آیه
أَفَنَضْرِبُ عَنْکُمُ الذِّکْرَ صَفْحاً أَن کُنتُمْ قَوْماً مُّسْرِفِینَ
وَکَمْ أَرْسَلْنَا مِن نَّبِیٍّ فِی الْأَوَّلِینَ
وَمَا یَأْتِیهِم مِّن نَّبِیٍّ إِلَّا کَانُواْ بِهِ یَسْتَهْزِءُونَ
فَأَهْلَکْنَآ أَشَدَّ مِنْهُم بَطْشاً وَمَضَی مَثَلُ الْأَوَّلِینَ
ترجمه
آیا به خاطر آنکه شما گروهی اسرافکارید ما ذکر (قرآن) را از شما بازگردانیم.
و چه بسیار پیامبری که در میان پیشینیان فرستادیم.
و هیچ پیامبری به سراغشان نمیآمد مگر آنکه او را مسخره میکردند.
پس ما کسانی را که از نظر قدرت سختتر از این اسرافکاران بودند هلاک کردیم و سرنوشت پیشینیان تکرار شد.
نکته ها
«صفح» به معنای روی گرداندن است و «بطش» به معنای گرفتن همراه با قدرت و شدّت.
در فرهنگ قرآن، اسراف به هر کاری که موجب به هدر رفتن نعمتهای الهی گردد گفته میشود. لذا در این آیات، افراد بی اعتنا به کتاب آسمانی، مسرف خوانده شدهاند.
پیام ها
1- وجود چند مزاحم نباید مانع ارائه خیر شود. «أفنضرب عنکم الذکر...»
2- قرآن وسیلهی بیداری است. «الذکر»
3- بی اعتنایی به تذکّرات الهی، نمونهای از اسراف است. «کنتم قوماً مسرفین»
4- فرستادن انبیا یکی از سنّتهای الهی است. «کم ارسلنا... فی الاولین»
5 - همه انبیا گرفتار استهزای مخالفان بودند و هر پیامبری، باید از وضع پیامبران قبلی آگاه باشد تا به خاطر استهزای گروهی دست از کار خود برندارند. «ما یأتیهم من نبیّ الا کانوا به یستهزؤن»
6- انبیا به سراغ مردم میرفتند. «یأتیهم»
7- آشنایی با مشکلات دیگران سبب تسلّی دل و نوعی آمادگی روحی است. «ما یأتیهم... الا... یستهزؤن»
8 - استهزا، شیوهی دائمی مخالفان انبیا بوده است. «کانوا به یستهزؤن»
9- ابتدا اتمام حجّت، سپس مجازاتِ معاندان. «یأتیهم من نبی... اهلکنا...»
10- استهزای مردان خدا، سبب هلاکت و نابودی است. «یستهزؤن فاهلکنا»
11- از افراد لایقی که برای مأموریّتی اعزام میکنید، حمایت کنید. «یستهزؤن - اهلکنا»
12- هیبت ابرقدرتها را بشکنید. «اهلکنا اشد منهم بطشا»
13- قدرت مردم مانع قهر الهی نیست. «اهلکنا اشد منهم بطشاً»
14- تاریخ و حوادث آن قانونمند و دارای سنّت و اصول مخصوص به خود است. «مضی مثل الاولین»