در گفتار پیش، مبحث «نظام ارزشى اسلام» مطرح و بعضى از ویژگیهاى این نظام به‌طور خلاصه بیان شد. طبیعى است كه بحث تفصیلى در مورد هر یك از ویژگیهاى مذكور، بسیار به درازا مى‌كشد و این سلسله گفتارها گنجایش این تفصیل را ندارد، لذا از میان آن همه، یكى از آن ویژگیها را ـ كه به نظر مى‌رسد مهم‌ترین آنها باشد ـ انتخاب نموده به‌طور تفصیل به آن مى‌پردازیم.
تبیین‌پذیرى ارزشها
ویژگى «تبیین‌پذیرى یا قابلیت داشتن براى تبیین عقلانى»، یكى از ویژگیهاى اساسى نظام ارزشى اسلام است.
همان‌گونه كه در مبحث قبل اشاره شد، مكتبهاى اخلاقى در این مورد دو گونه موضع دارند: بعضى از آنها ارزشهاى اخلاقى خود را قابل تبیین عقلانى نمى‌دانند، بلكه حوزه ارزشها را عواطف و احساسات مى‌پندارند، ولى گروهى دیگر به عقلانى بودن وادى ارزشها اعتقاد دارند، لذا آنها را قابل تبیین عقلانى مى‌دانند.
از دیدگاه ما، كامل‌ترین مكتبى كه تمامى ارزشهاى اخلاقى آن در یك مجموعه به هم پیوسته، قابل تبیین فلسفى و عقلى است دین مقدس اسلام است.
( صفحه 158 )