• مقدمه ناشر
• فصل اول: دین و سیاست
• سكولاریزم یا عینیت دین و سیاست؟
• نظریه جدایى دین از سیاست یا سكولاریزم(4)
• سكولاریزم از نگاه برون دینى
• ارزیابى رابطه دین (اسلام) و سیاست
• تعریف سیاست
• تعریف دین
• قرآن و تنظیم روابط اجتماعى
• اقلى یا اكثرى بودن دین
• خلاصه بحث
• اسلام و نظریه سیاسى
• نیاز جامعه به حكومت و دیدگاه اسلام در این باره
• اندیشه جدایى دین و سیاست و انگیزه طرح آن
• نظریه سیاسى اسلام: تأسیسى یا امضایى؟
• حكومت اسلامى و تئوكراسى
• هدف تشكیل حكومت و نظر اسلام در این باره
• تفاوت كار ویژه حكومت اسلامى با سایر حكومت‌ها
• هدف زندگى اجتماعى از دیدگاه اسلام
• برخورد علمى با شبهه‌افكنى پیرامون حكومت دینى
• گستره احكام شرع: همه رفتارهاى انسان
• رابطه دنیا به ویژه مسایل سیاسى، با آخرت
• ارتباط تنگاتنگ دنیا و آخرت
• جایگاه مسائل سیاسى و اجتماعى در حوزه دین
• چگونگى تبلور «اسلامیت» در قواى سه‌گانه حكومت
• اسلام و نظریه تفكیك قوا
• حاكمیت اسلام در قانونگذارى و اجراء
• مخالفت با ولایت فقیه، مستلزم شرك به خدا؟
• مراتب و اقسام توحید و شرك
• فصل دوم: دین و آزادى
• آزادى، فوق قانون؟
• قلمرو آزادى در حقوق بشر
• قلمرو آزادى در اسلام
• اسلام و آزادى
• لزوم رعایت ارزش‌ها و مقدسات هر جامعه
• محدودیت آزادى بیان
• مغالطه فوق قانون بودن آزادى
• مسلمانى و آزادى مطلق؟!
• معناى «خلیفة اللهى» انسان
• انسان مدرن و آزادى از تكلیف
• پاسخ شبهه فوق
• طرح شبهه پیش گفته از زاویه‌اى دیگر
• پاسخ شبهه یاد شده
• وجوب اطاعت از ولىّ فقیه، منافى حق حاكمیت انسان بر سرنوشت خویش؟
• طرح شبهه مذكور با رویكرد برون دینى
• پاسخ شبهه فوق
• پاسخ دوم شبهه فوق
• معناى «لست علیهم بمصیطر» و نظایر آن در قرآن
• پاسخ شبهه فوق
• به كارگیرى قوه قهریه در استقرار و استمرار حكومت الهى
• طرح سؤال و شبهه یا توطئه و براندازى
• برخورد قهرآمیز پیامبران با موانع هدایت
• اسلام و آزادى اندیشه
• فصل سوم: قانون‌گذارى در اسلام
• قوه مقننه و منشأ مشروعیت آن در نظام اسلامى
• منشأ مشروعیت قوه مقننه
• «قانون» از دیدگاه اسلام و لیبرالیسم
• تفاوت‌هاى كلى نظام حقوقى اسلام و لیبرالیسم
• قانون و قانون‌گذارى در اسلام
• احكام ثانوى و احكام حكومتى
• گستره وضع قانون در اسلام‌؛ حداقلى یا حداكثرى؟
• مشروعیت قانون‌گذارىِ غیر خدا
• كارآمدى قوانین اسلام در جوامع پیچیده و مدرن
• مفهوم اسلامى بودن قوانین
• دگراندیشان و احكام جزایى اسلام
• ملاحظات اسلام در وضع و اجراى قوانین
• ملاك اعتبار قوانین
• مراجع صلاحیت‌دار قانون‌گذارى در اسلام
• شرایط قانونگذار
• شرط اول: علم به اهداف قانون
• شرط دوم: مقدم كردن مصالح جامعه
• شرط سوم: داشتن حق امر و نهى
• واقعى یا اعتبارى بودن قوانین حقوقى
• خاستگاه قانون در جوامع دموكراتیك
• حقوق طبیعى، حقوق بشر، و اعتبار آنها
• منشأ اعتبار حقوق بشر
• معناى اذن خداوند در قوانین مصوب مجلس و دولت
• معیار ارزش در نظر كانت و دیدگاه اسلام در این باره
• رویكرد ارزش گذارانه كانت
• رویكرد تشكیكى اسلام در ارزشگذارى و وضع تكالیف
• فصل چهارم: اسلام و ساختار و شكل حكومت
• ساختار حكومت در اسلام
• الف: گستردگى و نسخ ناپذیرى قوانین اسلامى
• ب: ارائه مدل‌هاى ترتبى براى حكومت از سوى اسلام
• مدل ایده‌آل و مدل‌هاى ترتبى حكومت اسلامى
• فلسفه عدم ارایه ساختار ثابت براى حكومت اسلامى
• حكومت و سیاست، عرفى یا دینى؟
• حكومت اسلامى، دموكراتیك یا دیكتاتورى؟
• امتیازهاى نظام ولایت فقیه نسبت به دیگر نظام‌هاى سیاسى
• الف. انسجام درونى
• ب. ضمانت اجراى درونى و روانى
• ج. برخوردارى رهبرى از عالى‌ترین مراتب تقوا و شایستگى
• د. رعایت مصالح معنوى و واقعى انسان‌ها
• منشأ مشروعیت در دموكراسى و اسلام
• اشكال اوّل
• اشكال دوم
• اشكال سوم
• رابطه اسلام و سیاست
• اسلام و دموكراسى
• جامعه مدنى اسلام و غرب
• جامعه مدنى غربى
