تربیت
Tarbiat.Org

فلسفه حضور تاریخی حضرت حجت(عج)
اصغر طاهرزاده

انتظار؛ عامل وصل

«دیگر قصّه؛ قصّة رسیدن به وادی آتشین و مبارك انتظار نیست، بلكه قصّة ما قصّة انسانی است كه در آتش این انتظار ذوب می‌شود.»
بنابراین؛ پیشنهاد نمی‌كنیم منتظر بمانید. بنده می‌گویم چرا به كمك فرهنگ انتظار ما وصل نباشیم؟ چرا ما هم اكنون با امام‌مهدی (عج) در حكومت جهانی مهدوی و برای نمایش همة خوبی‌ها، و هدم همة بدی‌ها زندگی نكنیم؟ سخت نیست، روایت هم به شما كمك كرده(24) تازه مژده به رجعت برای منتظران حضرت راهی باز است برای این‌كه انسان فقط به انتظار آن صحنه، دیگر به هیچ چیز دیگر قانع نباشد و اگر هم مُرد باز برگردد.(25)
«ما بیش از آن‌كه بخواهیم تورا ببینیم می‌خواهیم تو ما را ببینی تا با نظر مبارك تو تمام درهای بهشت بر قلب ما گشوده شود و در آن حال آنچه ماندنی است، و نه آنچه رفتنی است، سرمایة جان ما گردد.»
عرضه داشتی:
«إِلَی مَتَی أَحَارُ فِیكَ یَا مَوْلایَ وَ إِلَی مَتَی وَ أَیَّ خِطَابٍ أَصِفُ فِیكَ وَ أَیَّ نَجْوَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أُجَابَ دُونَكَ وَ أُنَاغَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أَبْكِیَكَ وَ یَخْذُلَكَ الْوَرَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ یَجْرِیَ عَلَیْكَ دُونَهُمْ مَا جَرَی».
ای مولای من تا كی در شما حیران و سرگردان باشم
تا به كی و به چگونه خطابی درباره تو توصیف كنم و چگونه راز دل گویم ای مولای من بر من بسی سخت است و مشكل كه پاسخ از غیر تو یابم
سخت و مشكل است بر من كه بگریم از تو و خلق تو را واگذارند سخت و مشكل است بر من كه بر تو دون دیگری این جریان پیش آمد
آیا كسی هست كه مرا یاری كند تا بسی ناله فراق و فریاد و فغان طولانی از دل بركشم كسی هست كه جزع و زاری كند
«هَلْ مِنْ مُعِینٍ فَأُطِیلَ مَعَهُ الْعَوِیلَ وَ الْبُكَاءَ هَلْ مِنْ جَزُوعٍ فَأُسَاعِدَ جَزَعَهُ إِذَا خَلا هَلْ قَذِیَتْ عَیْنٌ فَسَاعَدَتْهَا عَیْنِی عَلَی الْقَذَی هَلْ إِلَیْكَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبِیلٌ فَتُلْقَی هَلْ یَتَّصِلُ یَوْمُنَا مِنْكَ بِعِدَةٍ فَنَحْظَی».
آیا چشمی می‏گرید تا چشم من هم با او مساعدت كند و زار زار بگرید ای پسر پیغمبر آیا بسوی تو راه ملاقاتی هست
آیا امروز به فردایی می‏رسد كه به دیدار جمالت محظوظ شویم آیا كی شود كه بر جویبارهای رحمت درآییم و سیراب شویم.
«مَتَی نَرِدُ مَنَاهِلَكَ الرَّوِیَّةَ فَنَرْوَی مَتَی نَنْتَقِعُ مِنْ عَذْبِ مَائِكَ فَقَدْ طَالَ الصَّدَی مَتَی نُغَادِیكَ وَ نُرَاوِحُكَ فَنَقِرَّ عَیْنا مَتَی تَرَانَا وَ نَرَاكَ وَ قَدْ نَشَرْتَ لِوَاءَ النَّصْرِ تُرَی».
كی شود كه از چشمه آب زلال تو ما بهره‏مند شویم كه عطش ما طولانی گشت كی شود كه ما با تو صبح و شام كنیم تا چشم ما به جمالت روشن شود
