اگر شما در دعای شریف ندبه دقت كنید؛ ملاحظه میفرمایید که با حمد پروردگار نظر بر زیباییهای سنت خداوند دارد و آن دعا به اینشكل شروع میشود كه:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ نَبِیِّهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلِیما».
پس از حمدِ خدا و نظر به زیباییهای عالَم وجود و صلوات بر محمد و آل او(ص) عرض میكنی:
«اَللّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلی ما جَری بِهِ قَضائُكَ فِی اَوْلِیائِكَ الَّذینَ اسْتَخْلَصْتَهُم لِنَفْسِكَ وَدِینِكَ».
در این فراز که معارف بسیار عمیقی را در رابطه با سنن الهی در بر دارد، میگویی:
خدایا! بنای تو ایناست كه همواره عدهای از اولیای خود را برای خودت و دینت برمیگزینی، حمد تو را به جهت چنین قاعده و قضایی كه جاری فرمودی تا یک روز هم بشر از راهنمای انسانهای آسمانی محروم نباشد و سپس علت انتخاب پیامبران(ع) را چنین اظهار میداری:
«إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزِیلَ مَا عِنْدَكَ مِنَ النَّعِیمِ الْمُقِیمِ الَّذِی لا زَوَالَ لَهُ وَ لا اضْمِحْلالَ، بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَیْهِمُ الزُّهْدَ فِی دَرَجَاتِ هَذِهِ الدُّنْیَا الدَّنِیَّةِ وَ زُخْرُفِهَا وَ زِبْرِجِهَا، فَشَرَطُوا لَكَ ذَلِكَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفَاءَ بِهِ، فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَ قَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّكْرَ الْعَلِیَّ وَ الثَّنَاءَ الْجَلِیَّ وَ أَهْبَطْتَ عَلَیْهِمْ مَلائِكَتَكَ وَ كَرَّمْتَهُمْ بِوَحْیِكَ وَ رَفَدْتَهُمْ بِعِلْمِكَ».
آنگاه كه نعیم گسترده و باقی و بیزوالِ ابدی را كه نزد توست، برای آن راهنمایان اختیار كردی، البته این لطف بزرگ بعد از آن بود كه زهد و دوری از مقامات و دوری از لذّات و زینت و زیورهای دنیایِ دون را با آنها شرط فرمودی، آنها هم بر این شرط متعهد شدند، و تو هم میدانستی كه به عهد خود وفا خواهند كرد، پس آنان را مقبول و مقرب درگاه خود قرار دادی و برای آنها علوّ ذكر و بلندی نام و ثنای خاص و عام را از پیش خود عطا كردی و ملائکه را بر آنها فرو آوردی و از طریق نزول وَحی آنها را گرامی داشتی و با علم خودت آنها را میزبانی نمودی.
در این فراز اولاً؛ متذکر میشوید نعمت نبوت که به انبیاء داده میشود نعمت بزرگ و بیزوالی است. ثانیاً؛ آن نعمت بر اساس حکمت خاص الهی به انبیاء داده میشود، و آن عبارت است از توجه به شایستگی خاصی که در انبیاء(ع) موجود است.
«وَجَعَلْتَهُمُ الذَّرِیعَةَ اِلَیْكَ وَالْوَسیلَةَ اِلی رِضْوانِك»
حمد تو را كه این اولیاء و پیامبران را بهعنوان وسیلهای برای نزدیكی بندگان بهسوی خودت، و برای فراهمكردن راه كسبِ رضوان و رضایت خودت، قرار دادی.
پس روشن میشود كه جایگاه پیامبران و اولیاء الهی و از جمله امام زمان(عج) در زندگیِ همیشگی بشر برای این است كه «اَلذَّریعَةَ اِلَیْكَ» یعنی؛ وسیله هستند بهسوی تو ای خدا! و اینکه آنها برای بهدستآوردن رضوان و رضایت الهی، واسطة بین انسانها و خدا باشند. در این فراز از دعا، ما خداوند را حمد میكنیم كه هیچ روزی، بشریت را تنها نگذاشته تا راه به سوی معبود خود را گم كنند و از مقصد اصلی خود كه كسب رضایت پروردگارشان است محروم گردند. معلوم میشود خداوند در هیچ روز از روزهای زندگیِ بشر راضی به مسیر غیر از حق و حقیقت برای بشریت نبوده است، حال چه در امور فردی و چه در امور اجتماعی، و حمدکردن خدا در این راستا نشانة توجه به چنین نعمت بزرگی است.