شیطان در مرحله سکرات، هنوز قدرت وسوسه دارد و لذا بی‌كار نمی‌نشیند تا بلكه بتواند دشمنی‌اش را به انتها برساند و انسان را دست خالی به معاد بفرستد، البته اگر انسان در قلب خود ایمان را نهادینه كرده باشد شیطان كاری از پیش نمی‌برد ولی اگر ایمانش اساسی نبود و در دنیا با اندك فشاری ایمانش را رها می‌كرد، شیطان می‌تواند در این مرحله موفق گردد. از امام صادق(ع) هست كه:
«هیچ كس نیست مگر این‌که چون در آستانه مرگ قرارگرفت، ابلیس یكی از شیاطین‌اش را بر او می‌گمارد تا او را به كفر بكشاند و در ایمانش شك ایجاد نماید، آن‌كس كه به‌واقع مؤمن است تحت تأثیر او قرار نمی‌گیرد».(24)
شیطان از راه تعلّقاتِ انسان وارد می‌شود و در خیالات انسان تصرف می‌نماید و آن‌كس را كه در دنیا صراط عبودیت را وِجهه همت خود قرار نداده است متأثر می‌كند و در واقع شخصیت اصلی دنیایی آن فرد را به او می‌دهد.
در این رابطه امام خمینی(ره) می‌فرمایند:
«اگر عبادتی چنین باشد كه قلب از آن به هیچ وجه خبر نداشته باشد و از آن آثاری در باطن پیدا نشود، در عوالم دیگر محفوظ نمی‌ماند و از نشئه مُلك به نشئه ملكوت بالا نرود و ممكن است در شدائد سكرات خدای ناخواسته صورت آن به كلّی از صفحه قلب محو شود و انسان با دست خالی به پیشگاه مقدس حق برود».(25)
شرط جواب‌گویی به ملائكه عالم قبر، نقش بستن عقاید حقّه در لوح دل است، به نحوی كه آن عقاید، صورت باطن نفس شود این در صورتی است كه به شدت با آن عقاید حقّه مأنوس شده باشد.