كی شود كه تو ما را و ما تو را ببینیم هنگامی كه پرچم نصرت و فیروزی در عالم برافراشته‏ای.
«أَ تَرَانَا نَحُفُّ بِكَ وَ أَنْتَ تَؤُمُّ الْمَلَأَ وَ قَدْ مَلَأْتَ الْأَرْضَ عَدْلا وَ أَذَقْتَ أَعْدَاءَكَ هَوَانا وَ عِقَابا وَ أَبَرْتَ الْعُتَاةَ وَ جَحَدَةَ الْحَقِّ وَ قَطَعْتَ دَابِرَ الْمُتَكَبِّرِینَ وَ اجْتَثَثْتَ أُصُولَ الظَّالِمِینَ وَ نَحْنُ نَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ».
آیا خواهی دید كه ما به گرد تو حلقه زده و تو با سپاه تمام روی زمین را پر از عدل و داد كرده باشی
و دشمنانت را كیفر خواری و عقاب بچشانی‏و سركشان و كافران و منكران خدا را نابود گردانی
و ریشه متكبران عالم و ستمكاران جهان را از بیخ بركنی و ما با خاطر شاد به الحمد لله رب العالمین لب برگشاییم.
«اللَّهُمَّ أَنْتَ كَشَّافُ الْكُرَبِ وَ الْبَلْوَی وَ إِلَیْكَ أَسْتَعْدِی فَعِنْدَكَ الْعَدْوَی وَ أَنْتَ رَبُّ الْآخِرَةِ وَ الدُّنْیَا فَأَغِثْ یَا غِیَاثَ الْمُسْتَغِیثِینَ عُبَیْدَكَ الْمُبْتَلَی وَ أَرِهِ سَیِّدَهُ یَا شَدِیدَ الْقُوَی وَ أَزِلْ عَنْهُ بِهِ الْأَسَی وَ الْجَوَی وَ بَرِّدْ غَلِیلَهُ یَا مَنْ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوَی وَ مَنْ إِلَیْهِ الرُّجْعَی وَ الْمُنْتَهَی».
ای خدا تو برطرف كننده غم و اندوه دل‌هایی من از تو داد دل می‏خواهم كه تویی دادخواه و تو خدای دنیا و آخرتی
باری به داد ما برس ای فریادرس فریادخواهان بندگان ضعیف بلا و ستم رسیده را دریاب و سید او را برای او ظاهر گردان ای خدای بسیار مقتدر و توانا
لطف كن و ما را بظهورش از غم و اندوه و سوز دل برهان و حرارت قلب ما را فرو نشان ای خدایی كه بر عرش استقرار ازلی داری و رجوع همه عالم بسوی توست و منتهی به حضرت توست.
«اللَّهُمَّ وَ نَحْنُ عَبِیدُكَ التَّائِقُونَ [الشَّائِقُونَ‏] إِلَی وَلِیِّكَ الْمُذَكِّرِ بِكَ وَ بِنَبِیِّكَ خَلَقْتَهُ لَنَا عِصْمَةً وَ مَلاذا وَ أَقَمْتَهُ لَنَا قِوَاما وَ مَعَاذا وَ جَعَلْتَهُ لِلْمُؤْمِنِینَ مِنَّا إِمَاما فَبَلِّغْهُ مِنَّا تَحِیَّةً وَ سَلاما وَ زِدْنَا بِذَلِكَ یَا رَبِّ إِكْرَاما وَ اجْعَلْ مُسْتَقَرَّهُ لَنَا مُسْتَقَرّا وَ مُقَاما وَ أَتْمِمْ نِعْمَتَكَ بِتَقْدِیمِكَ إِیَّاهُ أَمَامَنَا حَتَّی تُورِدَنَا جِنَانَكَ [جَنَّاتِكَ‏] وَ مُرَافَقَةَ الشُّهَدَاءِ مِنْ خُلَصَائِكَ».
ای خدا ما بندگان حقیرت مشتاق ظهور ولی توایم كه او یادآور تو
و رسول توست تو او را آفریده‏ای برای عصمت و نگاهداری و پناه دین و ایمان ما و او را برانگیخته‏ای تا قوام و حافظ و پناه خلق باشد و او را برای اهل ایمان از ما بندگانت پیشوا قرار دادی
پس تو از ما بآن حضرت سلام و تحیت برسان و بدین واسطه مزید كرامت ما گردان و مقام آن حضرت را مقام و منزل شیعیان قرار ده
