سپس در همین راستا که باید مرزهای جدایی در بین شما شدت نداشته باشد میفرمایند:
«وَ إِنْ أَرَدْتَ قَطِیعَةَ أَخِیكَ فَاسْتَبْقِ لَهُ مِنْ نَفْسِكَ بَقِیَّةً یَرْجِعُ إِلَیْهَا إِنْ بَدَا لَهُ ذَلِكَ یَوْماً مَا»؛
اگر در رابطه با برادرت کار به جدایی کشیده و تصمیم داری از او جدا شوی مقداری از دوستی را باقی بگذار که چون یک روزی مسئله برایش روشن شد جایی برای برگشت مانده باشد.
میفرمایند: «إِنْ بَدَا لَهُ ذَلِكَ یَوْماً مَا»، اگر روزی مسئله برایش روشن شد و معلوم گشت به خطا رفته است و خواست برگردد، تو از حالا طوری با او برخورد کن که همهی راههای برگشت را بین خود و او خراب نکرده باشی، به عبارت دیگر وقتی رفت نگو این دیگر آدم نیست بگذار برود، طوری جدا شو که جدایی مطلقی نباشد. نگو برو که میخواهم تو را اصلاً نبینم. شما در مسیر اعتدالِ خود پایدار باش و از مواضع صحیح کوتاه نیا، اگر هم نمیتواند بماند و میرود، بگذار او بِبُرَد، و حالا که با پایداری بر مواضع خود عملاً راه جدایی با او را پیشه کردی کار را تمام شده ندان، این احتمال را بده که طرف پشیمان شود و بخواهد برگردد. بنده در تجربه خودم بارها با چنین مناظری روبهرو شدهام که دو دوست به جهت کدورتهایی، جدا شدهاند وقتی یکی از آنها تندی نکرد چندین سال نمیگذرد که اشکالها روشن میشود و آن کسی که اشتباه میکرد به راه برمیگردد و محکمتر از قبل هم برمیگردد، اگر هر دو با تندی از همدیگر جدا میشدند دیگر جای چنین برگشتی نمیماند. پس باید در هر جدایی احتمال زیاد بدهید طرف متوجه خطای خود بشود، اگر بهکلی او را از خود دور کردید وقتی متوجه خطای خود شد، چهكار كند؟ شما كه او را از خود راندهاید، و چون جای برگشت نگذاشتید فکر میکنید اصلاً او متوجه خطای خود نشده است.
وقتی شما فهمیدید رفیق شما به خطا رفته یک راه این است که بدون هیچ حرفی بنا را بر جدایی بگذارید و بی سر و صدا راهتان را از او جدا کنید. یک راه هم آن است که بگویید اصلاً این آدم نیست و پس از گفتن این جمله از او جدا شوید. اما وقتی پس از چند سال طرف متوجه اشتباه خود شد جمله «اصلاً او آدم نیست» نمیگذارد برگردد و از این به بعد شما عامل عدم برگشت او هستید. بیایید توصیه امیرالمؤمنین(ع) را بشنویم، و در آن شرایطی که به این نتیجه رسیدهایم باید از برادران و دوستان خود جدا شویم همه پلها را در پشت خود خراب نکنیم و متوجه باشیم انسانها وجودی گسترده دارند که همه آن وجود و شخصیت آنها در حال حاضر ظاهر نیست و لذا براساس وجود گستردهی آنها با آنها برخورد کنید، و جنبههای دیگر شخصیت آنها را که بعداً ظاهر میشود نیز مدّ نظر قرار دهید. حیف است از این توصیه بزرگ غفلت کنیم و وقتی متوجه شویم که دیگر همه راههای برگشت برادران به سوی مسیر حق را بسته باشیم.
«والسلام علیكم و رحمةالله و بركاته»