تربیت
Tarbiat.Org

بر درگاه دوست(شرح فرازهایی از دعاهای افتتاح، ابوحمزه و مکارم الاخلاق)
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

انگیزه انتظار

حالات نفسانى انسان به قدرى پیچیده است كه گاهى خود او نیز از زیر و بم آن غافل است. گاهى انسان چیزى را دوست دارد، ولى خود نیز از راز
( صفحه 142)
این دوستى بى اطلاع است. درباره انتظار ظهور حضرت مهدى(عج) و علاقه به برپایى دولت ایشان نیز، افراد داراى انگیزه هاى گوناگونى هستند؛ مثلاً، در بین عوام مشهور است كه در زمان ظهور آن حضرت، نیازمندیها وما یحتاج روزمره انسان به صورت رایگان و به اصطلاح، به صورت «صلواتى» تأمین مى‌شود. به عبارت دیگر، نیازهایى كه تأمین آنها مستلزم زحمت است، تنها با ذكر صلوات بر محمد و آل محمد(صلى الله علیه وآله وسلم) تأمین مى‌گردد. بنابراین، ممكن است عده اى به این دلیل یا دلایلى مانند این به ظهور امام عصر(عج) علاقه مند باشند و اساسا، به همین دلیل، در انتظار ظهور ایشان باشند.
عده اى منتظر ظهور اویند تا بیاید و امور آنها را اصلاح كند و بار مشكلات را از دوش انسان بردارد. حقیقت این است كه انجام برخى وظایف شرعى، بخصوص وظایف اجتماعى، مانند امر به معروف و نهى از منكر و مبارزه با ظلم و فساد، كار مشكلى است. ممكن است عده اى با این تصوّر كه با آمدن آن حضرت این زحمات از گردن انسان برداشته مى‌شود، منتظر ظهور آن حضرت باشند.
ممكن است كسانى به دلیل اینكه از ظلم و ستم رنج مى‌برند، منتظر برپاشدن دولتى باشند كه ریشه ستمگران را بركند و هركس به حق خود دست یابد (طرفداران عدالت، مساوات و برابرى).
بالاخره، گروهى نیز براى پیروزى اسلام و دین حق، پیاده شدن احكام خدا، عملى شدن احكامى كه متروك مانده است، احیاى سنّتهاى پیامبر و نابودى آثار كفر و شرك، در انتظار ظهور حضرت مهدى(عج) بسر مى‌برند.
( صفحه 143)
ما باید به درون خویش بنگریم كه با چه انگیزه اى منتظر ظهور امام عصر علیه السلام هستیم؟ آیا نان صلواتى مى‌خواهیم یا از ظلم ستمگران به تنگ آمده ایم؟ آیا انجام وظایف دینى بر دوش ما سنگینى مى‌كند یا چون اسلام و مسلمانان در خطر قرار گرفته‌اند در انتظار فرج ایم؟ باید بیندیشیم و ببینیم كه انگیزه واقعى ما از انتظار، كدامیك از اینهاست.
اگر انگیزه ما یكى از سه مورد اول باشد، در واقع، دل ما به حال خودمان سوخته است، نه دیگران! در واقع، ما انتظار راحتى خود را مى‌كشیم، نه ظهور حضرت حجّت(عج) را! اگر كس دیگرى، غیر از امام عصر(علیه السلام) ، خواسته هاى ما را تأمین كند، ما مرید و علاقه مند به او خواهیم شد. بنابراین، امام زمان و ظهور ایشان براى ما موضوعیتى نخواهد داشت و مقصود اصلى تأمین راحتى خودمان است، نه چیز دیگر. انتظارى كه ناشى از راحت طلبى و تنبلى باشد، چه ارزشى دارد؟ اگر ما در انتظار روزى باشیم كه امام عصر ـ عجل الله فرجه ـ ظهور كند و بار وظایف از دوش ما برداشته شود، خود او با كفر و نفاق بجنگد، امر به معروف ونهى از منكر نماید، كارها را اصلاح كند و سرانجام، ما وارث دست آوردهاى تلاش او باشیم تا بدون هیچ زحمت و رنجى از ثروتها و دیگر امكانات دولت اش بهره بردارى نماییم، چنین انتظارى بى ارزش است و امتیازى به حساب نمى‌آید. انتظارى واقعى و با ارزش است كه انسان براى پیروزى و عظمت اسلام و گسترش آن در انتظار فرج باشد و ظهور حضرت مهدى(عج) را بخواهد. این انتظار باارزش و انتظارى واقعى است و روایات بر ارزش والاى آن دلالت دارد. گرچه در سایه حكومت و انقلاب
( صفحه 144)
جهانى حضرت حجت(علیه السلام) امنیت و آسایش و وفور نعمت و نابودى ظلم و ظالمان و از بین رفتن فقر و بدبختى حاصل مى‌شود، لكن اینها نباید انگیره اصلى مؤمن براى انتظار فرج آن حضرت باشد.
در این فقره از دعا، هم به انگیزه انسان در انتظار فرج اشاره شده و هم هدف از حكومت آن حضرت بیان گردیده است:
«اَللّهُمَّ اِنَّا نَرْغَبُ الَیْكَ فی دَوْلَة كَریمَة تُعِزُّ بِهَا الاِسْلاَمَ وَاَهْلَهُ وَتُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ اَهَلَهُ»
پروردگارا، ما سخت مشتاق دولت كریمه اى هستیم كه در پرتو آن، اسلام و مسلمانان عزّت خود را باز یابند و نفاق و منافقان به ذلت كشیده شوند
«و تَجْعَلُنَا فَیها مِنَ الدُّعَاةِ اِلى طَاعَتِكَ وَالقَادَةِ الِى سَبیلِكَ»
و در آن (دولت) ما را از دعوت كنندگان به طاعت و فرمانبردارى و پیشوایان راه خودت قرار دهى
در زمان ظهور آن حضرت نیز، نباید از وظایف خویش دست برداریم. چنین نیست كه پس از ظهور ایشان، مردم بدون تبلیغ ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، بلكه در آن زمان نیز، به دعوت و تعلیم و تربیت نیاز دارند. امیدواریم در آن زمان در تحقق و پیاده كردن اهداف آن حضرت پیشرو و پیشاهنگ باشیم و مردم را به سوى او دعوت نماییم.
«وَ تَرْزُقُنَا بِهَا كَرَامَةَ الدُّنْیَا وَالاْخِرَةِ» ؛
و آرزو داریم كه در (پرتو آن حكومت) به عزّت و كرامت دنیا و آخرت دست یابیم.
( صفحه 145)
ما، به عنوان منتظر واقعى، چه وظایفى بر عهده داریم؟ چه باید بكنیم تا در زمان ظهور آن حضرت بتوانیم نقش خود را بدرستى ایفا نماییم:
مهمترین وظیفه یك منتظر واقعى این است كه هرچه مى‌تواند در شناخت حقیقت و عمل به آن تلاش نماید تا بتواند به آسانى از عهده حل مشكلات برآید. چنین كسى است كه مى‌تواند آرزوى پیشوایى مردم را در زمان ظهور حضرت مهدى(علیه السلام) داشته باشد. آن كه در شناخت حقّ و عمل به آن سهل انگارى مى‌كند، چگونه مى‌تواند پیشواى دیگران باشد؛ بنابراین ما باید پیش از ظهور آن حضرت، خود را آماده كنیم و در بعد علم و عمل پرورش دهیم.