تربیت
Tarbiat.Org

حکایات منبر « داستان‏های شیرین و حکایات خواندنی در محضر استاد سخن، زبان گویای اسلام مرحوم فلسفی رحمة الله علیه »
محمد رحمتی شهرضا

فروتنی پیامبر

من التواضع أن ترضی بالمجلس دون المجلس و أن تسلّم علی من تلقی و أن تترک المراء و ان کنت محقّا و أن لا تحب أن تحمد علی التقوی؛(171)
امام صادق علیه‏السلام فرمود: از جلمه کارهایی که حاکی از تواضع است، این است که راضی باشی در مجلس جایی بنشینی که از جایگاه شایسته تو پست‏تر باشد.
دیگر آن که با هر کس که برخورد می‏نمایی، سلام کنی و این که بحث خصومت‏انگیر را - اگر چه حق با تو باشد - ترک گویی و این که نخواهی برای تقوی، مورد تحسین و تمجیدت قرار دهند.
برای آنکه بدانیم اولیای گرامی اسلام به موازات توصیه‏هایی که به پیروان خود در امر تواضع می‏نمودند، خودشان عملا متواضع بودند و این خلق پسندیده را نسبت به دیگران رعایت می‏کردند. در این جا به طور نمونه به چند مورد اشاره می‏شود.
در اخلاق و رفتار رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آمده است:
و کان یکرم من یدخل علیه حتی ربما بسط ثوبه و یؤثر الداخل بالوسادة التی تحته...؛(172)
روش رسول گرامی صلی الله علیه و آله و سلم این بود که هر کس بر وی وارد می‏شد، او را اکرام می‏نمود.
گاهی عبای خود را به جای فرش زیر قدمش می‏گسترانید و تشک کوچکی را که روی آن نشسته بود، به شخص تازه‏وارد ایثار می‏نمود.
دخل علیه صلی الله علیه و آله و سلم رجل المسجد و هو جالس وحده فتزحزح له صلی الله علیه و آله و سلم فقال الرجل فی المکان سعة یا رسول الله! فقال صلی الله علیه و آله و سلم ان حق المسلم علی المسلم اذا رآه یرید الجلوس الیه أن یتزحزح له؛(173)
مردی وارد مسجد شد و رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم تنها نشسته بود. به سوی پیامبر آمد. با نزدیک شدن او حضرت جا به جا شد و تغییر محل داد.
مرد عرض کرد: مسجد وسیع است، چرا حرکت کردید و مکان خود را ترک گفتید؟
حضرت در پاسخ فرمود: حق مسلمان بر مسلمان این است که وقتی ببیند او قصد نشستن دارد، به احترام وی جا به جا شود و کنار برود.
در واقع معنای کلام حضرت این است که برای تازه‏وارد حریم بگیرد و او را مورد تواضع و تکریم خود قرار دهد.(174)