سؤال: آیا می‌توان گفت وقتی یك تمدن زندگی‌ساز باشد عملاً جواب‌گوی نیازهای حقیقی و متعالی انسان‌ها نیز هست و به اعتبار دیگر زندگی‌ساز بودن یك تمدن كافی است برای این‌كه جواب سؤال‌های اساسی افراد را بدهد؟
جواب: حتماً همین طور است، چون وقتی یك تمدن زندگی‌ساز است كه متوجه ابعاد عمیق جان و روان انسان‌ها باشد و برای جواب‌گویی به آن ابعاد برنامه‌ریزی كرده باشد، پس عملاً جواب‌گوی سؤال‌ها و نیازهای همه‌ی ابعاد وجودی انسان‌ها هست. علاوه بر این باید تمدنِ زندگی‌ساز بر پایه‌ی فرهنگ و مكتبی پایه‌ریزی شده باشد كه آن مكتب تحلیل قانع‌كننده‌ای نسبت به جایگاه عالَم و آدم ارائه دهد، تا انسان بتواند در ارتباط با خدای عالم خود را از غربت در زمین برهاند و این‌جاست كه انسان باید متوجه شود با جواب‌های غلط و یا انتزاعی به سر نبرد تا پس از مدتی از ادامه‌ی آن زندگی خسته شود.(65) و این همان چیزی است كه تحت عنوان افسردگی گریبان افراد دل‌بسته به فرهنگ مدرنیته را گرفته و در فضای نفی شریعت الهی، خدا را از زندگی آ‌‌‌ن‌‌ها دور کرده و به حال جان‌کندن کشانده است.