شایسته است برای این که بیشتر مورد عنایت و توجه الهی قرار گیریم، قبل از نماز به ائمه اطهار علیهم السلام توسل پیدا کنیم و آنان را واسطه بین خود و خداوند قرار دهیم.
در دعاهایی که برای قبل از نماز وارد شده، بر این مطلب تاکید شده است. در یکی از توقیعات شریفی که از ناحیه حضرت بقیة الله الاعظم - عجل الله تعالی فرجه الشریف - رسیده، آمده است:
اللهم صل علی محمد و آله و صلنی بهم و لا تقطعنی بحجتک اعطمنی و سلامک علی آل یس، مولای، انت الجاه عند الله ربک و ربی؛(55)
خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و مرا با آنها پیوند ده و به حجتت سوگند، مرا از آنان جدا نگردان و مرا [از خطاها و انحرافات] حفظ کن، و سلام تو بر آل یاسین باد، مولای من، تو نزد پروردگارت و پروردگار من مقام و منزلت داری.
در همان توقیع شریف آمده است:
السلام علیکم انتم نورنا و انتم جاهنا اوقات صلاتنا، و عصمتنا بکم لدعائنا و صلاتنا و صیامنا و استغفرنا و سائر اعمالنا؛(56)
درود بر شما، شما انوار [ی جهت هدایت و راهنمایی] ما هستید و شما آبروی ما در هنگامههای نماز مان هستید و به برکت شما به هنگام دعا، نماز، روزه، استغفار و سایر اعمالمان [از لغزش و انحراف ]محفوظ میمانیم.
چنان که مشاهده میشود، در توقیع شریف، ائمه اطهار علیهم السلام و حضرت ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - واسطه بین ما و خداوند معرفی شدهاند، تا آنجا که پذیرش اعمال و از جمله نماز ما به جهت عنایت، توجه و شفاعت آنهاست.
برای این که این نکته ارزشمند محسوستر و آشکارتر شود، به نمونهای عملی برای واسطه قرار دادن اولیای خدا در این زمان اشاره میکنم:
بنده افراد فراوانی را میشناسم که گاهی برای شرکت در نماز جماعت بعضی از بزرگان از تهران به قم م یآیند. آنان این مسیر را طی میکنند و آن زحمت را بر خود هموار میسازند تا در نماز جماعت کسی شرکت کنند که امید دارند به واسطه نماز او، نمازشان نیز پذیرفته شود. انان بین نماز خود با آن بزرگ چنان فاصلهای میبینند که لازم میدانند چند ساعت وقت صرف کنند و هزینه سفر و مشکلاتی را تحمل نمایند، تا در نماز او حاضر شوند؛ به این امید که در پرتو آن نماز، نماز آنان نیز پذیرفته شود.
حال اگر به جای امام جماعتی که مریدانش او را از بندگان شایسته و در زمره اولیای خدا میشناسند، وجود مقدس ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - نماز بخوانند و مردم مطلع شوند و امکان حضور در آن نماز برایشان فراهم شود، تا چه حد مردم حاضرند برای شرکت در آن نماز سرمایهگذاری کنند؟
هستند کسانی که عظمت نماز آن حضرت را میشناسند و حاضرند از همه نعمتهای دنیا و آنچه دارند بگذرند تا توفیق شرکت در نماز او را پیدا کنند و دو رکعت نماز با ایشان بخوانند. فاصله نماز حضرت با نماز ما بیش از فاصله زمین تا آسمان است؛ در عین حال ایشان خویش را در برابر خداوند چیزی به حساب نمیآورد؛ از این رو شایسته است ما که عظمت خداوند را در نمییابیم و نمیتوانیم نسبت خود با او را درک کنیم، خود را با کسی بسنجیم که او عظمت خدا را میشناسد و بر نسبت بنده با خداوند واقف است.
