تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد13
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

2 - فرق رسول و نبی

((رسول )) در اصل به معنی کسی است که ماموریت و رسالتی بر عهده او
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 92@@@
گذارده شده، تا آن را ابلاغ کند و ((نبی )) بنا بر یک تفسیر به معنی کسی است که از وحی الهی آگاه است و خبر می دهد، و بنا بر تفسیر دیگر به معنی شخص عالی مقام است (که ماده اشتقاق هر دو قبلا بیان شد) این از نظر لغت .

اما از نظر تعبیرات قرآنی و لسان روایات بعضی معتقدند که رسول کسی است که صاحب آئین و ماءمور ابلاغ باشد، یعنی وحی الهی را دریافت کند و به مردم ابلاغ نماید، اما ((نبی )) دریافت وحی می کند ولی موظف به ابلاغ آن نیست، بلکه تنها برای انجام وظیفه خود او است، و یا اگر از او سؤال کنند پاسخ می گوید.

به تعبیر دیگر ((نبی )) همانند طبیب آگاهی است که در محل خود آماده پذیرائی بیماران است، او به دنبال بیماران نمی رود، ولی اگر بیماری به او مراجعه کند از درمانش فروگذار نمی کند.

اما رسول همانند طبیبی است سیار، و به تعبیری که علی ( علیه السلام ) در نهج البلاغه در باره پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) فرموده : طبیب دوار بطبه .**نهج البلاغه خطبه 108***

او به همه جا می رود به شهرها، روستاها، کوه و دشت و بیابان تا بیماران را پیدا کند و به مداوای آنها بپردازد، او چشمهای است که به دنبال تشنگان می دود نه چشمهای که تشنگان او را جستجو کنند.

از روایاتی که در این زمینه به ما رسیده و مرحوم کلینی در کتاب ((اصول کافی )) در باب ((طبقات الانبیاء و الرسل )) و باب ((الفرق بین النبی و الرسل )) آورده چنین استفاده می شود که ((نبی )) کسی است که تنها حقایق وحی را در حال خواب می بیند (همانند رؤیای ابراهیم ) و یا علاوه بر خواب در بیداری هم صدای فرشته وحی را می شنود.

اما ((رسول )) کسی است که علاوه بر دریافت وحی در خواب و شنیدن صدای
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 93@@@
فرشته، خود او را هم مشاهده می کند.**اصول کافی جلد اول صفحه 133 و 134(چاپ دارالکتب الاسلامیه)***

البته آنچه در این روایات وارد شده با تفسیری که گفتیم منافات ندارد چرا که ممکن است ماموریتهای متفاوت پیامبر و رسول تاءثیر در نحوه دریافت آنها از وحی داشته باشد، و به تعبیر دیگر هر مرحله ای از ماموریت همراه با مرحله ویژه ای از وحی است (دقت کنید).
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 94@@@