عن ابیعبدالله علیهالسلام قال: من انعم الله علیه بنعمة فعرفها بقلبه فقد أدّی شکرها؛(210)
امام صادق علیهالسلام فرمود:
کسی که خداوند به وی نعمتی را عطا میفرماید و دل او عارف است که آن نعمت عطیه الهی است، با همان معرفت قلبی شکر نعمت را به جای آورده است.
قال موسی علیهالسلام الهی کیف استطاع آدم أن یؤدّی شکر ما أجریت علیه من نعمتک خلقته بیدیک و أسجدت له ملائکتک و أسکنته جنتک فأوحی الله الیه أن آدم علم أن ذلک کله منی و من عندی فذلک شکره؛(211)
روایت شده است که حضرت موسی بن عمران علیهالسلام در مناجات خود به پیشگاه خداوند عرض کرد:
بار الها! آدم را به دست خودت آفریدی، در بهشت خودت او را جای دادی، حوا را به همسریش گزیدی، او چگونه تو را شکر نمود؟
خداوند فرمود: آدم دانست که هه آن نعمتها از من است و او با این معرفت، شکر مرا به جای آورد.
کسی که در دل باور دارد، تمام نعمتها از خداوند است و با این باور، عالیترین شکر را به جای آورده و ادای وظیفه قلبی را نموده است.
البته انسان باید مراقبت نماید که در مقام عمل نیز شکرگزار نعمتهای الهی باشد و هر نعمت در جایی صرف شود که مرضیّ صاحب نعمت است.
یعنی با هیچ یک از عطایای الهی مرتکب گناه نشود خواه آن عطایا جوارح و اعضای بدن او باشد که به اختیار اراده او به کار میرود و خواه نعمتهای خارج از وجود انسان باشد. مانند آمال، مقام عبودیت، نفوذ کلام، و دیگر نعمتهایی از این قبیل، و شکر جامع، به کار بردن نعمت بر وفق رضای الهی و اجتناب از گناهان است.(212)