و به واسطه پیشوایی او بر ما نعمتت را تمام گردان تا آن بزرگوار به هدایتش ما را در بهشت‌های تو داخل سازد و با شهیدان راه تو و دوستان خاص تو رفیق گرداند.
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ جَدِّهِ [وَ] رَسُولِكَ السَّیِّدِ الْأَكْبَرِ وَ عَلَی [عَلِیٍ‏] أَبِیهِ السَّیِّدِ الْأَصْغَرِ وَ جَدَّتِهِ الصِّدِّیقَةِ الْكُبْرَی فَاطِمَةَ بِنْتِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَی مَنِ اصْطَفَیْتَ مِنْ آبَائِهِ الْبَرَرَةِ وَ عَلَیْهِ أَفْضَلَ وَ أَكْمَلَ وَ أَتَمَّ وَ أَدْوَمَ وَ أَكْثَرَ وَ أَوْفَرَ مَا صَلَّیْتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَصْفِیَائِكَ وَ خِیَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ صَلِّ عَلَیْهِ صَلاةً لا غَایَةَ لِعَدَدِهَا وَ لا نِهَایَةَ لِمَدَدِهَا وَ لا نَفَادَ لِأَمَدِهَا».
ای خدا درود فرست بر محمد و آل محمد و باز هم درود فرست بر محمد جد امام زمان كه رسول تو و سید و بزرگ‌ترین پیغمبران است
و بر علی جد دیگرش كه سید سلحشور حمله‏ور در راه جهاد توست و بر جده او صدیقه كبری فاطمه دختر حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)
و بر آنان كه تو برگزیدی از پدران نیكوكار او بر همه آنان و بر او
بهتر و كامل‌تر و پیوسته و دائمی و بیشترو وافرترین درود و رحمتی فرست كه بر احدی از برگزیدگان و نیكان خلقت چنین رحمتی كامل عطا كردی
و باز رحمت و درود فرست بر او رحمتی كه شمارش بی‏حد و انبساطش بی‏انتها باشد و زمانش بی‏پایان باشد
«اَللّهُمَّ وَ اَقِمْ بِهِ الْحَقّ وَ اَدْحِضْ بِهِ الْباطِل»
یعنی؛ خدایا به وجود او حق را پایدار و باطل را محو بگردان، خدایا! تمنّا و طلب ما این است كه با آوردن آن امام بزرگ، حق در جامعة ما و در روابط اجتماعی ما به صحنه بیاید و باطل نابود شود، زیرا تا امام معصوم در صحنة تصمیم‌گیری جامعه نقش اصلی را نداشته باشد، بشریت معنی واقعی زندگی را نمی‌شناسد.
«وَاَدِلْ بِهِ اَوْلِیائَكَ وَ اَذْلِلْ بِهِ اَعْدائَكْ»
اَدِلْ؛ یعنی دولت بده، یعنی خدایا ما از تو خواهش می‌كنیم كه اولیا خودت حاكمان زمین بشوند و به وسیلة وجود مقدس حضرت صاحب‌الزمان (عج) حاكمان جامعه و آن كسانی كه برای مردم تصمیم می‌گیرند از اولیاء تو باشند و از همان طریق دشمنانت خوار گردند، زیرا هیچ مؤمنی نمی‌پسندد دشمنان تو حاكم بر زمین و حاكم بر اموراتشان باشد.
«وَ أَذْلِلْ بِهِ أَعْدَاءَكَ وَ صِلِ اللَّهُمَّ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُ وُصْلَةً تُؤَدِّی إِلَی مُرَافَقَةِ سَلَفِهِ وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یَأْخُذُ بِحُجْزَتِهِمْ وَ یَمْكُثُ فِی ظِلِّهِمْ وَ أَعِنَّا عَلَی تَأْدِیَةِ حُقُوقِهِ إِلَیْهِ وَ الاجْتِهَادِ فِی طَاعَتِهِ وَ اجْتِنَابِ مَعْصِیَتِهِ».
