یك مصداق از این حكومت كه مورد قبول شیعه و سنى است ـ حكومت رسول الله(صلى الله علیه وآله) است. همه مسلمانان اتّفاق نظر دارند حكومت رسول الله(صلى الله علیه وآله) به دلیل نصب الهى، مشروع بوده است. از نظر اهل تسنن بجز رسول الله كس دیگرى از سوى خداى متعال به حكومت نصب نشده است، ولى شیعیان معتقدند پس از رسول الله(صلى الله علیه وآله) امامان معصوم(علیهم السلام)نیز از سوى خداى متعال
( صفحه 28 )
به حكومت منصوب شده‌اند. باید توجه داشت ولایت و حكومت معصومان پس از رسول خدا ـ به واسطه نصب رسول الله نیست، بلكه اگر رسول خدا(صلى الله علیه وآله)، حضرت على(علیه السلام) را به عنوان جانشین خویش معرفى كرده‌اند، ابلاغ تعیین الهى بوده است. حضرت على(علیه السلام)از طرف خدا براى ولایت و حكومت منصوب شده بود. درباره دیگر امامان نیز همین گونه است. لیكن مطلب دیگرى كه مطرح است این است كه:
آیا از جانب خدا كسى در زمان غیبت معصوم(علیه السلام) براى حكومت نصب شده است؟
آنچه از روایات موجود در كتابهاى روایى شیعى استفاده مى‌شود این است كه در زمان غیبت، فقیهى كه واجد شرایط مذكور در روایات باشد، حق حاكمیت دارد و به تعبیر برخى روایات از طرف معصومان(علیهم السلام) به حكومت نصب شده است. مشروعیت حكومت فقها زاییده نصب عام آنان از سوى معصومان است كه آنان نیز منصوب خاص از جانب خداى متعال هستند. از نظر شیعه به همان معیارى كه حكومت رسول الله(صلى الله علیه وآله) مشروعیت دارد، حكومت امامان معصوم و نیز ولایت فقیه در زمان غیبت مشروعیت خواهد داشت؛ یعنى مشروعیت حكومت هیچ‌گاه مشروط به رأى انسانها نبوده، بلكه امرى الهى و با نصب او بوده است.
تفاوت نصب امامان معصوم با نصب فقها در این است كه معصومان(علیهم السلام) به صورت معین نصب شده‌اند، ولى نصب فقها عام بوده و در هر زمانى برخى از آنها مأذون به حكومت هستند.