به راحتی میتوانیم ثابت کنیم خداوند حکیم است، وقتی میگوئیم خدا عین وجود است و عین وجود طوری است که هیچ عدمی در آن نیست و از طرفی «عدم» نقص است، پس عین وجود که هیچ نقصی ندارد، عین کمال است که این موضوع در برهان صدیقین بحث میشود. وقتی روشن شد خدا عین کمال است، از آنجایی که «حکمت» کمال است، پس خداوند عین حکمت است. از طرفی فعل و مخلوق خدای حکیم اولاً: بیهدف و لغو نیست. ثانیاً: اَحسن است و هیچ نقصی ندارد و آنچه را مخلوق نیاز داشته تا به هدف عالیهی خود برسد، در اختیار او گذارده است. برهانِ حکمت، انسان را متوجه این امر میکند که چون مخلوقِ خداوند هدف دارد خداوند شرایط رسیدن به آن هدف را فراهم کرده آنهم شرایط رسیدن به عالیترین هدف را. در نظام اجتماعی، عالیترین شرایط برای رسیدن به هدف آن است که انسانی معصوم مدیریت بشر را در بستر شریعت الهی به عهده بگیرد. و چون بشر به چنین وجودی نیاز دارد حتماً خداوند در دادن آن دریغ نمیکند. در حالی که ما به چیزی مثل ابرو اینقدرها نیاز نداشتیم و خداوند در دادن آن بخل نورزید، مسلّم از پروراندن امام با آن ویژگیها که افق حیات ما را به ثمر میرساند، هرگز بخل نمیورزد. زیرا ضرورت وجود امام در همان راستای نیاز به قرآن و شریعت است و لذا به همان دلیلی که خداوند از دادن شریعت دریغ نفرمود از پروراندن امام دریغ نمیورزد. وقتی این مبنا درست شد جایگاه و معنی سخنان امام رضا(ع) روشن و معلوم میگردد چرا آن سخنان تبیین عقیدهای است که نظر به یک حقیقت خارجی دارد و چون معلوم شد امام چه مقام و جایگاهی دارد معلوم میشود که انتخاب انسانی که مصداق آن مقام باشد کار مردم نیست و اگر مردم از شناخت و ارتباط با آن مقام خود را محروم کنند مثل آن است که خود را از شریعت الهی محروم کردهاند. همان چیزی که حدیث مشهور رسول خدا(ص) به آن متذکر شد و فرمودند: «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»(88) چون با نفهمیدن جایگاه امام در هستی هنوز افق شخصیت انسان، افق ایمانی و توحیدی نیست.
چه اشکال دارد که انسانها وقت بگذارند و امامشناسی را به همان شکل که روایات متذکر میشوند بفهمند و به آن ایمان بیاورند و عقاید خود را در حدّ علم کلام متوقف نکنند؟ چون علم کلام بیشتر برای نفی ادعای رقیب است؛ شما در امر امامشناسی تنها نیاز ندارید که طرفِ مخالف خود را محکوم کنید بلکه نیاز دارید قلبتان متوجه حقیقت امام بشود و از نور وجود او بهرهمند گردید. روش حضرت رضا(ع) برای اینکه ما بتوانیم به یک افق نورانی نسبت به وجود امام برسیم بسیار کارساز است.