تربیت
Tarbiat.Org

اربعین حسینی؛ امکان حضور در تاریخی دیگر
اصغر طاهرزاده

حماسه‌ی اربعین؛ سنتی در حال شکوفایی

بسم الله الرحمن الرحیم
انسانی بس عظیم و بزرگ که در مقام عصمت و طهارت قرار داشت به نام حضرت حسین بن علی(ع) در کربلا حقایقی را در آینه‌ی تاریخ به نمایش گذارد که بس عظیم بود. حقایقی را که تنها انسان‌های معصومی مثل امام صادق(ع) توانِ دیدن آن را داشتند. ائمه در زیارت‌نامه‌هایشان نگاه به حرکت امام حسین(ع) را عرضه نمودند و ما در عملِ امام حسین(ع) و نگاه امامان به حرکت آن حضرت می‌توانیم به حقیقت کار حضرت سیدالشهداء(ع) نظر نماییم و محتوای زیارت اربعین را تصدیق کنیم و این‌جاست که باید خدا را شکر کرد.
چه بگویم که چگونه ما در زیارت اربعینِ حضرت سیدالشهداء(ع) با سنتی عظیم و فرهنگی خاص روبرو هستیم که درک آن به آسانی میسر نیست.
همه‌ی آن‌هایی که دغدغه‌ی عبور از فرهنگ ظلمانی دوران را دارند و می‌خواهند با عقلی غیر از عقل غربی با سایر انسان‌ها مأنوس شوند، باید به فرهنگ اربعین نظر کنند.
اربعین نشان داد که در حكمت حسینى، شكست معنى ندارد و پایدارى و بقاء، عنصر اصلى این حكمت است. حتّى در دربار یزید، آثار زنده ماندن كربلا نمایان شد.(6) حال از آن به بعد در تاریخ، با نمونه‏اى بسیار متعالى و روشن و پر از رمز و راز؛ یعنى اربعینِ‏ شهداى كربلا روبه‏رو هستیم.
انسان به‏واقع از حیرت نزدیك است قالب تهى كند كه چگونه هنوز چهل‏روز از آن قلع ‏و قمع‏ها نگذشته بود و هنوز صداى شادى پیروزى بر حسین(ع) از در و دیوار كوفه و شام به گوش مى‏رسیدكه اربعینِ شهداى كربلا به‏پا مى‏گردد و پس از چهل‏روز بانگ بلند حسین(ع) در روز عاشورا در تمام شهرهاى اسلامى، انسان‌ها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
داستان آمدن «جابربن عبدالله انصارى» و «عطیّه» به كربلا یك حادثه نیست، یك فرهنگ است كه تاریخ، قصّه این دو بزرگوار را به‏عنوان نمونه ذكر كرده است.
اربعین؛ سنّت شیعیان بیداردلى است كه گذشت زمان، وفادارى آن‏ها را نسبت به امام‏ حسین(ع) از بین نمى‏برد. لذا كسى كه به حق، مؤمن است، نمى‏تواند به حقیقتِ مجسّم، یعنى اباعبدالله(ع) مؤمن نباشد و كسى كه همواره به یاد حق است، همواره به یاد حقیقتِ مجسّم است، هرچند غوغاى زمانه چیزى غیر از حق را بخواهد. غوغاى زمانه و تبلیغات یزیدى تلاش كرد كه اباعبدالله(ع) را از صحنه‌ی ذهن‏ها و خاطره‏ها پاك كند و آن‌همه تهمت‏ و تلاش‏ براى این بود كه ذهن‏ها از یاد اباعبدالله(ع) پاك شود. ولى اربعین كه از نشانه‏هاى مؤمن شمرده مى‏شود،(7) نشان داد كه در زیر این آسمان كسانى هستند كه غوغاى زمانه نمى‏تواند آن‏ها را از وفادارى به حقیقتِ مجسم یعنى امام معصوم، غافل كند و سنّت اربعین سنّت انسان‏هایى است كه اسیر حكومت یزیدى نشدند و تحت‏تأثیر تبلیغات نظام كفر، از تعهّدى كه با حق داشتند دست نكشیدند.