با تدبّر در آیات و روایات معلوم می‌شود كه در برزخ و قیامت به اقتضای روح آدمی، بدن درست می‌شود. اگر روح، روحی باشد كه انسانیت خود را از دست نداده باشد، آن بدن به شكل انسان می‌باشد و با روح متحد است - چرا كه بدن اُخروی تجلی و ظهور روح است و هیچ‌گونه دوگانگی بین آن روح و آن بدن نیست - اما اگر روح، روحی باشد كه حقیقت و اوصاف حیوانی یافته است، بدن هم به صورت همان حیوانی كه خصلتش بر روح غلبه كرده در می‌آید و از این رو، برخی از انسان‌ها به صورتی بدتر از میمون و خوك محشور می‌شوند.(181)
امام خمینی(ره) می‌فرمایند:
«انسان مشرك چون قلبش از فطرت الهی خارج و از تعادل كمالی منحرف شده و از تبعیتِ هادی مطلق بر كنار گشته و به انیّت و انانیّت خود و دنیا مصروف است، در عوالم دیگر با صورت و سیرت مستقیم انسانی محشور نشود و به صورت یكی از حیوانات منكوس الرأس محشور شود، چون صورت آن‌ها مثل باطن آن‌ها رو به دنیای اسفل‌السافلین است، زیراكه در آن عالم صورت و هیئت انسان تابع قلب اوست، خداوند می‌فرماید: «اَفَمَن یَمْشِی مُكِبّاً عَلَى وَجْهِهِ أَهْدَى أَمَّن یَمْشِی سَوِیًّا عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ»؛(182) كه حكایت از رفتن بعضی بر روی صورت دارد در مقابل هدایت‌شدگانی كه مستقیم بوده و بر صراط مستقیم سیر می‌كنند».(183) همان‌طور که در دنیا به جای آن‌که روی خود را به سوی آسمان داشته باشد، به طرف دنیا بود.
«در وقت خروج از بدن با هر ملکه‌ای که انسان از دنیا رفت، با آن ملکه صورتِ آخرتی می‌گیرد، و چشمِ ملکوتی برزخی، او را می‌بیند و خود او هم وقتِ گشوده‌شدن چشمِ برزخی، خود را به صورتی که هست می‌بیند، اگر که چشم داشته باشد».(184)
امام خمینی(ره) نیز می‌فرمایند:
«از امام صادق(ع) هست كه: «مَنْ كَانَ فِی قَلْبِهِ حَبَّةٌ مِنْ خَرْدَلٍ مِنْ عَصَبِیَّةٍ، بَعَثَهُ اللهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَعَ اَعْرَابِ الْجَاهِلَیَّة»؛(185) هر كس در قلبش به اندازه دانة خردلی از عصبیّت باشد، روز قیامت خداوند او را با اعراب جاهلیت محشور می‌كند».
پس اگر انسان دارای رذیلة عصبیت بود، وقتی از این عالم منتقل شد، شاید خود را یكی از اعراب جاهلیت ببیند كه نه ایمان به خدایتعالی دارد، نه به رسالت و نبوت معتقد است، به همان صورت كه صورت اعراب جاهلیت است خود را محشور می‌بیند، و خودش نیز نفهمد که در دنیا اظهار عقیدة حق می‌کرده و در سلک امت رسول خدا(ص) بوده، چنانچه در حدیث وارد است که؛ «اهل جهنم رسول خدا(ص) را فراموش می‌کنند و خود را نتوانند معرفی کنند مگر بعد از آن‌که خداوند متعال اراده‌اش به خلاص آن‌ها تعلق گیرد(186) »187.
از رسول خدا(ص) هست که:
«... وَ مَنْ مَشَی فِی عَیْبِ اَخِیهِ وَ كَشْفِ عَوْرَتِهِ، كَانَتْ اَوَّلُ خُطْوَةٍ خَطَأَهَا وَضَعَهَا فِی جَهَنَّمَ وَ كَشَفَ اللهُ عَوْرَتَهُ عَلَی رُؤُسِ الْخَلَائِق...» (188)
هركس در عیب برادرش و افشای عیب او قدم برداشت، اول قدمی كه بردارد، در جهنّم گذارد، و آشكار كند خداوند عیب او را در بین خلائق.
كه این نشانة صورت ملكوتی آن رذائل است و مطابقت بدن اُخروی با صفات و عقاید افراد.