تربیت
Tarbiat.Org

اصول کافی جلد 3
ابی‏جعفر محمد بن یعقوب کلینی مشهور به شیخ کلینی

باب: در كمى شماره مؤمنین‏

بَابٌ فِى قِلَّةِ عَدَدِ الْمُؤْمِنِینَ
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ قُتَیْبَةَ الْأَعْشَى قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ الْمُؤْمِنَةُ أَعَزُّ مِنَ الْمُؤْمِنِ وَ الْمُؤْمِنُ أَعَزُّ مِنَ الْكِبْرِیتِ الْأَحْمَرِ فَمَنْ رَأَى مِنْكُمُ الْكِبْرِیتَ الْأَحْمَرَ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 339 روایة:1@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) مى‏فرمود: زن مؤمن از مرد مؤمن كمیابتر است و مرد مؤمن كمیابتر از كبریت أحمر است، كدامیك از شما كبریت أحمر را دیده اید؟
توضیح : در لغت عرب چیز كمیاب با به كبریت أحمر تشبیه كنند، و مشهور اینستكه كبریت أحمر اكسیرو جوهریستكه كیمیاگران در طلب آنند و شاید وجود خارجى هم نداشته باشد.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنِ ابْنِ أَبِى نَجْرَانَ عَنْ مُثَنًّى الْحَنَّاطِ عَنْ كَامِلٍ التَّمَّارِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع یَقُولُ النَّاسُ كُلُّهُمْ بَهَائِمُ ثَلَاثاً إِلَّا قَلِیلًا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنُ غَرِیبٌ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 340 روایة:2@*@
ترجمه :
كامل تمار گوید: شنیدم امام باقر علیه السلام مى‏فرمود: مردم همگى بمانند چهار پایانند. این جمله را سه بار تكرار میكرد، سپس مى‏فرمود: - جز اندكى از مؤمنین، و مؤمن غریب است - این جمله را هم سه بار میفرمود.
عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ ابْنِ رِئَابٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ لِأَبِی بَصِیرٍ أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ أَنِّى أَجِدُ مِنْكُمْ ثَلَاثَةَ مُؤْمِنِینَ یَكْتُمُونَ حَدِیثِى مَا اسْتَحْلَلْتُ أَنْ أَكْتُمَهُمْ حَدِیثاً
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 340 روایة:3@*@
ترجمه :
امام صادق (ع) با بى بصیر میفرمود: هان بخدا اگر من در میان شما سه تن مؤمن پیدا میكردم كه حدیث مرا نگه دارند و فاش نكنند، روا نمیدانستم هیچ حدیثى را از آنها نهان دارم،
مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ وَ عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُنْدَارَ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْأَنْصَارِیِّ عَنْ سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ لَهُ وَ اللَّهِ مَا یَسَعُكَ الْقُعُودُ فَقَالَ وَ لِمَ یَا سَدِیرُ قُلْتُ لِكَثْرَةِ مَوَالِیكَ وَ شِیعَتِكَ وَ أَنْصَارِكَ وَ اللَّهِ لَوْ كَانَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع مَا لَكَ مِنَ الشِّیعَةِ وَ الْأَنْصَارِ وَ الْمَوَالِى مَا طَمِعَ فِیهِ تَیْمٌ وَ لَا عَدِیٌّ فَقَالَ یَا سَدِیرُ وَ كَمْ عَسَى أَنْ یَكُونُوا قُلْتُ مِائَةَ أَلْفٍ قَالَ مِائَةَ أَلْفٍ قُلْتُ نَعَمْ وَ مِائَتَیْ أَلْفٍ قَالَ مِائَتَیْ أَلْفٍ قُلْتُ نَعَمْ وَ نِصْفَ الدُّنْیَا قَالَ فَسَكَتَ عَنِّی ثُمَّ قَالَ یَخِفُّ عَلَیْكَ أَنْ تَبْلُغَ مَعَنَا إِلَى یَنْبُعَ قُلْتُ نَعَمْ فَأَمَرَ بِحِمَارٍ وَ بَغْلٍ أَنْ یُسْرَجَا فَبَادَرْتُ فَرَكِبْتُ الْحِمَارَ فَقَالَ یَا سَدِیرُ أَ تَرَى أَنْ تُؤْثِرَنِى بِالْحِمَارِ قُلْتُ الْبَغْلُ أَزْیَنُ وَ أَنْبَلُ قَالَ الْحِمَارُ أَرْفَقُ بِى فَنَزَلْتُ فَرَكِبَ الْحِمَارَ وَ رَكِبْتُ الْبَغْلَ فَمَضَیْنَا فَحَانَتِ الصَّلَاةُ فَقَالَ یَا سَدِیرُ انْزِلْ بِنَا نُصَلِّ ثُمَّ قَالَ هَذِهِ أَرْضٌ سَبِخَةٌ لَا تَجُوزُ الصَّلَاةُ فِیهَا فَسِرْنَا حَتَّى صِرْنَا إِلَى أَرْضٍ حَمْرَاءَ وَ نَظَرَ إِلَى غُلَامٍ یَرْعَى جِدَاءً فَقَالَ وَ اللَّهِ یَا سَدِیرُ لَوْ كَانَ لِى شِیعَةٌ بِعَدَدِ هَذِهِ الْجِدَاءِ مَا وَسِعَنِى الْقُعُودُ وَ نَزَلْنَا وَ صَلَّیْنَا فَلَمَّا فَرَغْنَا مِنَ الصَّلَاةِ عَطَفْتُ عَلَى الْجِدَاءِ فَعَدَدْتُهَا فَإِذَا هِیَ سَبْعَةَ عَشَرَ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 340 روایة:4@*@
