صفت دهم، انتقام است یعنی کسیکه به او بدی کند او نیز در صدد بدی کردن به مثل آنچه او کرده است - یا بالاتر - برآید اگر چه شرعاً حرام باشد چون مکافات غیبت به غیبت و فحش به فحش و بهتان به بهتان و غیر اینها از افعال محرمه و شکی نیست در خبث این صفت، و در حدیث نبوی صلی الله علیه و آله و سلم است که دو نفر که یکدیگر را دشنام میدهند دو شیطانی هستند که هم را میدرند، پس بس سزاوار است از برای مؤمن که هر گاه کسی به او ظلم کرد ملاحظه کند اگر شرعاً برای آن انتقامی مقرر است به آن اکتفا کند و از آن تعدی ننماید اگر چه بهتر آن است که از آن چشم بپوشد و عفو کند، و اگر شرعاً جزای معینی به جهت آن نرسیده پا از دایره شرع بیرون ننهد.
عفو و بخشش
و ضد آن عفو و بخشش است که از محاسن اوصاف و آیات و اخبار در مدح آن بیحد است، و حق تعالی فرموده: و ان تعفوا اقرب للتقوی(79) و وارد شده که: عفو و گذشت زیاد نمیکند مگر عزت را پس گذشت بکنید تا خدا شما را عزیز گرداند،(80) و حکما گفتهاند که گناه هر چند بزرگتر است فضیلت عفوکننده بیشتر است.
بدی را بدی سهل باشد جزا - اگر مردی احسن الی من اسا(81)
و کافی است در فضیلت عفو که از اوصاف پروردگار است و در مقام ستایش و ثنا او را به این صفت جمیله یاد میکنند، حضرت سید سجاد در صحیفه مکرمه در مقام ثنای حقتعالی گفته: انت الذی سمیت نفسک بالعفو فاعف.(82)