صبر در شهوت، سبب عفّت است.
تقوى، به معناى خویشتن دارى از گناه است. بیشتر گناهان، از دو ریشه غضب و شهوت سرچشمه مىگیرند. و روزه، جلوى تندىهاى این دو غریزه را مىگیرد و لذا سبب كاهش فساد و افزایش تقواست.
از امام صادق(علیه السلام) سؤال شد ملائكه افضل هستند یا بنى آدم؟ آن حضرت روایتى را از حضرت على(علیه السلام) نقل كردند كه فرمود: خداوند ملائكه را از عقل بدون شهوت و حیوانات را با شهوت بدون عقل آفرید، امّا انسان را با تركیبى از عقل و شهوت آفرید، اگر عقل انسان بر شهوتش غالب شود، از ملائكه برتر است و اگر شهوتش بر عقلش غالب شود، از حیوانات پستتر است. «فمن غلب عقله شهوته فهو خیر من الملائكة و من غلب شهوته عقله فهو شر من البهائم»(1646).
از داستان یوسف(علیه السلام) درس مىگیریم كه قدرت شهوت به اندازهاى است كه همسر پادشاه را نیز اسیرِ برده خود مىكند.
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: یوسف انسان حرّ و آزادهاى بود كه حسادت برادران، اسارت در چاه، شهوت زنان، زندان، تهمت، ریاست و قدرت در او اثر نگذاشت.
«وَ الَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ؛ إِلَّا عَلى أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَیْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ؛(1647) مؤمنین كسانى هستند كه دامان خود را (از گناه) حفظ مىكنند. مگر در مورد همسرانشان یا كنیزانى كه به دست آوردهاند، پس آنان (در آمیزش با این دو گروه) ملامت نمىشوند.»
پس شهوت، طغیانگر است و به كنترل و حفاظت نیاز دارد.
قرآن در مسأله شهوت، تغذیه و تهمت، كلمه «خُطُواتِ الشَّیْطانِ» را بكار برده است تا بگوید شیطان گام به گام انسان را به بعضى گناهان وادار مىكند.
حضرت عیسى(علیه السلام) فرمود: از نگاه به نامحرم بپرهیزید كه بذر شهوت را در دل مىنشاند و همین براى دچار شدن انسان به فتنه كافى است.
از آیات قرآن استفاده مىشود كه در مسأله حجاب، ملاك این است كه پوشش بانوان تحریك كننده و شهوت انگیز نباشد.
خطرناكترین غریزهاى كه انسان را به گناه وادار مىكند، غریزه غضب و شهوت است و مؤمن باید بر غرائز خود مسلّط باشد.
دفع شهوت باید از طریق مشروع باشد. «أَ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ شَهْوَةً»(1648).
«أَ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ وَ تَقْطَعُونَ السَّبِیلَ وَ تَأْتُونَ فِى نادِیكُمُ الْمُنْكَرَ فَما كانَ جَوابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قالُوا ائْتِنا بِعَذابِ اللَّهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِینَ؛(1649) شما به سراغ مردها مىروید و راه (طبیعى زناشویى) را قطع مىكنید و در مجالس خود (آشكارا و بىپرده) اعمال ناپسند انجام مىدهید؟ پس قومش پاسخى ندادند جز این كه گفتند: اگر تو (در ادّعاى پیامبرى) از راستگویانى، عذاب خدا را براى ما بیاور.»
با وجود راه طبیعى و شرعى ازدواج براى ارضاى غریزه شهوت، لواط و همجنسبازى، شگفتآور است.
انسان كامل، علاوه بر اقرار به زبان (اسلام) و باور قلبى (ایمان)، باید شكم و شهوت و زبان خود را كنترل كند.
یك لحظه هوسرانى، یك عمر پشیمانى.