ترجمه :
سدیر صیرفى گوید: خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم عرض كردم: بخدا كه خانه نشستن براى شما روا نیست، فرمود: چرا اى سدیر؟ عرض كردم: براى بسیارى دوستان و شیعیان و یاورانیكه دارى بخدا كه اگر امیرالمؤمنین علیه السلام باندازه شما شیعه و یاور و دوست میداشت تیم و عدى (قبیله ابوبكر و عمر) نسبت باو طمع نمیكردند (و حقش را غضب نمینمودند) فرمود: اى سدیر، فكر میكنى چه اندازه باشند؟ گفتم: صد هزار. فرمود: صد هزار؟! عرض كردم آرى، بلكه دویست هزار، فرمود: دویست هزار؟ عرض كردم: آرى و بلكه نصف دنیا، حضرت از سخن گفتن با من سكوت كرد و سپس فرمود: برایت آسانست كه همراه ما تا ینبع بیائى؟ گفتم: آرى. سپس دستور فرمود الاغ و استرى را زین كنند، من پیشى گرفتم و الاغ را سوار شدم، حضرت فرمود: اى سدیر؛ مى‏خواهى الاغ را بمن دهى؟ گفتم: استر زیباتر و شریفتر است، فرمود: الاغ براى من رهوارتر است، من پیاده شدم، حضرت سوار الاغ شد و من سوار استر و راه افتادیم تا وقت نماز رسید، فرمود:
پیاده شویم نماز بخوانیم، سپس فرمود: این زمین شوره زار است و نماز در آن روا نیست، پس براه افتادیم تا بزمین خاك سرخى رسیدیم، حضرت بسوى جوانیكه بزغاله میچرانید نگریست و فرمود: اى سدیر بخدا اگر شیعیانم بشماره این بزغاله‏ها میبودند، خانه نشستن برایم روا نبود، آنگاه پیاده شدیم و نماز خواندیم، چون از نماز فارغ شدیم بسوى بزغاله‏ها نگریستم و شمردم هفده رأس بودند.
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ قَالَ لِى عَبْدٌ صَالِحٌ ص یَا سَمَاعَةُ أَمِنُوا عَلَى فُرُشِهِمْ وَ أَخَافُونِى أَمَا وَ اللَّهِ لَقَدْ كَانَتِ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا إِلَّا وَاحِدٌ یَعْبُدُ اللَّهَ وَ لَوْ كَانَ مَعَهُ غَیْرُهُ لَأَضَافَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ حَیْثُ یَقُولُ إِنَّ إِبْراهِیمَ كانَ أُمَّةً قانِتاً لِلَّهِ حَنِیفاً وَ لَمْ یَكُ مِنَ الْمُشْرِكِینَ فَغَبَرَ بِذَلِكَ مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ آنَسَهُ بِإِسْمَاعِیلَ وَ إِسْحَاقَ فَصَارُوا ثَلَاثَةً أَمَا وَ اللَّهِ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَقَلِیلٌ وَ إِنَّ أَهْلَ الْكُفْرِ لَكَثِیرٌ أَ تَدْرِى لِمَ ذَاكَ فَقُلْتُ لَا أَدْرِى جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ صُیِّرُوا أُنْساً لِلْمُؤْمِنِینَ یَبُثُّونَ إِلَیْهِمْ مَا فِى صُدُورِهِمْ فَیَسْتَرِیحُونَ إِلَى ذَلِكَ وَ یَسْكُنُونَ إِلَیْهِ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 341 روایة:5@*@
ترجمه :
سماعة بن مهران گوید: بنده صالحى (موسى بن جعفر) صلوات الله علیه بمن فرمود: اى سماعة (مدعیان تشیع و دوستى ما) روى بسترهاى خود آرمیدند و مرا بترس انداختند (زیرا تقیه نكردند و فضائل ما را نزد هر كس گفتند) هان بخدا زمانى بود كه در این دنیا جز یك تن خدا را نمى‏پرستید، و اگر میبود خداى عزوجل او را هم اضافه مى‏كرد در آنجا كه میفرماید: «همانا ابراهیم امتى بود مطیع خدا و با روش مستقیم و از مشركین نبود، 120 سوره 16» تا خدا خواست (زمان طولانى) بدین روش گذرانید، سپس خدا اسماعیل و اسحاق را انیس او ساخت و سه تن شدند، هان بخدا مؤمن كم است و اهل كفر بسیارند، میدانى چرا چنین است؟ عرض كردم: نمیدانم قربانت، فرمود: (مدعیان تشیع) همدم مؤمنین شدند تا مؤمنین (آنچه در دل دارند بآنها گویند و باین وسیله استراحت یابند و آرام گیرند.
