نکته مهمى که در اینجا باید به آن توجّه داشت، تفاوت شرط و انگیزه است. شرط آن است که جزء قرارداد معامله باشد، یا به صراحت و در موقع قرارداد و یا به صورت مبنىٌ علیه العقد، که شرط آن قبل از عقد مطرح شود و عقد بنابر آن خوانده شود و به هر حال جز قرارداد است، اما داعى (انگیزه) آن است که چیزى ضمن قرارداد ذکر نشود و حق طلبکارى نداشته باشد، ولى توجه به آن، انگیزه او در انجام کار است، در حالى که هیچ شرطى، نه به صراحت و در متن قرارداد و نه به صورت شرط مبنى علیه العقد ذکر نشده است.
چکیده و عصاره بحث هاى گذشته چنین مى شود که: رباى قرضى با اقسام پنجگانه اش که زیادى عینیّه، وصفیّه، عملیّه، انتفاعیّه و منفعتیّه باشد، به دلیل هاى چهارگانه اى که شرح آنها گذشت حرام است.