و ای خدای منان ما و او را پیوند و اتصالی كامل ده كه منتهی شود به رفاقت ما با پدرانش
و ما را از آن كسان قرار ده كه چنگ به دامان آن بزرگواران زده است و در سایه آنان زیست می‏كند
و ما را بر اداء حقوق آن حضرتش و جهد و كوشش در طاعتش و دوری از عصیانش یاری فرما
«وَ امْنُنْ عَلَیْنا بِرِضاهُ» خدایا بر ما منت بگذار و رضایت او را شامل حال ما كن تا آن معصومِ كل، از ما راضی باشد، یعنی آنچنان شویم كه با قلب امام معصوم، ناهماهنگ نباشیم. شاید این بالاترین تقاضایی است كه یك انسان اندیشمند می‌تواند داشته باشد.
«وَ هَبْ لَنَا رَأْفَتَهُ وَ رَحْمَتَهُ وَ دُعَاءَهُ وَ خَیْرَهُ مَا نَنَالُ بِهِ سَعَةً مِنْ رَحْمَتِكَ وَ فَوْزا عِنْدَكَ»
و رأفت و مهربانی و دعاء خیر و بركت وجود مقدسش را به ما موهبت فرما تا بدین واسطه ما به رحمت واسعه و فوز سعادت نزد تو نایل شویم
«وَاجْعَلْ صَلَوتَنا بِهِ مَقْبولَةً»
می‌دانید كه صورت تامّه نماز، نمازی است كه حضرت صاحب‌الامر (عج) اقامه می‌كنند و به عبارت دیگر، نماز فقط نماز امام‌زمان (ع) است.(26) پس هر كس از دریچة وجود مبارك ایشان نمازش را بگیرد، آن نماز مقبول است، و هركس توانست از دریچة وجود مبارك او به خدا نظر كند، این نظر؛ نظر حقیقی است، و هر كس توانست كه دل به امامش ببندد و در فضای دلبندیِ به امام عبادت كند، این نماز و عبادت، نماز و عبادتِ وسیع و واقعی است. پس خدایا نماز ما را با اتصال با نور او برای ما قابل قبول فرما. مطمئن باشید این یك حالت بسیار عزیز و شدنی است، و لذا در طلب آن اصرار بورزید.
«وَ ذُنوُبَنا بِهِ مَغْفوُرَة وَ دُعائَنا بِهِ مُسْتَجاباً وَ اجْعَلْ اَرْزاقَنا بِهِ مَبْسوُطَة وَ هُموُمَنا بِهِ مَكْفِیَّة»
خدایا! گناهان ما را به نور امام معصوم ببخش و دعاهای ما را مستجاب كن و رزق ما وسعت بده و نگرانی‌های ما را كفایت كن. یعنی این نمازها و استغفارها و دعاها و رزق‌ها و نگرانی‌ها، همه و همه، فقط با نور امام به سامان می‌رسد و در بستر اصلی‌اش قرار می‌گیرد چون در حوزة وجود انسان كامل هرچیز در جای خودش قرار می‌گیرد و لذا با ظهور مبارك آن حضرت نه میل‌ها سركشی می‌كند كه منجر به گناه شود و نه دعاها، دعاهای غیرقابل استجابت است.
«وَحَوائِجَنا بِه مَقْضِیَّة»
و حوائج ما را با نور آن حضرت و ظهور مبارك او برآورده گردان. زیرا انسان‌ها آرمان‌های بلندی دارند كه فقط با نور وجود انسان كامل آن آرمان‌ها محقق می‌شود.
«وَاقْبَلْ عَلَیْنا بِوَجْهِكَ الْكَریم»
ببینید بالاترین طلب، فقط در این فضا امكان دارد كه تقاضا می‌كنیم، خدایا با وجه كریمت به ما نظر كن، و كریمانه و بزرگوارانه بر ما بنگر تابه بزرگواری تو، بزرگ شویم، همان نظر كریمانه‌ای كه بر بندة خالص خودت حضرت صاحب‌الامر (عج) می‌اندازی، چون ما نور او را با خود آورده‌ایم.
من خَس بی سر و پایم كه به سیل افتادم

او كه می‌رفت مرا هم به دل دریا برد

«وَاقْبَلْ تَقَرُّبَنا اِلَیْك»
و تقرب و توسل ما را به سوی خود بپذیر. این‌كه حالا ما به نور مهدی (عج) آمده‌ایم به طرف تو، خدایا! حالا به تقرب او، تقرب و نزدیكی ما را نیز بپذیر. یعنی به خاطر گناهانمان رابطة خود را با ما قطع نكن، بلكه به خاطر تقرب ما به امام مقرب، تقرب ما را به خودت پذیرا باش.
«وَانْظُرْ اِلَیْنا نَظْرَةً رَحیمَةً نَسْتَكْمِلُ بِهَاالْكِرامَةَ عِنْدَكَ»
و بر ما به رحمت و لطف نظر فرما تا ما بدان نظر، لطف و كرامتِ نزد تو را برای خود به كمال برسانیم. خدایا! یك كرامت و بزرگواری نزد تو هست كه من آن را می‌خواهم؛ خدایا نظر كن به من با یك نظر كریمانه‌ و بزرگوارانه‌ای كه آن بزرگواری كه نزد تو هست برای من كامل بشود «ثُمّ َلا تَصْرِفُها عَنّا بِجوُدِك» آن وقت این توجه كریمانه را از ما مگیر و برای ما همواره بماند، به حق جود و بخششت.
«وَاسْقِنا مِنْ حَوْضِ جَدِّه صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِكَأْسِهِ وَ بِیَدِهِ رَیّاً رَوِیّاً هَنِیْئاً سائِغاً لاضَمَأَ بَعْدَه یا اَرْحَمَ الرّاحِمِین»
و از حوض جدّ امام‌مهدی (عج) ما را سیراب كن، با كاسة او، به دست او، سیرابی كامل و گوارائی كه نقصانی و تشنگی بعد از آن نباشد، ای ارحم الراحمین.
آیا كمالی بالاتر و برتر از اُنس با جان و قلب نبی‌اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) وجود دارد؟ آیا بالاتر از سیرابی از چشمة وجود معنوی پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله و سلم) ممكن است؟ گفت:
تو چه دانی صدای مرغان را

كه ندیدی شبی سلیمان را

كسی معنی این دعا را می‌فهمد كه جایگاه قلب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) را در هستی درك كرده باشد، و لذا ندا سر می‌دهد:
مرا تا جان بود در تن بكوشم

مگر از جام او یك جرعه نوشم

حالا در آخر دعا؛ همة تقاضاها را جمع كرده‌ای و آن را یك تقاضا كرده‌ای و می‌گویی: از حوض جدّ مهدی (صلی الله علیه و آله و سلم) ما را سیراب كن آن هم سیرابی پایدار كه همواره در محبت محمد و آل او (ع) پایدار بمانیم، چرا كه به ما گفته‌اند:
در این خاك، در این خاك، در این مزرعة پاك


به جز مهر، به جز عشق، دگر تخم نكاریم

و آن هم عشق و مهر پاكانِ معصوم، یعنی:
عشقِ پاكان در میانِ جانْ نشان

جان مده اِلاّ به مهر سرْ خوشان

سر خوشان، یعنی صاحبان كاسة محبت الهی كه صاحب اصلی آن كاسه، حضرت «اولُ ما خلق الله» است و در این فراز از دعا می‌خواهی خداوند به كاسة او و به دست او تو را سیراب كند.
آتش بگیر تا كه بدانی چه می‌كشم

احساس سوختن به تماشا نمی‌شود

باید عزیزان؛ روی این دعا وقت بگذارید. از جمال امام مهدی (عج) می‌توان طوری مدد گرفت كه این دعاها برای جان ما محقق گردد.
اجازه بدهید بحث را در همین جا تمام كنیم و از خدا بخواهیم بر ما منت بگذارد و توفیقمان دهد تا در شرایطی مناسب دعای ندبه را و به خصوص این قسمت‌های آخرش را مبسوطاً در جان خود شعله‌ور كنیم. به ‌امید آن‌كه به نور مهدی (عج) تمنّاهای خود را تا افق‌های متعالیِ وجود، وسعت دهیم.
«والسلام علیكم و رحمةالله و بركاته»