سؤال: اگر خدا و ائمه(ع) و نفس ناطقه‌ی ما، همه‌ی عالم را پر کرده اند و حضور هیچ‌کدام مانع حضور دیگری نیست، پس باید همه‌ی ما مقرَّب الی الله باشیم.
جواب: عنایت داشته باشید «حضورِ» مجردات در عالم غیر از قرب آن‌ها به خداوند است، حضور هر مجردی در ذات و مرتبه‌ی خود نسبت به عالَم مادونِ خود با هیچ مانعی روبه‌رو نیست ولی برای حضور در مرتبه‌ی بالاتر باید در مرتبه‌ی وجودی شدیدتری قرار گیرد. انسان از آن جهت که استعداد شدّت یافتن در مرتبه‌ی وجودی خود را دارا است چنانچه تعلقات خود را نسبت به عالم ماده کم کند و رذائل اخلاقی را که منجر به محدودیتِ وجودی او می‌شود رها کند در مقام قرب الهی قرار می‌گیرد و می‌تواند همچنان آن قرب را شدت بخشد.
یک وقت خداوند به شما نزدیک است ـ به اعتبار ذات مجرد مطلقی که دارد ـ و یک وقت شما به او نزدیک هستید، به اعتبار شدت بخشیدن به تجرد خود از طریق رفع تعلقات و حجاب‌ها، برای این‌که شما بتوانید به حضرت پروردگار نظربکنید باید حجاب‌های بین خود و او را رفع نمایید. پس درواقع خدا به اعتبار حضورش به شما نزدیك است و شما نیز به اعتبار تجردتان می‌توانید به خدا نزدیك شوید. ولی باید از جهت تجرد، سنخیتی بین ما و حضرت حق به وجود آید، عین این موضوع در رابطه با اُنس با حضرت صاحب الامر(عج) هست تا یک نحوه عصمتی در جان ما پیش نیاید، اُنس حقیقی با آن حضرت برقرار نمی‌شود. گفت:
چشم آلوده‌نظر از رخ جانان دور است
پاک شو اول و پس دیده برآن پاک انداز