در گذشته به برخی از دعاهایی که سفارش شده قبل از نماز خوانده شوند، اشاره کردیم از آن دعاها و نکتههای ارزشمندی استفاده میشود که رعایت آنهابه ما کمک میکند تا نمازمان را کاملتر و شایستهتر ادا کنیم، یکی از نکاتی که توجه به آن بیش از هر چیزی اهمیت دارد، توجه به مقام الوهیت و عظمت خداوند و متقابلا، توجه به حقارت و کوچکی انسان است. این توجه به قدری مهم و نتیجهبخش است که تاکید شده نمازگزار با هفت تکبیر نمازش را شروع کند و قبل از تکبیرة الاحرام، شش تکبیر بگوید. در فلسفه تشریع استحباب گفتن هفت تکبیر در شروع نماز آمده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در حال بودند و در کنار ایشان امام حسین علیهالسلام که در آن زمان کودک خردسالی بودند نیز نمزا میگزاردند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم تکبیر گفتند؛ اما امام حسین علیهالسلام نتوانستند تکبیر را درست ادا کنند. پیوسته رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم تکبیر میگفتند و امام حسین علیهالسلام به تصحیح تکبیر خود میپرداختند. پس از آنکه حضرت تکبیر هفتم را گفتند، امام حسین علیهالسلام توانستند تکبیر هفتم را صحیح ادا کنند. از آن پس گفتن هفت تکبیر در آغاز نماز مستحب شد.(58)
چنان که ملاحظه میشود، استحباب و تاکید بر گفتن هفت تکبیر در طلیعه نماز که پیام آن توجه به عظمت مقام خداوند و حقارت انسان در برابر اوست، نتیجه تکرار تکبیر از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است که برای تعلیم حضرت سید الشهدا علیهالسلام انجام پذیرفت.
ما در سایر عبادات نیز، به اعمالی بر میخوریم که در نتیجه رفتاری که از سوی اولیای خدا سر زده، مستحب یا واجب شده؛ مثلا یکی از اعمال واجب در حج، سعی بین صفا و مروه است. فلسفه تشریع این واجب آن است که وقتی حضرت هاجر، همسر حضرت ابراهیم علیهالسلام، طفل خود، حضرت اسماعیل، را که ازشتنگی رنج میبرد بر زمین نها و سعی میکرد برای او آب تهیه کند، پنداشت که در مروه آب وجود دارد و به سمت مروهن حرکت کرد؛ اما وقتی به آنجا رسید، آبی نیافت و ژچون نگاهش به صفا افتاد، پنداشت که آنجچا آب است و با عجله از مروه راهی صفا شد و هفت بار این رفت و برگشت را ادامه داد؛ اما برای بار هفتم که به صفا برگشت، مشاهده کرد که از زیر پای حضرت اسماعیل علیهالسلام چشمه آبی جاری شده. به تبعیت از حضرت هاجر، بر مسلمانان واجب است که در ایام حج هفت بار مسیر بین صفا و مروه را بپیمایند. همچنین وقوف در منا و قربانی کردن در آن، تأسی و تبعیت از حضرت ابراهیم علیهالسلام است که از سوی خداوند مامور شد حضرت اسماعیل علیهالسلام را در منا قربانی کند. هنگامی که ایشان از امتحان الهی با سربلندی بیرون آمد، خداوند گوسفندی برای قربانی فرستاد و ا زآن پس، قربانی کردن در منا یکی از واجبات حج شد.
با توجه به آنچه گفتیم بعید نیست روایتی که درباره تعلیم تکبیر به وسیله رسول خدا صلی الله علیه و آلهو سلم به سید الشهدا علیهالسلام وارد شده، صحیح باشد و تشریع استحباب گفتن هفت تکبیر در طلیعه نماز، به سبب رفتاری باشد که از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و سید الشهدا علیهالسلام سر زده است و همین میتواند ما را متوجه مقام و عظمت امام حسین علیهالسلام کند و باعث شود که ما در هنگام نماز به یاد ایشان باشیم.