِمْ وَ أَسْعَاهُمْ فِی حَوَائِجِهِمْ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 285 روایة:10@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) فرمود: خداى عزوجل فرماید: مخلوق عیال منند (زیرا ضامن روزى ایشانم) و محبوبترینشان نزد من كسى است كه نسبت بآنها مهربانتر و در راه حوائجشان كوشاتر باشد.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِى عُمَارَةَ قَالَ كَانَ حَمَّادُ بْنُ أَبِى حَنِیفَةَ إِذَا لَقِیَنِى قَالَ كَرِّرْ عَلَیَّ حَدِیثَكَ فَأُحَدِّثُهُ قُلْتُ رُوِّینَا أَنَّ عَابِدَ بَنِی إِسْرَائِیلَ كَانَ إِذَا بَلَغَ الْغَایَةَ فِى الْعِبَادَةِ صَارَ مَشَّاءً فِى حَوَائِجِ النَّاسِ عَانِیاً بِمَا یُصْلِحُهُمْ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 285 روایة:11@*@
ترجمه :
ابىعماره گوید: هرگاه حماد بن ابى حنیفه مرا ملاقات مىكرد، میگفت حدیثت را برایم تكرار كن، من هم بازگو مىكردم و مىگفتم: براى ما رویت شده كه: هرگاه عابدى در بنىاسرائیل بنهایت درجه عبادت مىرسد، براى حوائج مردم گام برمىداشت و در راه اصلاح آنها خود را برنج مىانداخت.