کسی که گناه را کوچک میشمرد و بیپروا آن را مرتکب میشود باید بداند با دو خطر بزرگ مواجه است، اول آن که با عمل ناروای خویش به حریم رفیع باریتعالی اسائه ادب میکند و دوم آنکه وقتی گناه را کوچک تلقی نمود، در ادامه آن بیباک میشود و به تکرار آن اصرار میورزد.
وقتی هم معاصی صغیره به هم پیوست، کبیره میشود و عذاب بزرگ الهی را در پی خواهد داشت. حضرت امام هفتم علیهالسلام این مطلب را از قول حضرت مسیح ابن مریم به حواریین نقل فرموده است:
فی تحف العقول، عن مواعظ المسیح علیهالسلام قال: بحق اقول لکم ان الصغار الخطایا و محقّراتها لمن مکاید ابلیس یحقّرها لکم و یصغّرها فی أعینکم فتجتمع فتکثر فتحیط بکم؛(149)
حضرت موسی بن جعفر علیهالسلام فرمود:
مسیح بن مریم علیهماالسلام به حواریین گفت: شیطان گناهان را نزد شما کوچک میکند و آنها را در نظرتان صغیر و حقیر جلوه میدهد. آن گناهان مجتمع میشوند و بسیار میگردند و سرانجام شما را به احاطه خود درمیآورند و محصورتان مینمایند.
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم برای آن که خطر اصرار در معاصی صغیره و گرد آمدن آنها را به طور محسوس به مسلمانان بفهماند، در یکی از سفرها با اطرافیان این قضیه را روشن نمود. جریان این امر به صورت حدیثی در کتب روایات نقل شده که متن آن در این جا به عرض میرسد:
قال ابوعبدالله علیهالسلام ان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نزل بأرض قرعاء فقال لأصحابه ائتوا بخطب فقالوا: یا رسول الله نحن بأرض قرعاء ما بها من حطب.
قال: فلیأت کلّ انسان بما قدر علیه فجاءوا به حتی رموا بین یدیه بعضه علی بعض.
فقال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: هکذا تجتمع الذنوب ثم قال ایاکم و المحقّرات من الذنوب فان لکل شیء طالبا ألا و ان طالبها یکتب ما قدّموا و آثارهم و کل شیء أحصیناه فی امام مبین.(150)
امام صادق علیهالسلام فرمود: رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به سرزمین خشک که در آن گیاهی نمیرویید نزول نمود. سپس به اصحاب خود فرمود: بروید هیزم جمع کنید و بیاورید.
عرض کردند: در این زمین چیزی نمیروید و هیزمی یافت نمیشود.
حضرت فرمود: بروید و هر کدام هر چه یافتید با خود بیاورید.
تجسس نمودند و در گوشه و کنار زمین بوتههای کوچک خار یافتند، آنها را کندند و حضور حضرت آورند. و روی هم انباشتند که تودهای خار شد.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: گناهان اینطور جمع میشود. سپس تذکر داد که از گناهان کوچک بپرهیزید که هر چیز طالبی دارد و طلبکننده معاصی گناهان را ثبت میکند.
گویی پیشوای اسلام خواست با دستور جمعآوری هیزم در آن بیابان بدون گیاه، اصحاب خود را متوجه کند که گناهان صغیره که آنها را حقیر میشمرید، همانند بوتههای کوچک خار است که در این بیابان به نظر نمیآمدند و شما در طلبشان رفتید و آنها را گرد آوردید و در نتیجه به صورت توده بزرگ خار در آمده است. طالب گناهان که فرشتگان الهی هستند، گناهان صغیره شما را مینویسند و مجموعشان به صورت گناهی بزرگ در میآید.(151)