تربیت
Tarbiat.Org

هدف حیات زمینی آدم ملک، شیطان، هبوط
اصغر طاهرزاده

برکات توبه آدم و آدمیت

به گفتة علامه‌طباطبایی(ره):
«قضایی كه اول رانده شد، فقط زندگی در زمین بود با همة سختی‌ها و گرفتاری‌هایش. ولی با توبه‌ای كه آدم كرد خداوند همان زندگی را طیّب و طاهر نمود. یعنی هدایت به سوی عبودیت را با آن زندگی تركیب نمود و در زمین، تركیبی خاص از زندگی زمینی و آسمانی فراهم كرد».
پس شریعت قاعدة زندگی زمینی است برای انسان آسمانی، تا پاكی‌اش باقی بماند، چون قبل از هبوط توبه كرد تا گرفتار آلودگی‌های زمینی نگردد و به واقع اگر شریعت در زندگی انسان‌ها وارد نشود، زندگی زمینی با همان جدال‌ها و وسوسه‌ها و حرص‌ها پرخواهد شد و به همین جهت كسی كه شریعت خدا را نپذیرد، همان تعب‌ها و سختی‌های زندگی زمینی او را احاطه می‌كند و تازه با همین سختی‌ها و جدال‌ها و حرص‌های دنیایی به قیامت می‌رود. شریعت هدایت به سوی عبودیت را با این زندگی زمینی تركیب نمود، و در نتیجه انسان متدین به دین الهی در زندگی زمینی از گوهر وجودی خودش كه بندگی خدا است غفلت نمی‌كند و لذا آن گوهر برایش حفظ می‌شود. این است كه علامه‌طباطبایی(ره) می‌فرمایند: «یعنی در زمین تركیبی خاص از زندگی زمینی و آسمانی فراهم می‌آورد.» در آن حال انسان در زمین است و با كثرات و شجره و غفلت‌ها، ولی از یك‌طرف هم با عبادت و هدایت و حضور در محضر حق، جنبه آسمانی خود را محفوظ می‌دارد، آن هم در شرایطی كه شرایط كثرت و غفلت است. بشر را در این جدال انداختند تا به گفته علامه‌طباطبایی(ره)؛ «این زمینی آسمانی بودنش را فراموش نكند». انسانی كه فعلاً در زمین مقیم است و زمینی شده، جهت آسمانی خود را از طریق تبعیت از شریعت محفوظ می‌دارد و به گفته علامه‌طباطبایی(ره): «خود را شایسته برای برگشت به مقام اصلی‌اش بكند، منتهی مقامی كه دیگر سقوط تهدیدش نمی‌كند». زیرا وقتی كه در بهشتِ اعمال صالح یعنی در بهشت شریعت رفت، دیگر به كمك انتخاب‌های خودش رفته و شیطان را پشت سرگذاشته است و لذا شیطان آن‌جا نیست. به گفتة علامه‌طباطبایی(ره): «چون دیگر آن مقام را با معرفت و عمل به دست آورده است». وقتی انسان بهشت خود را با معرفت و عمل صالح به‌دست آورده است، یعنی عملاً در طول زندگی با نظر به معارف الهی و عمل مطابق شریعت، شیطان را پشت سرگذاشته ‌است و لذا آن بهشت سرمایه خود اوست و عین وجودش شده، دیگر این بهشت، آن بهشتی نیست كه بدون عمل به دست آمده است و باید حفظ كند، بلكه با انتخاب‌ شریعت در زندگی دنیایی، شخصیت خود را بهشتی كرده است.
همچنان‌كه ملاحظه فرمودید، قرآن می‌فرماید: كسانی كه در این زندگی دنیایی از هدایت خدا پیروی كردند «فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون»؛ دیگر چنین كسانی نگران گذشته و مضطرب از آینده خود نیستند.