تربیت
Tarbiat.Org

به سوی تو (منک و بک و لک و الیک)
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

تجلی تسلیم محض در برابر خداوند در کلام سید الشهدا علیه السلام

مرتبه عالی ایمان، با تقوای کامل و راه‏یابی به صراط مستقیم در پرتو تسلیم محض در برابر پروردگار و نداشتن خواست و اراده‏ای جز خواست و اراده خداوند حاصل می‏شود. در این صورت است که بنده تدبیر و اختیار خدا را بر اختیار و تدبیر خود ترجیح می‏دهد و از خدا می‏خواهد که خود اداره و تدبیر امور او را به عهده بگیرد؛ چنان که سید الشهداء علیه‏السلام در دعای عرفه عرض می‏کند:
الهی، اغننی بتدبیرک لی عن تدبیری و باختیارک عن اختیاری؛(192)
خدای من، با تدبیر و اختیار خود مرا از تدبیر و اختیار خودم بی‏نیاز گردان.
تفاوت اساسی انسان با حیوان در این است که او با فکر و اندیشه، اراده و اختیار خود به تدبیر امورش می‏پردازد؛ اما امام حسین علیه‏السلام از خداوند می‏خواهد که تدبیر و اختیار وی را به عهده گیرد؛ یعنی وسایل، ابزار، فکر و تصمیمی که منجر به عملی شدن خواست خدا می‏شود از سوی خداوند در اختیار ایشان قرار گیرد و خداوند گزینش برتر و آنچه را به خیر، صلاح و مطابق رضای خویش است، به ایشان الهام کند تا اگر کاری از سوی ایشان انجام‏پذیرد، همان کاری باشد که خدا می‏خواهد، و اگر تصمیم و اراده‏ای از ایشان صادر می‏شود، همان اراده و خواست خدا باشد.
این عالی‏ترین درخواستی است که اولیای خدا داشتند. آنان از خدا رفاه زندگی و تأمین نیازهای مادی را طلب نمی‏کردند، بلکه از خدا می‏خواستند که به آنان توفیق دهد که تابع خواست خود نباشند، بلکه آن‏چه خدا اختیار کرده به آنان الهام کند؛ یعنی از خدا می‏خواستند که آنان را به عالی‏ترین مرتبه عبودیت و تسلیم در برابر خویش متصف کند که در پرتو آن، خواست آنان خواست خدا و راهشان راه خدا باشد.
چنان که گفتیم عبودیت و تسلیم در برابر خدا و حقیقت صراط مستقیم، در پرتو اطاعت از خدا و پیروی از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و اطاعت از جانشینان ایشان که سرآمدشان علی علیه‏السلام است، حاصل می‏شود؛ از این رو، در روایتی که گذشت، آن حضرت صراط مستقیم معرفی شده‏اند. البته سایر امامان معصوم علیهم السلام نیز صراط مستقیم خدا هستند و آنان در همه فضایل و کمالات مشترک می‏باشند. روایاتی نیز دلالت دارند که معصومان علیهم السلام نور واحد هستند.(193)