وقتی به این نتیجه رسیدیم که گل سرسبد اعمال شبانهروز ما ((نماز در مقابل نماز وجود مقدس حضرت ولی عصر - ارواحنا فداه - چیزی نیست و ما امید داریم که به طفیل نماز ایشان نمازمان پذیرفته شود، بیشتر حقارت خود را درک می کنیم و حضور قلب بیشتری پیدا میکنیم.
این مساله بر اساس یک معادله صحیح و واقعی شکل میگیرد: هر قدر ما حقارت خود را در مقابل عظمت الهی بیشتر درک کنیم، به خداوند نزدیک تریم؛ چون درک کوچکی خود، با درک عظمت الهی مساوی است و هر قدر ما خویش را در برابر خداوند حقیرتر و کوچکتر بدانیم، به عظمت خداوند بیشتر پی بردهایم.
یکی از راههایی که برای رسیدن به این نقطه ارائه شده، این است که خود را با مقام و منزلت اولیای خدا و معصومان علیهم السلام مقایسه کنیم تا در پرتو درک حقارت خویش در برابر مقام آنان، به بینهایت کوچکی خود در مقابل عظمت نامحدود خداوند پی ببریم و ایشان را وسیله تقرب به خداوند قرار دهیم.
در اصول کافی(57) از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده که امیر مؤمنان علیهالسلام میفرمود: هر کس این دعا را قبل از شروع نماز بگوید:
اللهم انی اتوجه الیک بمحمد و آل محمد، و أُقدِّمهم بین یدی صلاتی، و اتقرب بهم الیک، فاجعلنی بهم وجیها فی الدنیا و الاخرة و من المقربین، مَنَنتَ علیَّ بمعرفتهم فاختم لی بطاعتهم و معرفتهم و ولایتهم فانها السعادة، واختم لی بها فانک علی کل شیء قدیر؛
خدایا به وسیله محمد و آل محمد به سوی تو رو میآورم و ایشان را جلو نمازم مقدم میدارم و به وسیله ایشان نزد تو تقرب میجویم، پس مرا به برکت ایشان در دنیا و آخرت آبرومند ساز، و از مقربان درگاهت قرار ده. معرفت ایشان را به من ارزانی داشتی پس کارم را به اطاعت و معرفت و ولایت ایشان به پایان رسان که همانا سعادت در آنهاست، و آن را خاتمه کارم قرار ده که تو بر هر چیز توانایی.
و پس از نماز بگوید:
اللهم اجعلنی مع محمد و آل محمد فی کل عافیة و بلاء، و اجعلنی مع محمد و آل محمد فی کل مثوی و منقلب. اللهم اجعل محیای محیاهم و مماتی مماتهم، و اجعلنی معهم فی المواطن کلها، و لا تفرّق بینی و بینهم، انک علی کل شیء قدیر؛
خدایا مرا در هر بلا و عافیتی با محمد و آل محمد قرار بده، و در هر اقامتگاه و بازگشتگاهی با محمد و آل محمد قرار بده. خدایا زندگی مرا [مانند] زندگی ایشان و مرگ مرا [مانند] مرگ ایشان بگردان، و مرا در همه جا با ایشان بدار و میان من و ایشان جدایی مینداز، که تو بر هر چیز توانایی.
باید توجه داشت که وجود معصومان علیهم السلام و اولیای دین، بزرگترین نعمتی است که خداوند در اختیار ما نهاده تا بتوانیم با تبعیت از ایشان و به طفیل وجودشان، به خداوند نزدیک شویم.
در این عصر بزرگترین نعمت الهی برای ما، وجود عزیز و مقدس حضرت ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - است که در قله عظمت و شرافت قرار دارد و هر قدر معرفت ما به نورانیت و مقام آن امام عزیز بیشتر باشد، بیشتر برای جلب رضایت و تقرب به او تلاش میکنیم و به وسیله وی، به مقام بینهایت عظیم خداوند تقرب میجوییم.