• جایگاه جامعه مدنى در اسلام
• تفكیك قوا و نظر اسلام درباره آن
• هماهنگى در نظام اسلامىِ مبتنى بر تفكیك قوا
• ولایت فقیه محور یكپارچگى و وحدت جامعه و نظام
• نظر اسلام درباره نگرش ارگانیكى به جامعه
• ولایت مقیده یا نظریه دولت در دولت
• اسلامى بودن نظام فعلى حاكم بر كشور ما
• فصل پنجم: اسلام و كشوردارى
• «اذن الهى»، شرط لازم براى مجرى قانون
• نقش مردم در تعیین مجرى در حكومت اسلامى
• شرایط لازم براى كارگزاران حكومت اسلامى
• وظایف حاكم اسلامى
• كاستى‌هاى نظام سیاسى متمركز
• ضرورت ولایت مطلقه فقیه
• معناى ولایت مطلقه فقیه
• تشكیك در ولایت مطلقه از سوى بداندیشان
• انسان، حاكم بر سرنوشت خویش؟
• عدم تعارض حاكمیت انسان با خداوند
• شهروند درجه یك، شهروند درجه دو
• تولرانس (مدارا) و خشونت در اسلام
• سیره امیرالمؤمنین(علیه السلام) در مدارا و خشونت
• پیام آیات «قتال»: مدارا یا خشونت؟
• چگونگى برخورد با متخلفان از قانون در اسلام
• جمع رحمت، غضب و خشونت در اسلام
• مشروعیت احكام قضایى و جزایى حاكم اسلامى
• احكام قضایى در قرآن
• مشروعیت قوه قضایى
• جایگاه دولت در اسلام
• فصل ششم: مردم و حكومت دینى
• عوامل اقتدار حكومت
• مقبولیت و مشروعیت
• مغالطه «آزادى» و فریب مردم در نهضت مشروطیت
• نحوه برخورد با شبهه‌افكنى در مورد نظام اسلامى
• پشت پرده شعار تساوى حقوق شهروندان
• موارد مجاز اِعمال خشونت
• فصل هفتم: نظام اسلامى و تهدیدها
• مبارزه دشمنان با مردم و نظام اسلامى
• محورهاى مهم فعالیت دین‌ستیزان
• الف: ترویج تفكر جدایى دین از سیاست
• ب: انكار ولایت فقیه
• ج: خدشه در شكل ولایت فقیه
• اهداف دشمنان نظام اسلامى
• خودباختگى برخى روشن‌فكران در مقابل لیبرالیسم
• تاریخ نفوذ فرهنگ غربى در كشور ما
• تساهل و تسامح و نفى مطلق خشونت‌؛ ابزارهاى توطئه
• برخورد دوگانه غرب در مورد حقوق بشر
• فصل هشتم: معرفت دینى
• عقل، دین و قلمرو آن
• نسبت دین با عقل و علم
• محدوده ادراك عقل در زمینه امور ارزشى
• اسلام و تغییر ارزش‌ها در گذر زمان و مكان
• پلورالیسم دینى و معرفتى
• التقاط فكرى در حوزه اندیشه دینى
• قرائت‌هاى مختلف از دین
• اسلام و اصول و معرفت‌هاى ثابت
• رفع شبهه وجود قرائت‌هاى متفاوت از اسلام
• اطلاق و نسبیت در فهم دین و قرآن
• نسبیت در گزاره‌هاى دینى و خاستگاه معرفت شناختى آن
• نسبیت در ارزش‌ها و معرفت دینى
• توضیح مدعاى نظریه قبض و بسط
• دلایل طرفداران قبض و بسط
• رابطه نسبیت معرفت با بحث «زبان دین»
• نمادین بودن زبان دین
• مروّج نظریه نسبى‌گرایانه غرب از دین
• برداشت التقاطى از داستان هابیل و قابیل
• واقع نما نبودن زبان دین یا ارائه تصویرى مبهم از دین
• مقایسه قرآن با زبان شعر توجیهى بر برداشت‌هاى متكثر
• رابطه نسبیت معرفت و هرمنوتیك
• الفاظ و امكان رهیافت آنها به حقایق گوناگون
• مشكل مجازگویى و نقل اسطوره‌ها در قرآن
• دلیل دیگر براى اعتبار نظریه هرمنوتیك و پاسخ آن
• مؤلفه‌هاى اصلى فرهنگ اسلام و غرب
• الف. ریشه‌ها و مؤلّفه‌هاى اصلى فرهنگ غربى
• ب. مؤلّفه‌هاى ساختارى فرهنگ اسلامى
• ج. تقابل و تفاوت مبانى فرهنگ غربى با فرهنگ اسلامى
• پاورقی

وجوب اطاعت از ولىّ فقیه، منافى حق حاكمیت انسان بر سرنوشت خویش؟

پرسش:
آیا وجود حاكمیت دینى و وجوب اطاعت از ولىّ فقیه منافى با حق آزادى و حق حاكمیت انسان بر سرنوشتش نیست؟
پاسخ: برخى این شبهه را مطرح كرده‌اند كه اگر دین بخواهد در امور سیاسى و اجتماعى انسان دخالت كند و مردم را ملزم كند كه رفتار خاصى داشته باشند و یا از كسى اطاعت كنند، این با آزادى انسان منافات دارد و انسان موجودى است داراى آزادى و اختیار كه باید هر كارى كه خودش خواست انجام دهد و نباید كسى او را الزام و مجبور كند كه كار خاصى را انجام دهد. این شبهه با دو رویكرد برون دینى و درون دینى طرح گردیده است، از این رو ما نیز با هر دو رویكرد به تبیین و نقد آن مى‌پردازیم: