دلبستن به زندگى امروزین بینالمللى، هم زندگی را آشفته مىكند و هم دورى از حقّ و غفلت از خود را عمیقتر میگرداند. در حالىكه حضور در فرهنگ انتظار در چنین شرایطی شدیداً نجاتبخش است، چه رسد به پایان انتظار و ظهور منتظَر. انتظار در عین تحقّقِ معنویّت، بر نشاط دینداری انسان مىافزاید و او را به مقصد حقیقیاش نزدیك مىكند. به امید اینکه هر لحظه آن وعدهی بزرگ الهى واقع شود.
كسىكه به استعدادهای متعالی عالم پی برده نمىتواند نظام بینالمللى جهان امروز را بپذیرد و شیفتهی آن شود، شیفتگی به دنیایی که براساس فرهنگ مدرنیته ساخته شده، همهی جنبههای متعالی انسان را به حجاب میبرد و مانع ظهور نوری میشود که در افق تاریخ طلوع خواهد کرد، زیرا وقتى آن وعدهی بزرگ محقّق مىشود كه ما منتظر باشیم و بههمین معنی میگوییم: «انتظار» ما را به مقصد نزدیك و فاصله را كم مىكند. پس اگر ملّتى منتظر ظهور شد ظهور امام حتماً محقّق مىشود.
فرهنگ مدرنیته با ایجاد جهانی قابل فهم به خامترین سادهسازی دست زد و به فهم ابعاد متعالی انسان و حقایق عالم بیتوجّه شد و در نتیجه در معنیبخشیدن به انسان، فاحشترین تحریف را انجام داد، انسانی سطحیشده با نفسی فقیر و بیمحتوا که به هیچ مرتبهای از مراتب متعالی در عالم هستی نظر ندارد. آیا چنین انسانی را با انسانی که منتظر حضرت بقیةاللهالأعظم(عج) است میتوان مقایسه کرد؟
فراموش نكنیم كه زندگى امروزین جهان با ایجاد انواع شیفتگیهای وَهمی، روح انتظار را با همهی ثمرات و واقعنگرىهایی که دارد در انسان خاموش مىكند و هیچ کمالی را براى انسان باقى نمىگذارد که به آن نظر کند و طالب آن باشد در حالیکه ملاحظه فرمودید «انتظار» فاصلهها را با آن واقعیّت بزرگ كم مىكند. به ما آموختهاند ظهور امامعصر(عج) در نظام اجتماعى بشریّت، به انتظار حقیقى و واقعى ما از او بستگى دارد و نحوهی ظهور حضرت، نسبت به نوع نگاه ما به ظهور حضرت، بىتفاوت نیست. حضرت صاحبالأمر(عج) در راستای زنده نگهداشتن روحیهی انتظار و تقاضای فرج از خدا، به محمد بن عثمان الْعَمری میفرمایند: «أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُم»(94) زیاد دعا كنید براى تعجیل فرج، زیرا دعا كردن در تعجیل فرج، خودْ فرج است! این توصیه حاکی از آن است که عامل ظهور فرج، زنده نگهداشتن روحیهی انتظار است.
باید انسانها چشمها را از افقهاى ناسوتى و مادّىِ دنیاى امروزى بردارند تا بتوانند به آرمانهاى معنوى خیره شوند و به پرورش معنوى خود بیندیشند و بزرگترین موفّقیّت را قرب بهخدا بدانند و در راستای هرچه بیشترِ قرب الهی روحیهی قدسىِ توكّل و پارسایى و تقوا را تقویت نمایند و جزء منتظران باشند و به حكومت موعود دلسپارند و شیفتهی دروغهاى فرهنگ تجدّد نشوند.
وقتی ما ستایشگر تكنیكهای غربی شدیم آن چیزهایی كه بهواقع باید برای ما مقدّس باشند و ستایشگر آنها باشیم به حاشیه میروند در حالیکه اگر در جان خود به پرورش امور معنوى بپردازیم و «تكنولوژى را از دریچهی بینش توحیدى» بنگریم شور حیاتِ معنوى شعلهور خواهد شد و إنشاءالله بصیرت تشخیص حقّ از باطل و كذب از صدق آشكار مىشود، چنانچه حضرت صاحبالأمر(عج) در رابطه با نسبت رشد پارسایی و ظهور، برای شیخ مفید مینویسند: «وَ لَوْ اَنَّ اَشْیاعَنا وَفَّقَهُمُ اللهُ لِطاعَتِهِ عَلی اِجْتِماعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَما تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقائِنا وَلَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعادةُ بِمُشاهَدَتِنا عَلی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَ صِدْقِها مِنْهُمْ بِنا، فَما یَحْبِسُنا عَنْهُمْ اِلاّ ما یَتَّصِلُ بِنا مِمّا نَكْرَهُهُ، وَ لا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ، وَاللهُ الْمُسْتَعان»(95) اگرشیعیان ما که خداوند به طاعت خودش موفّقشان کند، قلبهایشان در وفای بر توجّه به ما و توجّه به عهد با ما همدل بود، برکتِ همراه با ملاقات ما از آنها به تأخیر نمیافتاد و سعادت دیدارِ همراه با حقّ معرفت و صحیحبودن آن بهسوی آنها میشتافت، پس ما را از آنها پوشیده نمیدارد مگر همان چیزهایی كه از آنها به ما میرسد كه ما آن كارها را دوست نداریم و چنین اعمالی را از شیعیانمان نمیپسندیم كه خدا مددكننده است. ملاحظه کنید چگونه امام(عج) منتظِر آمادگی ما هستند، منتظر اینكه دلهای ما با رعایت شریعت الهی از پردهی حجاب درآید و متوجه حقایق غیبی عالم شود تا زمینهی تجلی غایب منتظَر فراهم گردد. امام صادق(ع) در همین رابطه میفرمایند: «مَنْ سُرَّ اَنْ یكون مِنْ اصحابِ الْقائِمِ فَلْیَنْتَظِر وَلْیَعمل بِالْوَرَع وَ مَحاسِنِ الاخلاق وَ هُوَ مُنْتَظر»(96) هركس دوست دارد كه از اصحاب قائم باشد، باید منتظر باشد و ورع پیشه سازد و براساس اخلاق نیكو عمل كند، در حالیكه منتظر است. و نیز میفرمایند: بیشك حكومت آلمحمّد(ع) تأسیس خواهد شد، پس هركس علاقهمند است، از اصحاب قائم ما باشد، باید كاملاً از خود مراقبت كند و تقوا پیشه نماید، خودش را به اخلاق نیك مزین نموده و سپس انتظار فرج قائم آل محمّد را بكشد. هركس برای ظهور قائم ما چنین آمادگی و انتظاری داشت، ولی توفیق نصیبش نگشت و پیش از ظهور آن حضرت، اجلش فرا رسید، به ثواب یاران آن جناب میرسد.(97) زیرا حجابِ بین او و حقایق غیبیِ عالم برطرف شده است.
هدف انسانِ منتظِر این است که مقام حضرت بقیةاللهالأعظم(عج) را بشناسد و بشناساند تا معلوم شود او حقیقتی فراشخصی است و از کلّ وجود، آگاهی کامل دارد و در عمق وجود انسان منزل گزیده و آدمیان تنها با ارتباط با او میتوانند بصیرت لازم را بیابند و جامعهی خود را خدایی کنند. غایت چنین انتظاری همان حکمتی است که در شخصیت انبیاء و اولیاء(ع) نمایان بود.
با عبور از ایدئولوژىهاى مدرن و با واردشدن در دنیاى ذكر و اُنس با حضرت صاحبالأمر(عج) و با قناعت و سادگى و پارسایی میتوان در عین زندگی در دهکدهی سیاه جهانى، خود را براى وقوع وعدهی بزرگ الهی آماده نگه داشت. آن آمادگى که بهخودیخود عبادت است و زندگى زمینى را معنا میبخشد.
ای صاحبالأمرِ ما! تو شاهدى که اگر همه چیزِ انسانبودن در کنار شما نبود و اگر همه چیز انسان نگاه از دریچهی قلب مبارک شما به جهان نمیبود و اگر همه چیزِ انسان، بودن در میان انسانها ولى در اتّصال با شما نبود، ما اینهمه تأكید نداشتیم كه انسانها به شما برگردند، اى غایت آمال همهی انسانها. تأکید ما بر اینكه انسانها باید بهدنبال ذكرِ امام و اُنس با او باشند، تأکید برای واردشدن در عالَمی است كه همه چیزِ انسان همان عالَم است. وارد شدن بر آن عالَم با تقلید و با ایستادن بر شانههای دیگران بهدست نمیآید. نوری است که باید در اعماق جان هرکس طلوع کند و بهمعنی واقعی کلمه قلبی و شهودی است. چنین عالمی نه قابل انتقال به دیگران است و نه با خواندن و مطالعه بهدست میآید، حالتی است که با سیری طولانی و تطهیر باطن در درون انسانهای منتظر محقّق میشود.