تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه ، جلد25
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

رابطه ((تقوی )) و ((عمران و آبادی ))

از آیات مختلف قرآن ، از جمله آیات فوق ، این نکته به خوبی استفاده می شود که ایمان و عدالت مایه آبادی جامعه ها ، و کفر و ظلم و گناه مایه ویرانی است .

در آیه 96 ((اعراف )) می خوانیم : و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض : ((اگر اهل شهرها و آبادیها ایمان بیاورند و تقوا پیشه کنند درهای برکات آسمان و زمین را به روی آنها می گشائیم )) .

@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 72@@@

و در آیه 41 سوره ((روم )) می خوانیم : ظهر الفساد فی البر و البحر بما کسبت ایدی الناس : ((فساد در خشکی و دریا بر اثر اعمال مردم ظاهر شد)) .

و در آیه 30 ((شوری )) آمده است : و ما اصابکم من مصیبة فبما کسبت ایدیکم : ((هر مصیبتی به شما می رسد به خاطر اعمال شما است )) و در آیه 66 مائده آمده است و لو انهم اقاموا التوراة و الانجیل و ما انزل الیهم من ربهم لاکلوا من فوقهم و من تحت ارجلهم : ((اگر آنها تورات و انجیل و آنچه از طرف پروردگارشان بر آنان نازل شده است بر پا دارند ، از آسمان و زمین روزی می خورند)) (و برکات زمین و آسمان آنها را فرا خواهد گرفت ) و آیات دیگری از این قبیل .

این ((رابطه )) تنها یک رابطه معنوی نیست ، بلکه علاوه بر رابطه معنوی که آثارش را به خوبی می بینیم رابطه مادی روشنی نیز در این زمینه وجود دارد .

کفر و بی ایمانی سرچشمه عدم احساس مسؤولیت ، قانون شکنی ، و فراموش کردن ارزشهای اخلاقی است ، و این امور سبب از میان رفتن وحدت جامعه ها ، متزلزل شدن پایه های اعتماد و اطمینان ، هدر رفتن نیروهای انسانی و اقتصادی ، و به هم خوردن تعادل اجتماعی است .

بدیهی است که جامعه ای که این امور بر آن حاکم گردد به سرعت عقب نشینی می کند و راه سقوط و نابودی را پیش خواهد گرفت .

و اگر می بینیم جوامعی هستند که با وجود عدم ایمان و تقوا از پیشرفت نسبی وضع مادی برخوردارند آن را نیز باید مرهون رعایت نسبی بعضی از اصول اخلاقی بدانیم که میراث انبیای پیشین و نتیجه زحمات رهبران الهی و دانشمندان و علما در طول قرنها است .

علاوه بر آیات فوق در روایات اسلامی نیز روی این معنی زیاد تکیه شده

@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 73@@@

است که استغفار و ترک گناه سبب فزونی روزی و بهبودی زندگی می شود ، از جمله :

در حدیثی از علی (علیه السلام ) آمده که فرمود اکثر الاستغفار تجلب الرزق : ((زیاد استغفار کن تا روزی را به سوی خود جلب کنی )) .**تفسیر نورالثقلین جلد 5 صفحه 424***

در حدیث دیگری از پیغمبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) چنین نقل شده که فرمود : من انعم الله علیه نعمة فلیحمد الله تعالی ، و من استبطا الرزق فلیستغفر الله ، و من حزنه امر فلیقل : لا حول و لا قوة الا بالله : ((کسی که خداوند نعمتی به او بخشیده شکر خدا را بجا آورد ، و کسی که روزیش تاءخیر کرده از خدا طلب آمرزش کند ، و کسی که بر اثر حادثه ای غمگین گردد بگوید : لا حول و لا قوة الا بالله )) .**همان***

در نهج البلاغه نیز می خوانیم ((و قد جعل الله سبحانه الاستغفار سببا لدرور الرزق و رحمة الخلق ، فقال سبحانه استغفروا ربکم انه کان غفارا یرسل السماء علیکم مدرارا . . .)) : ((خداوند سبحان ، استغفار را سبب فزونی روزی و رحمت خلق قرار داده ، و فرموده از پروردگارتان طلب آمرزش کنید که او بسیار آمرزنده است ، باران پر برکت آسمان را بر شما می فرستد))**(نهج البلاغه) خطبه 143***

حقیقت این است که مجازات بسیاری از گناهان محرومیتهائی در این جهان است و هنگامی که انسان از آن توبه کند و راه پاکی و تقوی را پیش ‍ گیرد خداوند این مجازات را از او بر طرف می سازد .**شرح دیگری در این زمینه تحت عنوان (گناه و ویرانی جامعه ها) ذیل آیه 52 سوره هود داشتیم (تفسیر نمونه جلد 9 صفحه 131)***
@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 74@@@