در بحثهای قبل مطرح شده است که تنها و تنها از طریق انسان کامل كه «عینالانسان» است میتوانید ابعاد انسانیتان را رشد دهید و به ثمر برسانید. همانطوری که شما اگر آب بخواهید، فقط از «عین تری» میتوانید آب بگیرید، اگر بخواهید در انسانیت كامل شوید، فقط از طریق انسان کامل، میتوانید به چنین كمالی دست یابید. و لذا این نكتة ظریفی است كه شما در دعای ندبه خدا را واسطه میکنید و میگویید: «خدایا! «وَامْنُنْ عَلَیْنا بِرِضاه»؛(209) خدایا! با ایجاد رضایت قلب امام زمان(عج) از ما، بر ما منّت بگذار، كه بر قلب ما نظر كند، تا با تجلی نظر مبارك او، تمام ابعاد وجود ما به تعادل لازمه برسد. اگر کسی این علم را نداشته باشد كه فقط از طریق انسان كامل میتوان به رشد انسانی رسید، تعجّب میكند و میپرسد چگونه وقتی خود خدا امام زمان(عج) را آفریده است، ما از خدا میخواهیم كه قلب امام زمان(عج) را از ما راضی گرداند، تا از طریق رضایت قلب آن حضرت به مقام قرب الهی نایل شویم. چرا نمیگوییم خدایا خودت از ما راضی باش؟! جوابش این است كه خداوند از یك وَجه، از همه چیز به ما نزدیكتر است و از یك وجه آنقدر مقامش بالاست كه سالها باید عبادت كرد و ریاضت كشید تا به آن مقام نزدیك شد، لذا از آن وجهی كه او از همهچیز به ما نزدیكتر است، از او كمك میگیریم و تقاضا میكنیم تا قلب امام زمان(عج) را از ما راضی گرداند، تا از طریق رضایت قلب مبارك آن حضرت، قرب نهایی ما به حضرت رب، برای ما ممکن شود. از طرفی شما در سلوك كامل خود نمیخواهید فقط به سمیع مطلق یا بصیر مطلق برسید، میخواهید به «الله»، یعنی «جامع همة کمالات» نزدیك شوید و فقط امام زمان - که مقامشان مقام جامعیت اسماء است- مقام ارتباط با «الله» را داراست.
در قرآن هر وقت پای اهلالبیت(ع) در میان است، عموماً موضوع را به صورت حصر مطرح میكند و میگوید «فقط» آنها را در كمالات منحصر كردیم، مثلاً میفرماید: «إنّما یُریدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ اَهْلَ البَیْت»؛(210) یعنی، خداوند اراده كرد فقط شما خانواده را از هر گونه رجس و آلودگی پاک کند. یا میفرماید: «إنَّهُ لَقُرآنٌ کَریمٌ، فی کِتابٍ مَکْنُونٍ، لایَمَسُّهُ إلَّا الْمُطَهَّرُون»؛(211) یعنی با آن قرآن باطنی، هیچكس نمیتواند تماس داشته باشد مگر مطهرون -كه همان اهلالبیت باشند- پس این منحصر کردن کمالات در ذوات خاص، یک دقت قرآنی است و لذا امروز هم صِرفاً رئیس میکدة ارتباط با قرآن، وجود مقدّس حضرت حجّت(عج) است. بنابراین هیچ راه دیگری نیست.
این عاقلانهترین برخورد است که میگویید: «خدایا! کمک کن قلب امامزمان(ع) از ما راضی بشود»، برای اینکه جامعیت پیدا کنی و شهوت و خشمت، شهوت و خشم مقدّس شود و بر تو نشورد و لذا باید تمام ابعاد خود را در معرض تدبیر انسان كامل قرار دهی. متأسفانه بعضاً ما وقتی میخواهیم مقدّس شویم، فکرمیکنیم باید غضب و شهوتمان را بازنشسته کنیم، در حالیكه باید این دو قوا در حیطة مقام انسانی وارد شود تا نه تنها مزاحم كمالات ما نشود، بلكه منشأ كمالات ما بگردد، همچنانكه عبادت هم باید در حیطة مقام انسانی بیاید، وگرنه ششهزارسال عبادت میکنیم و شیطانیم! عبادت شیطان هم منشأ مقاماتی بوده که او را تا مقام ملائكه بالا برده است، ولی عبادت او یک بُعدی بوده است، عبادتی بوده که نهایتش در كنار ملائکه است، ولی خودش را به ولایت انسان كاملی كه جامع همة اسماء است نسپرد و بر آن كمالات سجده نكرد.