تربیت
Tarbiat.Org

جوان و انتخاب بزرگ
اصغر طاهرزاده

انسان، می‌بیند كه می‌میرد

به نظر شما آیا انسان مى‏میرد یا مى‏بیند كه مى‏میرد؟ اگر كمی در مورد خودتان دقت كنید متوجه می‌شوید كه هیچ كس نمى‏میرد، بلكه هرکس مى‏بیند كه مى‏میرد. همین‏طور كه اگر شما یك دستتان قطع شد، مى‏بینید كه دستتان قطع شده، حالا اگر دست دیگرتان هم قطع شود، باز هم مى‏بینید كه دو دستتان قطع شده، اگر دو پایتان هم قطع شود، مى‏بینید كه پاهایتان قطع شد، حالا اگر دست‌ها و پاهایتان قطع شود، آیا «منِ» شما هم كم مى‏شود؟ یعنى نیمْ مَن مى‏شوید؟ یا همان مَنِ قبلی هستید و باز هم مى‏گویید: «من»؛ پس همین‌طور که با جداشدن بعضی از اعضاء بدنتان، منِ شما كم نمى‏شود، اگر تمام دست و پا و بدنتان هم جدا شود، چیزی از مَنِ شما کم نمی‌شود و مى‏بینید كه مى‏میرید.
همان‌طور كه اگر یك دست شما قطع مى‏شد، مى‏دیدید كه دیگر آن دست، در اختیار شما نیست، حال اگر تمام اجزاء بدنتان هم قطع شود، مى‏بینید كه تمام بدنتان دیگر در اختیار شما نیست. این حالت را مى‏گویند: «مردن». قرآن می فرماید: «اَللهُ یَتَوَفَّى الْاَنْفُسَ‏ حِینَ مَوْتِها وَالَّتی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها»4 خداوند انسان‌ها را در هنگام مرگ و هنگام خواب مى‏گیرد. پس طبق فرمایش قرآن، انسان در موقع مرگ نابود نمی‌شود بلکه توسط خدا گرفته می‌شود، بدون آن‌که بدن او گرفته شود. اگر كمى خودتان فكر كنید متوجه می‌شوید شما هیچ وقت نمى‏میرید و آن کسی که می‌بینید که می‌میرد و از بدنش جدا می‌شود، همیشه با خودش هست.
امام سجاد «ع» می‌فرمایند: «اِنَّ الْمُؤمنَ لَیقالُ لِروحِهِ وَ هُوَ یغَسَّل: اَیَسُرُّکَ اَنْ تُرَدَّ اِلی‌الْجَسَد الّذی کُنْتَ فیه؟ فَیَقُولُ: ما اَصْنَعُ بِالْبَلاءِ وَ الْخُسْرانِ وَ الْغَمِّ».5 در حالی‌كه بدن مؤمن را غسل می‌دهند، به روح او گفته می‌شود آیا دوست داری به بدنی كه در آن بودی برگشت داده شوی؟ می‌گوید: «در آن حال، گرفتاری و خسران و غم و اندوه آن را چه خواهم کرد؟» حتّى وقتى مى‏خواهند بدن او را در قبر بگذارند، مى‏بیند كه بدنش را در قبر مى‏گذارند. به همین خاطر به ما دستور داده‏اند بدن مرده را آرام در قبر بگذارید، چون بر روحش اثر مى‏گذارد. خودش در بدنش نیست، امّا ناظر بر آن است و حالاتی را كه بر بدنش می‌گذرد حس می‌کند و از آن حالات متأثّر مى‏شود.
نتیجه این شد كه انسان هیچ وقت نمى‏میرد، انسان فقط و فقط، هست و همواره وجود خود را احساس می‌کند، این بدن انسان است كه می‌میرد و هم‌اکنون نیز در حال تغییر است، به‌‌طوری كه موها و سلول‌ها و پوست‌هاى یك سال پیشِ بدن شما حالا همان‌ها نیستند. بدن شما به گفته‌ی دانشمندان زیست‌شناسی پس از مدتی تماماً عوض می‌شود و دیگر آن بدن قبلى نیست. ولى خودتان همان خود قبلى هستید و این نشان می‌دهد که شما همواره خودتان هستید و عامل ثبات بدنتان نیز می‌باشید وقتی به این نتیجه رسیدیم كه انسان خودش، بدنش نیست كه با مردن از بین برود، بلكه او به وسعت ابدیّت همیشه زنده است، اگر انتخابى به وسعت ابدیّت نكرد، انتخاب بزرگ خودش را انجام نداده و اگر انتخاب بزرگ خود را که انتخابى در شأن جان اوست، انجام ندهد، انتخابی که باید انجام دهد انجام نداده است.