بسم الله الرحمن الرحیم
«اَفَلَمْ یسیرُوا فِی الاَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یعقِلُونَ بِها اَوْ اذانٌ یسْمَعُونَ بِها فَاِنَّها لاتَعْمَی الاَبْصارُ وَلكِنْ تَعْمَی القُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُور»(36)
آیا در زمین گردش نكردهاند تا دل‌هایی داشته باشند كه با آن بیندیشند، یا گوش‌هایی كه با آن بشنوند؟ در حقیقت چشم‌ها كور نیست لیكن دل‌هایی كه در سینههاست كور است.
خداوند در آیه‌ی قبل از آیه فوق، فرمود: «فَكَاینْ مِنْ قَرْیةٍ اَهْلَكْناها وَ هِی ظالِمَةٌ»؛(37) چه بسیار ملت‌ها و تمدن‌هایی كه به جهت ظلم و انحرافشان نابود شدند و برهم ریختند. سپس فرمود: آیا این مردم نمیروند زمین را سیر کنند، آن هم سیری تاریخی، تا دل‌هایشان بیدار و گوش‌هایشان شنوا شود؛ «فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یعْقِلُونَ بِها»؛ و دارای قلبی بشوند كه بتوانند تعقل كنند. «اَوْاذانٌ یسْمَعُونَ بِها»؛ یا گوشی پیدا كنند که بتوانند بشنوند، و از طریق آن تعقل و آن توجه، بصیر و حكیم گردند؟ پیام آیه این است که اگر انسان رمز سقوط تمدن‌ها را بشناسند بصیر می‌شود. سپس میفرماید: ای پیامبر، كسانی كه رو در روی تو ایستادهاند این‌ها بصر دارند ولی بصیرت ندارند. «فَإنَّها لاتَعْمَی الاَبْصارُ» این‌ها چشم سرشان كور نیست، «وَلكِنْ تَعْمَی القُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُور» چشم دلشان که در سینه‌هایشان جای دارد كور است.
بنا به تقاضای بعضی از برادران و خواهران بنا شد در رابطه با این آیه و روشن‌کردن مصداق آن، بحث را گسترش دهیم، به امید آن كه إن‌شاءالله بر بصیرتمان افزوده شود. تنها خواهش بنده آن است که مطلب را با حوصله ادامه دهید و زود هم نتیجه نگیرید، تا به لطف خدا و نور قرآن نتیجه‌های خوبی حاصل شود. زیرا قرآن حقایقی دارد كه با كشف یكی از آن‌ها بسیاری از آیات برای ما روشن و در کنار آن آیات، رمزهایی گشوده می‌شود که آیه مورد بحث یعنی آیه 46 سوره حج از جمله‌ی این آیات است.