گرچه زندگى و حیات ما به دو بخش دنیوى و اخروى تقسیم مىشود اما این تقسیمبندى حیات و زندگى مستلزم آن نیست كه كنش و رفتارهاى ما در دنیا به دو بخش تقسیم گردد. به هر جهت در این دنیا، رفتارهایى از ما سر مىزند و دین آمده است كه به همین رفتارهاى دنیوى ما سامان بخشد؛ نه این كه دستورات دین فقط براى پس از مرگ است، و چنان نیست كه بخشى از عمر ما مربوط به آخرت باشد و بخشى از آن مربوط به دنیا. بلكه در دنیا چیزى كه مربوط به آخرت نباشد نداریم و همه رفتارهاى ما در دنیا
( صفحه 45)
مىتوانند شكل آخرتى به خود گیرند، یعنى آن رفتارها چنان انجام گیرند كه براى آخرت ما مفید باشند و مىتوانند به گونهاى باشند كه براى آخرت ما مضرّ باشند.
همه كارهایى كه ما در دنیا انجام مىدهیم، از قبیل نفس كشیدن، نگاه كردن، معاشرت، سخن گفتن و سخن شنیدن، غذا خوردن، روابط بین زن و شوهر، روابط بین افراد جامعه و رابطه بین حكومت و مردم مىتوانند به گونهاى باشند كه تأمینكننده سعادت اخروى ما گردند و مىتوانند براى آخرت ما زیان ببار آورند. درست است كه شیوه غذا پختن و استفاده از غذا مربوط به دنیاست، ولى همین غذا خوردن مىتواند به گونهاى باشد كه انسان را روانه بهشت كند و نیز مىتواند ما را گرفتار آتش جهنم كند:
«إِنَّ الَّذِینَ یَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامى ظُلْماً إِنَّما یَأْكُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعِیراً»(27)
كسانى كه اموال یتیمان را به ظلم و ستم مىخورند، (در حقیقت) آتش به شكمهایشان فرو مىبرند و بزودى در شعلههاى آتش (دوزخ) مىسوزند.
همچنین سخنى كه انسان براى رضاى خدا مىگوید، درختى را در بهشت براى او مىرویاند:
پیامبراكرم(صلى الله علیه وآله) به اصحاب خود فرمودند: كسى كه تسبیحات اربعه را بگوید، خداوند در بهشت درختى براى او مىرویاند. برخى گفتند: پس ما در بهشت درختان زیادى داریم، چون این ذكر را فراوان مىگوییم؛ حضرت فرمود :به شرطى كه آتشى نفرستید كه آنها را بسوزاند.
خلاصه آن كه، سخن هر دین بر حق این است كه انسان آفریده شده تا سعادت (بهشتى شدن) و یا شقاوت (جهنمى شدن) را براى خویش تأمین كند و سعادت و شقاوت ابدى او در سایه رفتارهاى او در دنیا حاصل مىشوند: اگر رفتارهایش طبق دستور خدا باشد، به سعادت ابدى مىرسد و اگر بر خلاف دستورهاى خدا باشد، به شقاوت ابدى خواهد رسید.