شرح : حاصل مطلب اینكه مؤمنین حقیقى بسیار كم و اندك كند و اگر تو آنها را بسیار میبینى جهتش اینستكه جمعى مؤمن نما بمؤمنین حقیقى در آمیخته و با آنها آمیزش میكنند و همان ایمان ظاهرى و پوشالى آنها سبب مى‏شود كه مؤمنین حقیقى آنها را از خود دانند و با آنها سخن‏گویند و انس گیرند و از بسیارى مخالفین خود وحشت نكنند.
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَةَ عَنِ النَّضْرِ عَنْ یَحْیَى بْنِ أَبِى خَالِدٍ الْقَمَّاطِ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِى جَعْفَرٍ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا أَقَلَّنَا لَوِ اجْتَمَعْنَا عَلَى شَاةٍ مَا أَفْنَیْنَاهَا فَقَالَ أَ لَا أُحَدِّثُكَ بِأَعْجَبَ مِنْ ذَلِكَ الْمُهَاجِرُونَ وَ الْأَنْصَارُ ذَهَبُوا إِلَّا وَ أَشَارَ بِیَدِهِ ثَلَاثَةً قَالَ حُمْرَانُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا حَالُ عَمَّارٍ قَالَ رَحِمَ اللَّهُ عَمَّاراً أَبَا الْیَقْظَانِ بَایَعَ وَ قُتِلَ شَهِیداً فَقُلْتُ فِى نَفْسِى مَا شَیْ‏ءٌ أَفْضَلَ مِنَ الشَّهَادَةِ فَنَظَرَ إِلَیَّ فَقَالَ لَعَلَّكَ تَرَى أَنَّهُ مِثْلُ الثَّلَاثَةِ أَیْهَاتَ أَیْهَاتَ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 342 روایة:6@*@
ترجمه :
حمران بن اعین گوید: بامام باقر علیه السلام عرض كردم: قربانت، چه اندازه ما شیعه كم هستیم، اگر در خوردن گوسفندى شركت كنیم آنرا تمام نكنیم، فرمود: خبرى شگفت‏تر از این بتو نگویم؟ مهاجرین و انصار (پس از پیغمر از حقیقت ایمان) بیرون رفتند مگر - با انگشت اشاره كرد - سه تن، (سلمان و مقداد و ابوذر) حمران گوید: عرض كردم: قربانت. عمار چگونه بود؟ فرمود: خدا رحمت كند: ابا الیقظان عمار را كه بیعت كرد و شهید كشته شد. من با خود گفتم: چیزى بهتر از شهادت نیست (پس چرا عمار هم مثل آن سه تن نباشد؟) حضرت بمن نگریست و فرمود: مثل اینكه تو فكر میكنى عمار هم مانند آن سه تن است، هیهات، هیهات (كه او مثل آنها باشد).
الْحُسَیْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع یَقُولُ لَیْسَ كُلُّ مَنْ قَالَ بِوَلَایَتِنَا مُؤْمِناً وَ لَكِنْ جُعِلُوا أُنْساً لِلْمُؤْمِنِینَ
@@اصول كافى جلد3 صفحه: 342 روایة:7@*@
ترجمه :
على بن جعفر گوید: شنیدم امام كاظم (ع) مى‏فرمود: چنین نیست كه هر كه بولایت ما معتقد شد مؤمن باشد، بلكه آنها همدم مؤمنین قرار داده شده‏اند.